Getrouwd met een moslimterrorist – en dan ontsnappen en opnieuw beginnen

WW Graafland 22 juni 2024
Cover van het besproken boek

Met ‘Ik ben vrij’ staat Lale Gül opnieuw hoog in de bestsellerlijsten. Al in 2019 schreef de Canadese Yasmine Mohammed een opzienbarend boek over haar ontsnapping aan een orthodox moslimmilieu. Het is een zeldzaam open en aangrijpend verhaal.

Unveiled verscheen vijf jaar geleden in eigen beheer. Geen enkele uitgever durfde er zijn vingers aan te branden. Toch ontbrak het Yasmine Mohammed niet aan steun van prominenten: al op de eerste pagina’s krijgt ze lof toegezwaaid van Ayaan Hirsi Ali, Richard Dawkins, Sam Harris, Maajid Nawaz en Raheel Raza.

Het was voor Yasmine Mohammed een lange weg om te komen waar ze nu is. Vrouwen en vrijheidslievende denkers hebben het in traditionele moslimgemeenschappen extreem zwaar, schrijft Sam Harris in haar voorwoord. Als ze in de moderne tijd willen leven, hebben ze niet alleen te maken met islamitische theocraten, maar ook met seculier links, dikwijls behept met apathie, schijnheiligheid en hallucinaties over ‘racisme’. Dat is niet behulpzaam voor wie worstelt om aan de islam te ontkomen.

Unveiled is een zeldzaam open en aangrijpend verhaal. Yasmine Mohammed brak met haar geloof in 2004, maar ervoer daarna al snel dat de Islamitische cultuur haar leven voorgoed had beïnvloed.

‘Alles wat me gemaakt heeft tot wie ik ben was vergiftigd met bedrog, angst, leugens, ellende en depressies,’ schrijft ze. ‘Lange tijd hield ik alles voor me, en niemand merkte iets bijzonders aan me. Het woord ex-moslim had ik nog nooit gehoord. Het lijkt niemand in het Westen te interesseren of moslimvrouwen in landen als Iran en Saoedi-Arabië opgesloten of vermoord worden als ze hun haar niet bedekken. Het kan niemand iets schelen als bloggers in Bangladesh in stukken worden gehakt als ze het wagen om over humanisme te schrijven. Niemand ging de straat op toen studenten in Pakistan werden doodgeslagen omdat ze de islam ter discussie stelden’.

Van Egypte naar Canada

De moeder van Yasmine kwam uit een rijk en welvarend gezin in Egypte. Haar trouwfoto toont een soort Bond-girl met opgestoken haar, valse wimpers en zware make-up: een mooie vrouw die leefde zonder zorgen, met nannies om haar heen. Ze ging naar particuliere katholieke scholen en de universiteit. Egypte was toen aanzienlijk meer seculier dan nu het geval is.

In hun nieuwe thuisland Canada veranderde alles. Yasmine’s vader vertrok toen ze twee was, waardoor haar moeder met drie jonge kinderen achterbleef. Munir, een orthodoxe moslim, beloofde haar te steunen. Hij was al getrouwd en had drie eigen kinderen; Yasmine’s moeder werd zijn tweede vrouw. Polygamie is in Canada officieel verboden, maar niemand maakte er werk van.

Geweld en zelfhaat

Yasmine was pas zes jaar toen haar stiefvader, een gewelddadige sociopaat die ze ‘oom Munir’ noemde, haar kwam afranselen omdat ze een soera niet goed kon opzeggen. Ze werd op haar voetzolen geslagen, want dat bleef onzichtbaar voor de juf op school. Yasmine bleef haar hele jeugd hopen dat haar moeder voor haar in de bres zou springen, maar dat gebeurde nooit.

Het resultaat was zelfhaat. Hoe kon ze ooit een goede moslima worden als ze zich niet aanpaste? Haar broers en zussen hadden er geen probleem mee en dus werd Yasmine het zwarte schaap van de familie. ‘De jongens hebben nooit een probleem, het zijn de meisjes die de hele dag het woord eib (schande) horen, mijn hele jeugd werd er door vergiftigd,’ schrijft ze.

Yasmine vroeg zich openlijk af hoe het mogelijk is dat een man van over de vijftig een kind van zes kan huwen, zoals de profeet Mohammed deed. ‘Je weet het zeker beter dan Allah,’ reageerde haar moeder en gaf Yasmine een klap midden in haar gezicht. Andere vragen ging ze maar uit de weg, maar toch kon ze soms haar mond niet houden. Het ergste was dat Allah alles kon zien – en dus werd ze werd doodsbenauwd van haar eigen gedachten.

Een leven buiten de gevangenis

Op haar negende jaar kreeg Yasmine haar eerste hijab (hoofddoek). Ze probeerde van alles om er onderuit te komen, maar niets werkte. Haar moeder was onverzettelijk: ‘Je wilt je toch niet kleden als een kuffar (ongelovige), want dan ga je onherroepelijk naar de hel.’

Na voortdurende druk van haar moeder trouwde Yasmine op haar twintigste met een via Pakistan naar Canada gevluchte moslimman. Vanaf dat moment kwam ze vrijwel de deur niet meer uit en werd ze dagelijks geslagen. De ramen werden door haar echtgenoot afgeplakt.

De geboorte van een dochter werd uiteindelijk Yasmine’s redding: haar kind, besloot ze, mocht dit niet meemaken. Ze vroeg echtscheiding aan. Haar man, die een belangrijke Canadese contactpersoon van Osama bin Laden bleek te zijn, verdween achter de tralies. Voor Yasmine begon eindelijk het leven buiten de gevangenis. Sinds enkele jaren is ze wereldwijd actief met haar organisatie ‘Free Hearts, Free Minds’, ‘the only nonprofit on the planet dedicated to supporting the mental health of freethinkers and LGBT from Muslim communities across the world’. Haar boek Unveiled werd een bestseller en is inmiddels vertaald in vijftien talen – maar nog altijd niet in het Nederlands.

Yasmine Mohammed: Unveiled. How the West Empowers Radical Muslims (Julian Merlyn Parker) 294 pagina’s, € 25,00.