Verbod tijdschrift Compact. Keert de autoritaire staat terug in Duitsland?

Reitsma
Inval bij de hoofdredacteur van Compact in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Beeld: Screenshot van het tv-programma Welt am Morgen.

Op dinsdag 16 juli werd het tijdschrift Compact door de Duitse regering verboden. ‘Dit tijdschrift zet aan tot onuitsprekelijke haat tegen Joden, tegen mensen met een migratieachtergrond en tegen onze parlementaire democratie’, zei Nancy Faeser, minister van Binnenlandse Zaken in een verklaring. Ze voegde er aan toe: ‘Ons signaal is heel duidelijk: we zullen niet toestaan dat etnische definities definiëren wie tot Duitsland behoort en wie niet.’

Om zes uur ’s ochtend werden hoofdredacteur Jürgen Elsässer en zijn vrouw gewekt door aanhoudend aanbellen en gebonk op de deur. Toen hij in kamerjas opendeed stond een grote groep gemaskerde mannen voor de deur met een huiszoekingsbevel. Opmerkelijk genoeg stond er ook al een cameraploeg van een Duitse televisiezender voor de deur, zodat de inval te zien was in het ochtendprogramma WELT am Morgen. In de uitzending was ook een ‘deskundige’ uitgenodigd, die het verbod onomwonden verdedigde: het rechtsextremisme was een gevoelige slag toegebracht.

Invallen bij medewerkers en financiers

Later gaf Jürgen Elsässer aan een journalist een rondleiding door zijn huis na de inval; niet alleen het kantoor van het tijdschrift was leeggehaald, maar ook zijn werkkamer. Ook waren allerlei persoonlijke bezittingen meegenomen. Verder was beslag gelegd op de bankrekening van het tijdschrift. Ook bij medewerkers en financiers van het tijdschrift werden invallen gedaan en alles in beslag genomen ‘dat als bewijs kan dienen’.

Alle nummers van dit tijdschrift (met 40 duizend lezers) zijn in beslag genomen, ook de website is niet meer toegankelijk en de televisiezender (met 1 miljoen kijkers) is gesloten. Alleen op het YouTube-kanaal zijn nog uitzendingen te zien, die voor 16 juli zijn opgenomen.

Klopt de argumentatie van minister Faeser?

CompactTV heeft enkele malen (net als de NOS) op kritische wijze aandacht besteed aan de Israëlische bombardementen op Gaza. Daarbij wordt nooit gesproken over Joden, maar over het Israëlische leger of over de regering-Netanyahu. Van haat tegen Joden is geen sprake, Compact distantieert zich expliciet van antisemitisme. Het verwijt van Faeser dat Compact zich schuldig maakt aan haat tegen Joden is dan ook volledig uit de lucht gegrepen.

Compact heeft radicale opvattingen over het buitenlandbeleid: Duitsland moet uit de NAVO en de oorlog in Oekraïne moet met diplomatieke middelen worden opgelost. Over de recente vredesmissie van Orban werd dan ook zeer positief gesproken. Compact eist ook opheldering over het opblazen van de Nordstream-pijpleiding. Ook staat Compact pal achter Trump. Verder moet de soevereiniteit van Duitsland hersteld worden, Compact heeft weinig op met de Europese Unie. 

Demografische verandering

Migratie is een vaak terugkerend thema. Daarbij gaat het niet om haat tegen individuele migranten, maar om de omvang van de migratie. Net als Nederland kampt Duitsland met een tekort aan betaalbare huurwoningen, maar ook het onderwijs kan de toestroom niet aan. In de grote steden bestaat soms een halve klas uit kinderen die geen Duits spreken en dat met een toenemend lerarentekort. Ook de gezondheidszorg staat onder druk. Verder vindt Compact het niet te verantwoorden dat asielzoekers (net als in Nederland) in luxe hotels worden ondergebracht, terwijl het aantal daklozen toeneemt.

Ook wordt veel aandacht besteed aan de verandering van de demografische samenstelling van de Duitse bevolking. Het woord ‘omvolking’ wordt niet gebruikt, wel is in 2018 een themanummer gewijd aan ‘Volksaustausch’ (volksuitwisseling). Ook niet politiek correct, maar Compact is er nooit voor veroordeeld.

Opkomst AfD wordt toegejuicht

Ook besteedt Compact veel aandacht aan de toenemende criminaliteit. Zo was er in Duitsland in het afgelopen jaar veel geweld met steekwapens. Bij nader onderzoek van Compact bleek dat daar vaak mensen met een migratieachtergrond bij betrokken zijn. Recent was er een item over de Nederlandse ‘Mocro-Maffia’ die ook in Duitsland steeds actiever wordt. Maar voor de Duitse justitie zijn het allemaal ‘Einzelfälle’ (unieke gevallen). Daar doelt Faeser op als ze zegt: ‘Ons signaal is heel duidelijk: we zullen niet toestaan dat etnische definities definiëren wie tot Duitsland behoort en wie niet.’

De groene ‘klimaathysterie’ is een regelmatig terugkerend thema. Kern van de kritiek is dat door het groene energiebeleid steeds meer mensen hun energierekening niet meer kunnen betalen.

