Ook jongeren uit de banlieues kunnen in Frankrijk een heel behoorlijk bestaan opbouwen

Groot was de ontzetting bij links Frankrijk en de gêne in de regering toen op het hoogtepunt van het oproer een inzamelingsactie begon voor de politieagent die de 17-jarige Nahel Merzouk had doodgeschoten. Het bleek het sein tot een orgie van verwoestingen, plunderingen en geweld waarbij alle eerdere in de banlieues begonnen revoltes verbleekten.

En die de vraag rechtvaardigt of Frankrijk als gevolg van de massale immigratie – waaruit verreweg de meeste relschoppers afkomstig waren – nog een stabiel land mag heten.

Initiatiefnemer tot de collecte voor de agent was Jean Messiha, een uiterst rechtse ambtenaar en polemist die eerder schande had gesproken over de samenstelling van het Franse voetbalelftal bij het wereldkampioenschap in december in Qatar. Tegen het einde van de finale tegen Argentinië, toen bij de stand 3-3 een beslissing door penalty’s onontkoombaar leek, stond aan Franse kant na de laatste wissel nog slechts één blanke speler in het veld.

Men mag die vaststelling onkies achten, maar een wereldvreemd en voetbal mijdend persoon kan, bij een toevallige blik op het televisiescherm, de indruk hebben gekregen dat Fransen in overgrote meerderheid gekleurd zijn. En dat in Argentinië alleen maar blanken wonen, overigens een niet geheel onjuiste conclusie in steden als Buenos Aires, Rosario en Córdoba en het zuiden van het land.

‘Collecte der schande’

Jean Messiha was tot zijn collecte voor de politieman niet bepaald een bekende Fransman, maar dat veranderde toen zijn inzameling binnen de kortste keren 1,5 miljoen euro had opgehaald. Links, dat vergeefs een verbod eiste, sprak van ‘de collecte der schande’, in de woorden van de leider van de Socialistische Partij. Premier Elisabeth Borne, ooit ook een socialiste, laakte een ‘extreem-rechtse provocatie’.

Daar zat wat in, zeker toen bleek dat een collecte voor de alleenstaande moeder van de 17-jarige Nahel uit Nanterre slechts 200.000 euro had opgehaald. Een ‘lekker puh’ aan het racaille, gajes, wat hun woede verder aanwakkerde. In feite houden ze Frankrijk nog steeds onder schot. Volgens Franse media durft justitie de wegens Nahels dood gearresteerde agent niet uit hechtenis vrij te laten uit vrees voor nieuwe rellen.

Toch hebben Messiha en Nahel iets gemeen: hun buitenlandse wortels. Messiha is een op z’n twintigste tot Fransman genaturaliseerde Egyptische christen, een Kopt. Nahels ouders komen uit Algerije en Marokko. Waar Nahel volgens critici Frankrijk haatte, verklaart Messiha, in Caïro geboren als Hossam Botros, keer op keer zijn liefde aan zijn nieuwe vaderland.

Beiden hebben ook gemeen dat ze er niet uitzien als een Dupont of een Deschamps en om die reden goed zouden passen in het Franse elftal. Veel spelers herinnerden zich na Nahels dood hun roots in de banlieue, zoals de uit de Parijse voorstad Bondy afkomstige Kylian Mbappé. Kort na het begin van de opstand noemde hij crimineel-in-wording Nahel een ‘engel’, zonder het geweld te veroordelen, net zomin als andere uit de ‘diversiteit’ afkomstige voetbalmiljonairs. Die oproep kwam pas toen het te laat was.

Reda Belhaj staat achter de inzamelingsactie

Franse media zaten met Messiha’s inzamelingsactie in de maag, als de dood dat elke aandacht zou worden uitgelegd als steun. Na de registratie van afkeurende reacties van politici benaderde de publieke radio-omroep France Inter de leider van een politievakbond om commentaar.

Deze Reda Belhaj stond er helemaal achter, zei hij tegen de Frans-Libanese journaliste en presentatrice Léa Salamé en later in het tv-journaal gepresenteerd door Leïla Kaddour-Boudadi. Het geld was onder meer nodig om de met de dood bedreigde vrouw en kind van politieman Florian M. elders onder te brengen, aldus Belhaj.

En zo kon het gebeuren dat een meneer met een Arabische naam en uiterlijk zijn collega’s prees – niét voor het doden van Nahel – die hadden voorkomen dat nog meer wijken en steden in vlammen opgingen.

Frankrijk-experts staan ook nu klaar om de beweerde incompetente, gewelddadige en racistische politie goeddeels de schuld te geven van de rellen waarbij volgens een voorlopige balans tegen de 800 politiemensen en 35 brandweerlieden gewond raakten. Meer dan 2500 gebouwen gingen in vlammen op, evenals 12.031 auto’s, 168 scholen, 258 politiebureaus en kazernes van de gendarmerie, een honderdtal gemeentehuizen en een twintigtal gerechtsgebouwen. Volgens deze cijfers uit Franse media werd een duizendtal winkels geplunderd of vernield.

Het lijkt de balans van een oorlog die nog geen week duurde en elk moment weer kan losbarsten. Men kan het Fransen daarom moeilijk kwalijk nemen dat ze de jongeren uit de banlieues evenzeer vrezen als haten. Maar de eerder genoemde ‘allochtonen’ als Jean Messiha en de man van de politievakbond zijn perfect geïntegreerd, niemand vraagt ze om hun achtergrond te verloochenen.

Grootste linkse partij weigert geweld te veroordelen

De gewelddadige jongens uit de banlieues – meisjes bleven thuis, daar konden de ouders wél voor zorgen – worden geacht verbitterd en boos te zijn. Frankrijk zou hen uitkotsen, de racistische politie haat hen, opgroeien in een slechte banlieue garandeert ook jonge blanken een rotleven. Dat horen ze van Frankrijk-kenners en van de grootste linkse partij, La France Insoumise, die weigerde hun geweld te veroordelen.

Maar ook buiten voetbal, de amusementsindustrie en de criminaliteit kunnen ze een heel behoorlijk bestaan opbouwen. Messiha, de politiewoordvoerder en beide journalistes bewijzen dat, evenals Jordan Bardella, de leider van de zeer rechtse partij Rassemblement National, opgegroeid als zoon van een alleenstaande moeder in het beruchte departement Seine-Saint-Denis.

René ter Steege is journalist, schrijver en vertaler. 

Wynia’s Week is onafhankelijk, ongebonden en broodnodig. De donateurs maken Wynia’s Week mogelijk. Doet u mee? Dat kan op verschillende manieren, kijk HIER. Hartelijk dank!