Gaza-oorlog vloeit voort uit de desastreuze oorlogen in Irak en Syrië

Op 6 maart schrijft oorlogscorrespondent Seth Frantzman op X dat het lijkt alsof er een draaiboek is om Hamas de Gaza-oorlog te laten winnen. Het lijkt wel of er achter de schermen voor wordt gezorgd dat Hamas de hulpgoederen kan controleren die Gaza binnenkomen. De zwaarbewapende Hamas-‘politie’ werkt samen met internationale hulporganisaties. Hamas controleert en distribueert de hulpgoederen, en het bepaalt of er honger geleden wordt of niet om zo de politieke druk te kunnen opvoeren. Dat alles werkt moeiteloos synchroon met de internationale hulporganisaties die in feite niets anders doen dan Hamas steun verlenen.

Frantzman is directeur van het Middle East Center for Reporting and Analysis, hij schrijft voor de Jerusalem Post, The Spectator, the National Interest, The Hill, the Washington Times en promoveerde aan de Hebrew University of Jerusalem. Hij is goed geïnformeerd over wat er in zijn land plaatsvindt.

De puzzel valt in elkaar

Het draaiboek voor de Gaza-oorlog is volgens Frantzman al ver voor de 7de oktober geschreven, en iedereen die nu onder deze oorlog lijdt is slechts een pion. De voorbereiding voor de Gaza-oorlog is decennia geleden in elkaar gezet. Het heeft alleen even geduurd voordat alle stukjes van de puzzel in elkaar vielen. Van de activisten met hun protesten in het Westen, de regionale oorlog met meerdere fronten tegen Israël (Hamas, Hezbollah en de Houthi’s in Jemen) tot aan de ‘human rights’-groepen die alles wat Israël doet en deed als ‘apartheid’ definiëren om zo de aanval van die 7de oktober op Israëlische burgers als ‘verzet’ te kunnen kwalificeren. Je ziet hoe men erop uit is de hele regio in brand te steken. Dat gebeurt door de massale steun voor Hamas buiten Gaza, door middel van de invloedrijke agenda’s van de media, de universiteiten, de NGO’s en landen als Amerika en Qatar.

Om iets te kunnen begrijpen van de ingewikkelde situatie in het Midden-Oosten is Seth Frantzmans boek After ISIS: America, Iran and the Struggle for the Middle East een waardevolle gids. Hij reisde vier jaar lang door het gebied, sprak met honderden mensen, generaals, spionnen, soldaten en vluchtelingen. Hoewel zijn boek After ISIS heet, gaat het wel degelijk over ISIS en de desastreuze naweeën van de oorlog in Syrië en Irak, die ook een effect hadden op Israël.

In feite is het boek een gedetailleerd verslag van de oorlog tegen ISIS. ISIS bedreigde ook Israël, Egypte, Jordanië en Libanon. De oorlog heeft geleid tot de meest ingrijpende veranderingen in de regio sinds de val van het Ottomaanse rijk, schrijft Frantzman. Een van deeffecten is dat Israël en Iran op voet van oorlog staan. En Iran is niet alleen. Aan het einde van zijn boek beschrijft hij de ‘Iraanse Nexus’, die bestaat uit Iran, de sjiieten in Irak, Syrië, Hezbollah en de Houthi’s.

Qatar

De Amerikaanse Republikeinse Senator Joni Ernst probeert op dit moment de druk op Qatar op te voeren. Er zijn 5 Amerikanen onder de gijzelaars van Hamas, en meer dan 30 Amerikanen zijn vermoord op 7 oktober. Dit komt vijf maanden te laat, zo reageert Seth Franzman. De oorlog had voorkomen kunnen worden door druk op Qatar uit te oefenen. Maar Qatar (hij noemt het land nooit bij naam; maar altijd ‘het land dat Hamas gastvrijheid verleent’), profiteert juist van deze verschrikkelijke oorlog. Het zijn Ankara, Moskou, Teheran en Doha die er hun voordeel mee doen, schrijft hij op X. Turkije steunde Hamas altijd al, en heeft innige betrekkingen met Moskou.

