Geschiedenis

Alle artikelen in Geschiedenis.

russische-gevangenen

Hitler verloor de Tweede Wereldoorlog al in de zomer van 1941

Op 22 juni 1941 viel nazi-Duitsland de Sovjet-Unie binnen met het sterkste leger dat de wereld ooit aanschouwde. Spectaculaire overwinningen werden behaald, maar met het Kremlin al in zicht, liep de Duitse oorlogsmachine toch nog vast in modder en vrieskou. Dankzij ‘Generaal Winter’ bleef Stalins Rusland ternauwernood overeind, terwijl Hitlers Wehrmacht een zekere zege verspeelde. […]

het-merkwaardige-joodse-monument

1940-2020: Het Verdriet van Nederland

Minister van Onderwijs en Cultuur, Ronald Plasterk meldde in 2009 bij de opening van een tentoonstelling van een expositie van het dagboek van Anne Frank dat dit ‘een geschenk aan de wereld’ was. Een geschenk. Met dank aan wie? Tot in de jaren zestig leefde naoorlogs Nederland in de gemoedstoestand van ‘onderdrukking en verzet’, van […]

de-amerikaanse-president-abraham-lincoln

In Afrika en Azië bleef de slavernij gewoon bestaan

In 7 wekelijkse afleveringen behandelt de Leidse historicus Piet Emmer de Nederlandse slavernij en slavernijgeschiedenis. Vandaag aflevering 5: Bij de afschaffing van de slavernij liep Nederland bepaald niet voorop, maar op 1 juli 1863 werd de slavernij in de Nederlandse koloniën dan toch opgeheven, met een overgangstijd van maar liefst 10 jaar. In de loop […]

joodse-gebouwen-in-kaart

Gemeenten kochten doelbewust Joodse geroofde panden

Er was tijdens de Duitse bezetting in de jaren 1940-’45 een levendige handel in onroerend goed dat in opdracht van de bezetter van Joden was afgenomen. Het Nationaal Archief heeft met de zogeheten Verkaufsbücher dit thema in het spotlicht gezet: die boeken vormden de vastlegging van door de Duitse bezetters verkocht, geroofd Joods onroerend goed: […]

de-watersnood-van-1953-hier-in-het-land-van-altena

‘Er zit een herhaalpatroon in watersnoodrampen’

Watersnoodrampen hebben een sterk herhaalpatroon en zijn daardoor zeer wel mogelijk te voorspellen en wellicht ook te voorkomen. Gecombineerde werking van zee, maan, maanstand en getijden zijn bij waternoden van doorslaggevende invloed. De gepensioneerde 77-jarige Haagse ingenieur Jan Willem Boehmer, voormalig medewerker van Rijkswaterstaat en de Deltadienst, heeft een analyse gemaakt van honderden overstromingen in […]

bakker-een-razzia-in-de-transvaalbuurt-in-amsterdam

Ambtelijk verzet tegen Jodenvervolging was zeldzaam en opvallend

De secretarissen-generaal spraken letterlijk met de Duitsers af bij het begin van de Duitse bezetting: ‘Loyale samenwerking en geen verzet.’ Er waren ambtenaren die in hun werk individueel verzet pleegden en waar mogelijk is dat ook beschreven in Boekhouders van de Holocaust: een klein aantal ambtenaren op de bevolkingsregisters, individuele politiemensen of medewerkers voor de […]

slavernij-de-nederlandse-plantages

Nederland en de slavernij deel III: De Nederlandse plantages

In 7 wekelijkse afleveringen behandelt de Leidse historicus Piet Emmer de Nederlandse slavernij en slavernijgeschiedenis. Vandaag aflevering 3: Waarom het slavenwerk op de Antillen vaak minder zwaar was dan in Suriname. In het begin van de zeventiende eeuw werden de Nederlanders vaak de “Chinezen van Europa” genoemd, maar tegen het einde van die eeuw was […]

gezicht-op-olinda-brazilie-frans-jansz-post-1662

Nederland en de slavernij deel I: Waarom Afrikanen?

In 7 wekelijkse afleveringen beschrijft de Leidse historicus Piet Emmer de Nederlandse slavernijgeschiedenis. Deze week aflevering 1: Waarom werden nu juist Afrikanen als slaven naar de Nieuwe Wereld verscheept? De Nederlanders waren niet de eersten, die Afrikaanse slaven naar de Nieuwe Wereld hebben gebracht. Zij volgden het voorbeeld van de Portugezen en Spanjaarden, die tot […]

D66-oprichter-Hans-Gruijters

Hans Gruijters, eigenzinnige rebel werd nukkige regent

Hans Gruijters – wie kent die naam nog? Er is een nieuwe biografie van deze oprichter van D66 en minister uit het legendarische kabinet-Den Uyl. De eigenzinnige Gruijters was zonder twijfel één van de kleurrijkste figuren uit de naoorlogse politiek.  Hans Gruijters (1931-2005) was een zeldzaam intelligente man en een weergaloos spreker bovendien. Toen Gruijters […]

west-indisch-huis

Zijn de Amsterdamse excuses voor de slavernij een goed idee?

In het laatste lesuur voor een vakantie wilde mijn leraar Engels op school nog wel eens tips geven over het gebruik van deze nuttige taal in het dagelijks leven. De rest van het jaar vertaalden we alleen saaie, ingewikkelde Engelse teksten, maar in  zo’n ontspannen laatste uurtje vertelde de docent dat je die taal bij […]