Hoezo zijn de vervroegde Tweede Kamerverkiezingen pas in november?

Inmiddels lijkt zonder slag of stoot besloten dat de vervroegde Tweede Kamerverkiezingen pas over ruim vier maanden zullen worden gehouden, in november. Wegens de vakantie. Laat het maar aan de Nederlandse politiek over om op elk dossier nodeloze vertraging te veroorzaken. En laat het maar aan de Haagse journalistiek over, om zulke beslissingen schouderophalend af te doen, alsof het een natuurverschijnsel betreft.

Wat een zegen zou het zijn, als we direct nadat iedereen terug is van vakantie verkiezingen hielden. Campagne voeren is een negentiende-eeuws ritueel, een relict uit de tijd dat politici nog met de trein door het land moesten en pleinen vol mensen moesten toespreken om hun boodschap te verspreiden.

Mark Rutte speculeert op flaters van BBB

Kiezers weten op dit moment alles wat ze moeten weten om hun stem uit te brengen. Over vier maanden weten ze er juist minder van. Dan zijn de absurditeiten en extremistische ontsporingen van D66, het eindeloze getraineer van het CDA en het opportunisme van de VVD weer weggezakt uit het collectieve geheugen.

Mark Rutte speculeert vast op flaters van Caroline van der Plas en interne conflicten bij BBB om toch weer de grootste partij te worden, dus hoe later de verkiezingen, hoe beter zijn kansen.

Fata morgana: na verkiezingen op 1 september, als BBB veruit de grootste partij geworden is, roept Van der Plas de lijsttrekkers van haar gedroomde coalitie bij elkaar, die timmeren in een weekend op de hei een regeerakkoord van vijf A4-tjes in elkaar, en dan kunnen we 15 september een nieuwe regering hebben. Rutte krijgt de eervolle taak om inlegvelletjes naar Brussel te brengen.

Wie heeft ooit die bizar omslachtige procedures verzonnen om een kabinet te formeren? Verkenners, informateurs, partijen die het bij nader inzien toch niet aandurven, weer nieuwe verkenners, nieuwe informateurs, formateurs, en tenslotte een regeerakkoord zo dik als een streekroman dat vier jaar beleid van tevoren pretendeert dicht te timmeren, alsof er nooit wat onverwachts gebeurt in binnen- en buitenland. Als dat zo was, hadden we nauwelijks een regering nodig.

Wie zoiets zegt, krijgt weerwoord van doctorandussen in de bestuurskunde en de politicologie die zeggen dat dit zeer naïef en volkomen onmogelijk is in Nederland. Waarom? In andere landen kan het wel. Daar vinden ze een kabinetsformatie van een maand al lang.

Welk kabinet er komt is belangrijk voor een land, daarover geen misverstand, maar de bestuurlijke elite in dit land schiet bij iets belangrijks altijd in de kramp dat het dan ‘zorgvuldig’ moet gebeuren, dat wil zeggen over vele schijven en in de praktijk tergend traag.

Zorgvuldigheid is in Nederland grotendeels poppenkast

Dat hebben we ook gezien met de vaccinatiecampagne tegen corona. Nederland kwam het traagst uit de startblokken van alle EU-landen, want er moest ‘zorgvuldig’ gevaccineerd worden.

Dat hield onder andere in, dat de GGD het in zijn hoofd haalde dat er eerst een enorm callcenter moest worden opgetuigd om vragen te beantwoorden van mensen met ‘zorgen’ over de vaccinatie, en daarna moest je een afspraak maken voor een vaccinatie. Toen waren ze in Israël al zo ver, dat iedereen in een tentje op de boulevard van Tel Aviv een prik kon halen.     

Die zogenaamde zorgvuldigheid en professionaliteit van het Nederlandse bestuur is grotendeels poppenkast, je indekken zodat niemand de schuld kan krijgen als er iets misgaat. Tot betere resultaten leidt het zelden: zie welk kabinet is geproduceerd door de meest recente formatie, die nog langer duurde dan alle vorige.

Wetenschapsjournalist Arnout Jaspers is schrijver van de bestseller ‘De Stikstoffuik’. Zijn columns verschijnen iedere zaterdag in Wynia’s Week.

Wynia’s Week verschijnt 104 keer per jaar met even onafhankelijke als broodnodige berichtgeving, die vrij beschikbaar is voor iedereen. De donateurs maken dat mogelijk. Doet u mee? Hartelijk dank!