Tenslotte de vraag of Compact inderdaad tegen de parlementaire democratie is. Volgens Compact zijn juist de oude partijen van de kiezers vervreemd. De opkomst van AfD wordt door het tijdschrift toegejuicht.

Nancy Faeser heeft stap voor stap toegewerkt naar het verbod van Compact in samenwerking met Thomas Haldenwang van de ‘Bundesamt für Verfassungsschutz’ (BfV, de Duitse AIVD). Na zijn benoeming als hoofd van de BfV in 2018 verlegde Haldenwang de focus naar de bestrijding van rechtsextremisme. De AfD is volgens hem ‘verfassungsfeindlich’ (ongrondwettig).

In juli 2021 schreef Nancy Faeser een gastbijdrage in het tijdschrift antifa, waarin ze onder meer stelt dat de strijd tegen fascisme en rechtsextremisme in het dna van de SPD zit. In hetzelfde tijdschrift wordt regelmatig gepleit voor een verbod op de AfD. Daarbij wordt verwezen naar de uitspraken van Thomas Haldenwang.

Beroepsverboden

Toen Nancy Faeser eind 2021 minister van Binnenlandse Zaken werd, ging zij meteen aan de slag met een actieplan tegen ‘rechtsextremisme’ dat nogal ruim werd gedefinieerd. Ook vindt zij dat ‘Verfassungsfeinde’ makkelijker uit de openbare dienst ontslagen kunnen worden. Als het aan haar ligt komt de tijd van de beroepsverboden dus terug. Alleen nu gaat het niet om extreemlinks, zoals in de jaren ’70 van de vorige eeuw, maar om extreemrechts. Ook destijds zat de SPD in de regering.

Begin dit jaar werd de verkoop van het tijdschrift Compact al op verschillende verkooppunten, zoals stationskiosken, verboden.

Merkel heeft Compact nooit verboden

Faeser beroept zich op een artikel in de grondwet dat bedoeld is om groeperingen, die een direct gevaar voor de democratie zijn te kunnen verbieden. Het kan dan gaan om georganiseerde misdaad (maffia), groeperingen die een staatsgreep beramen of terroristische organisaties. Faeser ziet Compact niet als een gewoon tijdschrift, maar als ‘een centrale spreekbuis van de rechts-extremistische scene’. Dezelfde grondwet garandeert echter ook de persvrijheid en de vrijheid van meningsuiting. Vicepresident Kubicki van de liberale FDP vindt dat Faeser moet aftreden als de rechter het verbod op Compact verwerpt.

In het verleden moest Merkel het vaak ontgelden in het tijdschrift Compact, maar ze heeft nooit geprobeerd het te verbieden. Merkel had immers haar jeugd doorgebracht in de DDR, waar geen sprake was van persvrijheid en vrijheid van meningsuiting, dus ze besefte maar al te goed het belang ervan.

Het julinummer van het ‘conservatief liberale’ tijdschrift Cicero heeft als thema ‘Das Ende der Freiheit’ met als subtitel ‘Die Rückkehr des deutschen Obrigkeitsstaats’. Met dat laatste wordt verwezen naar de autoritaire staat tijdens het Duitse keizerrijk.

In het themagedeelte wordt ruim aandacht besteed aan een periodieke enquête naar de vrijheidsbeleving van de Duitse bevolking. In 2017 voelde 51% van de Duitse bevolking zich volledig vrij in het uiten van een politieke of maatschappelijke mening, in 2021 was dat – na de coronacrisis – gedaald naar 36%. En nu naar twee jaar ‘Stoplicht-coalitie’ is het nog ruim 8%. De ‘woke’-ideologie en bijbehorende taalzuivering dragen sterk aan die daling bij.

Sahra Wagenknecht

Het vertrouwen in de Duitse politiek, vooral in de huidige coalitie, is sterk afgenomen. Dat bleek ook uit de uitslag van de recente Europese verkiezingen. Vooral de Groenen moesten een fors verlies incasseren, de SPD een klein verlies, alleen de FDP bleef ongeveer gelijk. De CDU bleef de grootste partij, de AfD klom naar de tweede plaats. Grootste winnaar was de nieuwkomer Bündnis Sahra Wagenknecht (BSW), die met 6 zetels in het Europees parlement komt.

Sahra Wagenknecht – vroeger woordvoerder van die Linke – is in cultureel opzicht conservatiever dan de andere linkse partijen. In haar boek Die Selbstgerechten zet ze zich vooral af tegen de in haar ogen elitaire woke-cultuur van de Groenen. Op het gebied van het buitenlands beleid is de BSW juist radicaler. Onlangs verscheen een boek van partijgenoot Sevim Dagdelen, waarin zij ‘afrekent’ met de NAVO.

Feike Reitsma is is meer dan veertig jaar werkzaam geweest op het gebied van overheidspersoneelsbeleid, arbeidsmarktbeleid en arbeidsmarktonderzoek.

Het zijn de donateurs die Wynia’s Week mogelijk maken. Doet u al mee? Doneren kan op verschillende manieren. Kijk HIER. Hartelijk dank!