Alle artikelen in Tweede Wereldoorlog.
Alle artikelen in Tweede Wereldoorlog.
In het nieuws gaat het iedere dag, of we het nu willen of niet, over oorlog. In Oekraïne, in het Midden-Oosten, of elders waar de brandhaard nog niet is geëxplodeerd tot wereldnieuws. In het gezin waarin ik begin jaren vijftig opgroeide, waren de bezettingsjaren nog maar net voorbij. Toch leek het alsof ze helemaal niet […]
De dichter en beeldend kunstenaar Bert Swaanswijk, beter bekend als Lucebert, gold decennialang als boegbeeld van artistiek-progressief Nederland. Hij vestigde zijn reputatie als rebel in 1948 met zijn ‘minnebrief aan onze gemartelde bruid Indonesia’, een felle aanklacht tegen de politionele acties. Hij trok ten strijde tegen racisme, onrecht, onderdrukking, de autoriteiten in het algemeen en […]
Berechting van mensen die werden verdacht van samenwerking met de Duitse bezetter bleef na de oorlog lange tijd uit. De economische wederopbouw had voorrang. Ook speelde mee dat een groot deel van het Nederlandse bedrijfsleven zich schuldig had gemaakt aan collaboratie. Een grote schoonmaak zou ernstige gevolgen kunnen hebben voor de economie. Collaboratie vond niet […]
Zowel op het slagveld als op het terrein van de propaganda waren de nazi’s in de zomer van 1941 heer en meester. De Britten waren geïsoleerd, in de Sovjetunie viel de ene na de andere stad. Sefton Delmer, een in Berlijn geboren Britse journalist, kreeg de opdracht van de Britse geheime diensten om de psychologische […]
De Tweede Wereldoorlog is nog lang geen voltooid verleden tijd. De Dodenherdenking wordt aangegrepen om politieke actualiteiten aan de kaak te stellen, zoals nu rond Gaza. Discussie is er ook over de oorlogsarchieven. Het grootste daarvan is het CABR-archief, met de strafdossiers van collaborateurs. Vanaf 2025 zal dit belangrijke archief eindelijk openbaar worden. Nabestaanden van […]
We kampen in Nederland ontegenzeggelijk met een aantal grote problemen. Om er een paar te noemen: De woningnood is kolossaal. Er waren in 2023 circa 437.000 woningvragers, maar slechts 47.000 duizend beschikbare woningen. Zicht op verbetering is er niet: het aantal afgegeven nieuwbouwvergunningen nam vorig jaar met 15 procent af. De asielmigratie is op hol […]
Spectaculaire ontsnappingen van joodse vluchtelingen aan de nazi’s. Ruziënde jonkers en baronnen in dienst van Hare Majesteit Wilhelmina. Ontluisterend antisemitisme in de hoogste diplomatieke kringen. Halfhartig optreden van de Nederlandse regering in Londen, dat vele joden onnodig het leven heeft gekost. Niet voor niets heet het boek dat het tekortschietende vluchtelingenbeleid van de ministersploeg in […]
In zijn boek Vermoorde onschuld. Etnisch verschil als Hollands taboe (1986) vertelt socioloog, journalist en schrijver Herman Vuijsje hoe hij in de jaren zestig als jong student voor het eerst het Anne Frank Huis betrad. ‘Ik had vernomen dat men in het Achterhuis nog wel een flinke gids kon gebruiken, en zo gebeurde het dat […]
Als het gaat om de verschrikkingen van de Holocaust is het moeilijk om niet elke keer weer verbijsterd te raken, schreef historicus Hans Blom in 1987 in De Gids. Voor Nederlanders geldt dat wel heel in het bijzonder. Want, schreef Blom, kijk eens naar de statistische gegevens over het aantal omgekomen Joden uit de tijdens […]
Oorlogen brengen ellende, maar bieden profiteurs kansen op winst ten koste van anderen. Ongetwijfeld is daar momenteel in Oekraïne sprake van. Tijdens de Tweede Wereldoorlog gebeurde dat op grote schaal in Nederland. Aannemers die bouwden voor de Wehrmacht of makelaars die handelden in van Joden geroofde huizen – dergelijke lieden werden na de bevrijding vaak […]
