Een rampjaar met wel vier milieuministers

Vorig jaar was het bij Groen Links, D66 (en zelfs bij De Nederlandsche Bank) koortsachtig modieus om CO2 aan te wijzen als de grootste bedreiging van onze toekomst. En dus kwam er in januari een nieuw kabinet met vier milieuministers, omdat twee ministers niet langer voldoende leek.

We hadden al een minister van Economische Zaken en Klimaat. Daar is nu een minister bij gekomen voor Klimaat en Energie. Ook hadden we al een minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Hij moet de ambtenaren delen met een extra minister voor Natuur en Stikstof.

De twee extra ministers proberen met stoere taal te compenseren voor hun tweederangs etiket ‘minister zonder portefeuille’. Rob Jetten pochte op de 35 miljard die hij beslist zou opstoken: ‘Ik wil niet meer horen dat het haalbaar en betaalbaar moet blijven’.  

Christianne van der Wal kondigde deze week aan dat boeren, bouwers en huizenzoekers nog een maand moeten wachten totdat zij tot in minutieus detail ‘per boer’ gaat voorschrijven met hoeveel de stikstof omlaag moet. Protest wuift Van der Wal weg, want zij gaat het haar opponenten door de keel duwen.

Van der Wal eerder deze week: ‘Het besef dat het volgordelijk is, dus dat je eerst stikstofafname moet realiseren voor je weer ontwikkelruimte hebt en weer vergunningen kunt afgeven voor woningbouw, het verduurzamen van de industrie en mobiliteit… Ja, dat besef mag nog wel wat meer indalen.’

Oorlog, recessie, inflatie

In een normaal jaar zou ik me kunnen inhouden en schrijven dat dit een vreemd standpunt is voor de ‘Volkspartij voor Vrijheid en Democratie’. Weinig volkspartij als het volk geen huis kan vinden. Weinig vrijheid als bouwers en burgemeesters geen afspraken mogen maken met de woningcorporaties. En weinig democratie als de opponenten van een VVD-minister de keel mogen openen, niet om met haar te spreken over een aanpak die minder top-down is, maar alleen om haar beslissingen door de strot te laten ‘indalen’.

Maar 2022 is geen normaal jaar. Oorlog in Oekraïne, een recessie op komst in Europa, bedrijven die alsnog failliet gaan vanwege covid-leningen uit 2020 en 2021 die ze niet kunnen terugbetalen, en in Nederland de hoogste inflatie van West-Europa.

Nederlands stikstofprobleem

Intussen is Nederland buitenbeentje over de stikstof vanwege eerdere puur Nederlandse fouten: te veel piepkleine natuurgebieden in combinatie met een nooit behoorlijk geijkt en onlogisch rekenmodel (zie hierover Arnout Jaspers in Wynia’s Week). De enige verstandige oplossing is een reis van de ministers Van der Wal en Jetten naar Brussel om ‘sorry’ te zeggen tegen de Europese Commissie en begrip te vragen voor het per direct vrijgeven van boeren en bouw in goed vertrouwen dat er een werkbaar compromis valt te onderhandelen met de EU.

Ook Brussel kan begrijpen dat in een jaar van grote hongersnood in arme landen onze boeren maximaal moeten produceren, en dat met tweehonderd extra asielzoekers per werkdag, Nederland snel huizen moet bouwen, niet alleen om de mensen te helpen die daar al zo lang op wachten, maar ook om de acceptatie door de publieke opinie van vluchtelingen uit Oekraïne niet in gevaar te brengen.

Pensioenkortingen inhalen

Wat kan Nederland in dit oorlogsjaar nog meer doen? De inflatie hangt af van de Europese Centrale Bank en die gaat de rente snel verhogen. Dus gaat onze rente ook verder omhoog, en de risico-opslag voor wankele ondernemingen – nu al drie procent – komt daar nog bovenop. ING schrijft deze week al bezorgd: ‘Voor bedrijven die op het randje zitten wordt het een moeilijke tijd’.

De overheid moet na alle covid-kredieten huiverig zijn om voor het derde jaar ondernemingsrisico’s te gaan overnemen. En in 2022 is er gelukkig een veel betere oplossing: eis dat DNB de pensioenfondsen groen licht geeft om nog deze zomer de achtergebleven kortingen op de pensioenen in te halen.

Bij een klein aanvullend pensioen van 400 euro per maand, betekent de correctie van 168 procent over de jaren sinds 2008 in totaal ruim 8000 euro. Zo’n koopkracht-injectie helpt bejaarden met de onzekere energieprijzen in de komende herfst en winter en steunt ook het binnenlands bedrijfsleven wanneer er weer geld over blijft voor horeca, kapper, nagelsalon, familiebezoek en al datgene wat sjeu kan geven aan de oude dag. 

De Nederlandsche Bank heeft onze gepensioneerden schandalig behandeld (en geen solidariteit getoond door bankpensioenen ook te korten). Een rampjaar met hoge inflatie en recessie is een goed moment om die schande uit te wissen.

Er valt meer te doen tegen inflatie en recessie: energiebedrijven minder belasten door dure kabels in de Noordzee voor windmolens te schrappen en ook door opslag van CO2 in datzelfde diepe water tien jaar uit te stellen totdat meer duidelijkheid bestaat over kosten en efficiency. Verder de benzineprijs 13 cent lager, zodat die uitkomt op het gemiddelde van België en Duitsland.

De sleutel in handen

Zo hebben de vier milieuministers dus de sleutel om de dreigende hongersnood in de wereld en het woningtekort in eigen land tegen te gaan, en tegelijk hangt ook van hen af of Nederland snel iets kan doen aan de Europees-extreme kosten van energie.

Genoeg ministers, maar ook genoeg gezond verstand? Wie daaraan twijfelt, vindt misschien een straaltje hoop in de laatste enquête van Maurice de Hond. Voor het eerst hebben JA21, BBB en Volt samen 26 zetels, dat is twee meer dan D66 bij de Kamerverkiezingen van vorig jaar (en dubbel zo veel als D66 nu).

Mij lijkt dat D66 uit het kabinet vreugde zal brengen bij veel aanhang van VVD en CDA. Daarna een snelle verkiezing met een lijstverbinding van JA21, BBB en Volt en die drie in een nieuw kabinet met VVD en CDA. Dat trekt het CDA terug naar het midden, waar het thuis hoort, en geeft de VVD een kans om weer de gunst van ondernemend Nederland en De Telegraaf terug te winnen. Zo maar een droom, maar als de vier milieuministers zo doorgaan komt die droom dichterbij.

Eduard Bomhoff publiceert al meer dan drie jaar zijn columns wekelijks in Wynia’s Week. Als donateur maakt u Wynia’s Week mogelijk. Doneren kan HIER. Hartelijk dank!