Het volledigste verslag van de Gaza-oorlog die een jaar geleden begon

De berichtgeving over de Gaza-oorlog is een journalistiek moeras van onwetendheid, vooringenomenheid en regelrecht antisemitisme. Waar je ook kijkt, je ziet overal dezelfde desinformatie, bij CNN in Amerika, bij de BBC in Engeland en bij de NOS in Nederland. Dagbladen als de Volkskrant, de NRC en Trouw overtreffen elkaar in eenzijdigheid over de door Hamas aan Israël opgedrongen oorlog. Het Israëlische leger, de Israel Defence Forces (IDF), wordt voortdurend bekritiseerd omdat het legitiem terugvecht in een grondoorlog die een jaar geleden begon.

De nacht van de Hamas aanval op Israël

Het is vrijdagnacht 6 oktober 2023. De meeste mensen in Israël slapen, maar de commandanten van het Israëlische leger worden een voor een gewekt. Er klopt iets niet, het leger en de veiligheidsdiensten zien wat onregelmatigheden aan de grens met Gaza. Rond middernacht gaan de binnenlandse veiligheidsdienst, de Shin Bet, het leger en andere diensten elkaar bellen. Iets na drieën neemt de stafchef van de IDF, Herzi Halevi, contact op met Ronan Bat van de Shin Bet.

Er was een groot muziekfestival gaande bij Reim, dicht bij de Gazastrook waar de Gaza Brigade verantwoordelijk voor was. Rond vier uur in de nacht gaat een team van de veiligheidsdienst naar Nahal Oz bij de grens met Gaza om te zien of er sprake kan zijn van terroristische infiltratie door Hamas. De IDF houdt zoals altijd de grens met Gaza in de gaten.

Om 06:29 uur worden de eerste korte afstand Qassam-raketten vanuit Gaza afgevuurd. De festivalgangers zien dat de raketten tijdig onderschept worden. De muziek stopt. En de Gaza-oorlog die de wereld gaat veranderen, is begonnen.

Het eerste slachtoffer in de oorlog is volgens mediadeskundigen de waarheid. En inderdaad zien we dat vrijwel alle informatie in de media en politiek over de Gaza-oorlog vervuild en vergiftigd is. Zo schrijft cultuurhistoricus Thomas von der Dunk in de Volkskrant dat we niet verbaasd moeten zijn ‘dat de ander ook een keer bloedig terugslaat’, na meer dan een halve eeuw onderdrukking. Maar Israël is sinds 2005 weg uit Gaza; Gaza is autonoom.

Wie even verder zoekt, ziet wel degelijk een enkele goed geïnformeerde journalist. Seth Frantzman, correspondent van The Jerusalem Post, is er zo een. Frantzman schrijft al jaren over Gaza, in 2009 was hij aanwezig als vrijwilliger toen Hamas de Israëlische plaats Sderot aanviel. Hij deed verslag van de oorlog in 2012, 2014 en 2021.

Zijn pas verschenen boek The October 7 War is gebaseerd op twee decennia ervaring aan de Gaza-grens, waarbij hij optrok met verschillende IDF-eenheden. Hij behoort tot de best geïnformeerde journalisten over het Midden-Oosten. In april besprak ik hier zijn boek After Isis.

Antisemitisme en steun voor Hamas

De aanval op Israël was de meest omvangrijke die Hamas ooit uitvoerde. Over een lengte van 64 kilometer vielen de terroristen Israël binnen, een menselijke aanvalsgolf: de Al Aqsa Flood Operation. Het doel was militair succes en het willekeurig vermoorden en kidnappen van Israëlische burgers.

In het Westen resulteerde dat tot vandaag aan toe in groeiend antisemitisme en steun voor Hamas. Rusland en China hebben de aanval nooit veroordeeld, anti-Israël groepen proberen onder de vlag van ‘human rights’ Israël als apartheidsstaat te brandmerken. Hamas kreeg erkenning in Qatar, Turkije, Libanon en Rusland.

De ‘intelligentsia’ op de universiteiten bereiden Hamas een warm welkom, de universiteitsbesturen in Nederland en Amerika accommoderen slechts wat de studenten willen. Joodse studenten zijn onveilig en Joodse scholen in Nederland worden permanent bewaakt.

De UNRWA

De United Nations Relief and Works Agency for Palestine Refugees (UNRWA) beheert acht vluchtelingenkampen in Gaza. Het grootste kamp bevindt zich in Rafah. Deze kampen werden het middelpunt van de activiteiten van de terroristen. Ze konden er eenvoudig verdwijnen in hun tunnels en publieke gebouwen als ziekenhuizen. Recent vond de IDF hier zes geëxecuteerde gegijzelden.

UNRWA-medewerkers blijken voor 12 percent uit Hamas-terroristen te bestaan. 185 UNRWA-medewerkers zijn actief in de militaire tak van Hamas, en nog eens 51 in de militaire tak van de Palestijnse Islamitische Jihad. Maar het ministerie van Buitenlandse Zaken in Nederland wil niets liever dan de geldstromen naar UNRWA weer op gang brengen.

In 2014 viel de IDF voor het eerst de tunnels in Gaza binnen. Twee jaar eerder werd de eerste tunnel ontdekt in Nir Am dicht bij de grens met Gaza. Uiteindelijk ontdekte de IDF meer dan 30 tunnels. Maar dat was slechts een topje van de ijsberg, in die periode bouwde Hamas zo’n 640 km tunnel. Uiteindelijk werd het bijna 1000 km. Luchtaanvallen werden daardoor minder effectief, er moest een nieuwe strategie worden gevonden.

