Wil de PVV blijven, dan moet het roer om

Deze verkiezingen voor het Europees parlement gingen over de vraag of we meer of minder EU willen. Tijdens de campagne werd daarop duidelijk ingezet door bijvoorbeeld Forum voor Democratie (minder!) en D66 (meer!). Het gegeven antwoord op de vraag of we die technocratische Brusselse moloch voorrang willen blijven verlenen boven onze eigen historisch gegroeide nationale structuur en wetgeving is echter lastiger te duiden. En de PVV? Zoals het daar nu gaat is de PVV gedoemd marginaal te worden, of zelfs te verdwijnen.

VVD, GL en PvdA groeiden weliswaar, maar CDA en het bij uitstek eurofiele D66 krompen. Politieke duiders gaven aan dat vooral oudere mensen naar de stembus kwamen en dat jongeren zijn afgehaakt. Bovendien zouden velen thuis zijn gebleven ‘omdat stemmen toch niet meer helpt’. Dat zou kunnen. Thuis blijven is echter nooit verstandig, want dan heb je ook geen recht om boos te zijn over de uitslag.

Van Forum voor Democratie kun je nog zeggen dat die de nieuwkomer was en velen gingen voor ‘een fris geluid’. Destijds gebeurde dat ook bij de partij van Paul van Buitenen, die eerder als klokkenluider de complete Europese Commissie ten val bracht. Veel mensen willen toch een partij op het keuzemenu die de EU stevig controleert (hoor ik iemand fraude roepen?) en liefst in macht beperkt.

Dat verklaart bepaald niet waarom de SP en met name PVV zijn ingestort. Zijn hun kiezers thuis gebleven of zijn ze – al dan niet strategisch – overgestapt? Het eerste wordt veel beweerd, het laatste is mijns inziens gebeurd. Voer voor Maurice de Hond, maar ik heb er ook – en ook met anderen – stevig over zitten analyseren en filosoferen.

Van PVV naar FvD

Wat voor de hand ligt is dat veel PVV-stemmers zijn overgestapt naar FvD. In de digitale wandelgangen valt vooral te horen dat velen FvD toch zien als een ‘netter’ of ‘belezener’ alternatief voor de PVV. Bovendien heeft deze partij de potentie om daadwerkelijk iets te bereiken, zo stelt men.

Daarbij komt dat de boodschap van partijleider Geert Wilders zo langzamerhand flink grijs is gedraaid en men de oneliners nu wel kent. Zeker, er is bewondering voor wat hij politiek op de kaart heeft gezet en men steunt hem in zijn strijd tegen de radicale islam, maar er is politiek wel meer dat van belang is. En wat zijn nu toch de concrete antwoorden of alternatieven die de PVV voorstaat? Is er bijvoorbeeld ooit duidelijk steun gekomen voor hen die de islam willen verlaten? Wat wordt er gedaan om moslima’s te steunen die van die verfoeide hoofddoek af willen?

De PVV-leider was en is dan wel goed in het op de politieke agenda zetten van zaken en zijn vingerwijzingen zijn over het algemeen genomen behoorlijk raak, maar wat komt daarna? Waar blijven de serieuze wetsvoorstellen, deelname aan grote debatten, het schrijven van inhoudelijke opinies, boeken, pamfletten en bijdragen aan het openbare debat? Waar blijft dat wetenschappelijk bureau?

Sleetse tweets

Bestaat er nog iets structureels naast de sleets geworden tweets van Wilders, die ook steeds meer mensen blockt? Bewerkstelligen die tweets eigenlijk wel iets? Wilders staat nu met lege handen tegenover de Europese ‘partners’. Terwijl de populistische partijen in Italië, Frankrijk, Hongarije en zelfs Engeland groeien blinkt Wilders uit in het niet leveren. Dat zal hem internationaal zeker geen ‘punten’ opleveren. Een harde constatering, maar één die door de feiten wordt gestaafd.

De afgelopen provinciale verkiezingen waren al een voorbode van het electorale PVV-drama. Met hangen en wurgen werden her en der zetels behouden, maar bijna overal was flinke teruggang. In Europa blijft nu geen enkele zetel over. Nul! Dat zijn dan wel heel véél PVV stemmers die thuis zouden zijn gebleven.

Terwijl overal in Europa de populisten goud in handen hebben en er goede zaken mee doen staat de PVV Europees werkloos langs de zijlijn. De PVV was de afgelopen tijd ronduit onzichtbaar en dat levert dus het nu bekende resultaat op.

Roer om of doem

Wil de PVV blijven bestaan dan zal het roer zeer spoedig om moeten. Er zal intern vernieuwing moeten komen, met een stevige discussie hoe nu verder. Zoals het nu gaat is de partij gedoemd een marginaal bestaan te leiden of zelfs te verdwijnen. Sec een ledenpartij worden zal evenmin helpen. Politiek is hard werken, de boodschap voortdurend bijschaven om in het tijdbeeld te blijven passen, kiezers serieus nemen door zichtbaar te zijn.

Succesvolle politiek is teamwork. Elkaar ruimte bieden om te ‘scoren’. Denken in oplossingen in plaats van oneliners. Kernvraag voor iedere partij moet daarbij zijn: wat is onze visie, de doelen op langere termijn en wie bij andere partijen kan ons daarbij helpen?

Klassieke partijen hebben dat onder de knie. Wie in de politieke arena staat moet bereid zijn vuile handen te maken en deals te sluiten. Te geven en te nemen. Dan bereik je resultaat voor je achterban.

En wat zeker ook helpt: je moet aanwezig en voortdurend zichtbaar zijn en het goede voorbeeld geven. Het zal allemaal hebben meegespeeld bij de huidige dramatische uitslag voor de PVV. De PVV-politici die wél serieus hun werk doen – en die zijn er zeker – verdienen beter dan hoe hun partij nu functioneert.