De Islamistische eeuw

In de lente van 2015 gaat Frantzman naar Erbil, de stad van de Koerden. Iedere buitenlander in Irak liep direct gevaar, James Foley en Steven Sotloff waren het jaar ervoor door ISIS vermoord. De verschrikkelijke beelden gingen het web over. Maar Frantzman ging naar de frontlinie. Een van zijn opmerkelijke contacten is ‘de professor’, een Syrische Koerd. In zijn huis in Erbil hing een poster van Charlie Hebdo, met de inmiddels beruchte afbeelding van de profeet waarvoor de hele redactie is uitgemoord. De Koerdische ‘professor’ had een voorspelling voor de toekomst: ‘Het samengaan van Syrië en Irak is een utopie. De toekomst is aan Turkije. Assad zal de oorlog overleven. Dit conflict gaat jaren duren. En het islamisme zal alleen maar toenemen. Dit wordt de nieuwe Islamistische eeuw’. Nu, bijna tien jaar later, lijkt het allemaal uit te komen. Al ziet Europa alleen maar ‘verbinding’.

Hezbollah intervenieerde in 2012 op verzoek van Assad in de Syrische burgeroorlog. Syrië had Libanon van 1976 tot 2005 bezet, maar werd nu zelf slachtoffer in een burgeroorlog. Hezbollah stelde in die tijd weinig voor, maar kwam hiermee in een meer centrale positie. In 2018 kreeg Libanon pro-Iraanse leiders uit Irak op bezoek om Hezbollah te versterken en Israël te bedreigen.

Iran won aan invloed als een direct gevolg van de oorlog tegen ISIS. Dat zorgde ervoor dat Saudi-Arabië en de Emiraten meer in Israël geïnteresseerd raakten als bondgenoot. Saudi-Arabië had net als veel OPEC-landen de band met Qatar verbroken. Nu verstoort de Gaza-oorlog dit potentiële bondgenootschap. De uiteindelijke nederlaag van ISIS veranderde de strategische posities van Jordanië, Qatar, Turkije en Egypte. Qatar en Turkije die Hamas en de Moslim Broederschap steunen, groeiden meer naar elkaar toe, Jordanië en Egypte moesten meer en meer aandacht besteden aan hun interne stabiliteit.

Antisemitisme tiert welig

Terug naar het nu. Op de universiteit van Berkeley is in de kamer van Ron Hassner ’s nachts het licht aan. Hij is een sit-in protest begonnen tegen het antisemitisme aan zijn universiteit. Hij geeft les op zijn kamer. Hij zit er nu ruim tien dagen. Zijn kamer is een vluchtheuvel geworden voor Joodse studenten die dagelijks uitgescholden en geïntimideerd worden op de campus. Antisemitisme tiert welig. Ron Hassner heeft zijn studenten een brief gestuurd waarin hij zijn actie verklaart. Zijn licht in de nacht is een baken voor Joodse studenten die altijd welkom zijn voor een praatje, koffie of een broodje.

Berkeley is de grootste ontvanger van fondsen uit Qatar, de bedragen lopen in de vele miljoenen. Andere Amerikaanse universiteiten ontvangen ook regelmatig aanzienlijke bedragen, maar Berkeley spant de kroon. Studenten nemen deel aan uitwisselingsprogramma’s met Qatars universiteit en bezoeken Doha voor korte of lange tijd. Dat blijft niet zonder gevolgen.

Op meer Amerikaanse universiteiten is hetzelfde patroon zichtbaar. Het is een belangrijk onderdeel van Frantzmans puzzel die nu in elkaar past. Nederlandse universiteiten kopiëren zoals altijd Amerika, antisemitisme is net als in Amerika overal aanwezig. Hier zijn de stations bezet, al hebben de antisemitische vlaggenzwaaiers geen idee dat ze een stukje van een politieke Midden-Oosten puzzel vormen.

Seth J. Frantzman, After ISIS: America, Iran and the Struggle for the Middle East, Gefen Publishing House, Jerusalem, Israel, 2019, 340 pp., US$ 16,95.

Wynia’s Week wordt mogelijk gemaakt door de vrijwillig betaalde abonnementen van de lezers. Doet u al mee? Doneren aan Wynia’s Week kan HIER. Hartelijk dank!