De IDF investeerde in die nieuwe technologie: drones, sensors, ‘smart fences’ en nieuwe divisies in het leger die snel konden opereren. De ‘Ghost Unit’ is er een van. Training vindt plaats in de Negev-woestijn.

De oorlog tegen Israël wordt niet alleen gevoerd vanuit Gaza of de Golan. Iran, dat uit is op de vernietiging van Israël, oefent zijn invloed uit van Irak tot Syrië en Libanon. Het Iraanse regime is een octopus met tentakels in Hamas, Hezbollah en zelfs de Houti’s. Frantzman schrijft op X dat Hezbollah de laatste 11 maanden meer dan 8.500 raketten afschoot. Maar veel politici in het Westen vinden dat Israël moet inbinden.

Oefenen voor de aanval

In 2023 begon Hamas met voorbereidingen van de oorlog. Het leek rustig aan de grens maar om te oefenen bouwde Hamas namaak grensposten, compleet met betonnen barrières, hekken en tanks. Ze gebruikten voor het eerst drones die de tanks konden uitschakelen, en konden massa’s gewapende terroristen inzetten om de hekken en betonnen verdedigingsmuren aan te vallen. Die oefeningen konden overdag plaatsvinden.

In de zomerkampen trainden ze kinderen voor aanslagen tegen IDF-posten. Ze oefenden hoe ze Israëli’s het beste konden kipnappen. Er werden meerdere van die trainingskampen gebouwd rond Khan Yunis. Maar de IDF was niet onder de indruk, ze zagen nog steeds dezelfde wapens als tien jaar geleden. Het leek wel of niemand zich nog druk maakte over Hamas. Maar Frantzman laat zien dat er wel degelijk politici en militairen waren die op korte termijn een aanval verwachtten. Niemand leek echter geïnteresseerd. De gevolgen waren desastreus.

De aanval

Op 7 oktober werden alle kibboetsiem aan de grens met Gaza aangevallen. In het eerste uur vuurde Hamas 3.000 raketten af op alles wat in de grensstrook lag. Frantzman geeft een gedetailleerd verslag hoe men dat eerste uur doorkwam. Niemand had door hoe omvangrijk de aanval was. Iedereen vroeg zich af waar de IDF bleef. Aan de Israëlisch kant was er die eerste uren geen coördinatie, het opperbevel overzag niet wat er precies aan de hand was. Dat veranderde in de dagen erna. Het leger herstelde langzaam maar zeker de chaos.

Israël reageerde niet meteen op de aanval van Hamas, de IDF plande een tegenoffensief en kreeg in die tussentijd Amerikaanse steun in de persoon van Defence Secretary Austin. Amerika had hun grootste vliegdekschip de General Ford richting Israël gestuurd als waarschuwing voor Iran. Alle legereenheden waren inmiddels naar de Gaza-grens getrokken. De grens zelf werd opnieuw beveiligd, en de IDF ging achter de Hamas commandoposten aan. Het werd een ‘waiting game’, zo schrijft Frantzman.

Maar Israël was nog niet de grens met Gaza over of de desinformatie begon al. Anti-Israël activisten scheurden de posters van de gegijzelden van de muren.

Hamas is door de jaren heen getraind om effectieve desinformatie te verspreiden. De raketinslag op het Al-Ahli-ziekenhuis is een voorbeeld. De inslag was veroorzaakt door een afzwaaiende raket van de Islamitische Jihad, maar het kwaad was al geschied. De Turkse media hadden het opgepikt en wereldwijd kreeg Israël de schuld, ook van de Nederlandse pers.

Het Shifa-ziekenhuis is een ander voorbeeld. Hamas bouwde tunnels en een commandopost onder het ziekenhuis. Elektriciteit werd afgetapt, maar officieel wist men van niets. Scholen, ziekenhuizen, woongebouwen en moskeeën worden gebruikt als opslag voor wapens en onderdak voor terroristen. Alleen al in Gazastad had Hamas 10.000 man verspreid over de stad. Hamas weet hoe je de media moet bespelen met het zo nu en dan vrijlaten van een enkele gegijzelde, het gebruik van ziekenhuizen en moskeeën, het bespelen van hun bondgenoten in Turkije en Qatar, Turkije een NAVO-lid, Qatar een bondgenoot van Amerika in het Midden-Oosten.

Tot slot

Frantzmans boek is het meest volledige verslag van een oorlog die nog steeds gaande is. Het boek geeft een gedetailleerde beschrijving van troepenbewegingen, wapensystemen en aanvalsplannen, in veel gevallen per dag, tot aan de verschillende fronten in de oorlog. Frantzman houdt zo veel mogelijk afstand van politieke stellingnames of persoonlijke oordelen, wat het boek een soms wetenschappelijk afstandelijk karakter geeft. Frantzman geeft een uitvoerig voetnoten-apparaat mee en een lijst van de belangrijkste personen in deze oorlog. Voor iedereen die iets wil weten over de oorlog die op 7 oktober 2023 begon is het een onmisbaar boek. 

Seth J. Frantzman, The October 7 War, Israel’s Battle for Security in Gaza, A Wicked Son Book, New York, 2024, 326 pagina’s
ISBN 979-8-88845-637-8

Arie Graafland is emeritus-hoogleraar aan de TU Delft. Hij schrijft regelmatig voor Wynia’s Week, vooral over non-fictie boeken.  

Wynia’s Week verschijnt nu drie keer per week! De groei en bloei van Wynia’s Week is te danken aan de donateurs. Doet u al mee? Doneren kan op verschillende manieren. Kijk HIER. Hartelijk dank!