Sander van Dam: ‘De X/Twitter-humor ligt voor het oprapen’
Maandag 11 november verscheen na twee afleveringen van ‘Deugen voor de bühne’ het derde Twitter-boek van Sander van Dam: ‘20×24’. Deze keer: de honderd meest hilarische reacties van Sander zelf op de tweets van anderen.
De coronapandemie heeft de wereld zo’n twee jaar in de greep gehouden. Het leverde de nodige ergernissen en frustraties op, maar bracht ook positieve zaken uit onverwachte hoek. Zo is bijvoorbeeld het online vergaderen en zelfs het (deels) online lesgeven niet meer weg te denken uit ons leven.
Sander van Dam vulde de tijd die hij noodgedwongen thuis moest doorbrengen met het veelvuldig bezoeken van Twitter (nu X). Het digitale dorpscafé met globale aspiraties biedt genoeg stof voor uren leesplezier of – wellicht net zo vaak, zo niet vaker – leesfrustratie. Het gemak waarmee twitteraars zonder erg diep na te denken hun mening spuien op het medium is alom bekend. Van Dam zag er vooral de humor van in, zeker wanneer hij uitspraken van twitteraars beter ging bekijken en ging vergelijken met eerdere uitspraken van dezelfde persoon. Het viel hem op dat het spreekwoord ‘de pot verwijt de ketel’ wel erg vaak van toepassing is.
Eigenlijk uit verveling en vermaak besloot Van Dam personen op Twitter te confronteren met hun eerdere quotes. Hij verzon hiervoor het vierluik-format, waarbij hij een tweet samen met drie eerdere tweets van dezelfde persoon plaatste. Het resultaat was niet alleen een erg vermakelijk tentoonstelling van hypocrisie, maar ook een vorm van humor die veel mede-twitteraars aantrok. In korte tijd bouwde Van Dam een enorme schare volgers op die steeds reikhalzend uitkeken naar zijn dagelijkse vierluikjes.
De twitteraars die hij op de hak nam, waren vaak onbekende of anonieme personen, maar ook BN’ers konden op zijn belangstelling rekenen. Met name wanneer ze anderen moreel de les probeerden te lezen kregen ze er met vierluikjes stevig van langs.
Gerrit Hiemstra en Sander Schimmelpenninck waren gemakkelijke doelwitten, want hun narcistische tweets stonden vaak bol van morele superioriteitsgevoelens. De meelezers op Twitter smulden van de vierluikjes en van de woedende reacties van Hiemstra en Schimmelpenninck. Laatstgenoemde ging regelmatig wild tekeer tegen Van Dam, waarbij – hoe voorspelbaar – veelvuldig de kreten ‘domrechts’ en ‘domme lul’ klonken.
Toen Van Dam in 2023 aankondigde dat een honderdtal van zijn vierluikjes in boekvorm zouden verschijnen, sloeg bij velen de vlam in de pan. Dreigementen om het boek direct na verschijnen uit de handel te laten nemen wanneer er eigen tweets in zouden staan, waren niet van de lucht. Deugen voor de bühne verscheen niettemin en prijkte meteen in de toptien van de Bestseller60. De status van Van Dam als ‘Twitter-cabaretier’ was daarmee een feit, zeker toen De Telegraaf een paginagroot artikel wijdde aan de vierluikjes en de bedenker ervan.
Het succes van het boek werd later dat jaar dunnetjes overgedaan met het uitkomen van Deugen voor de bühne 2.
Komende maandag, 11 november 2024, verschijnt de derde bundel, getiteld 20X24, waarin dit keer geen vierluikjes zijn opgenomen, maar de honderd meest hilarische commentaren van Van Dam op actuele tweets van anderen.
Opnieuw komen tweets voorbij van BN’ers als Sander Schimmelpenninck en Jan Paternotte, maar ook van minder bekende X-gebruikers. ‘Je zult hier geen levenslessen vinden, geen verheven adviezen of diepzinnige bespiegelingen,’ schrijft Van Dam is zijn voorwoord. ‘Ik ben hier niet om je leven te veranderen; ik ben er gewoon om een glimlach op je gezicht te toveren.’
De bundel ‘20X24’ verschijnt maandag 11 november bij Uitgeverij Blauwburgwal en is overal te koop, bijvoorbeeld bij Bol.com
