Alle zorgmedewerkers extra salarisverhoging geven is onzinnig

De coronapandemie heeft zorgmedewerkers op een voetstuk geplaatst. In onze hyperbolensamenleving zijn ze tot de ‘helden van de zorg’ uitgeroepen. Terecht vragen zorgmedewerkers nu dat de waardering voor hun werk niet alleen door applaus tot uitdrukking wordt gebracht maar ook in geld. Onder druk van (uiteindelijk) de hele Tweede Kamer heeft het kabinet een bonus van €1000 netto toegezegd aan de zorgmedewerkers die bij de zorg voor coronapatienten waren betrokken.

Voor een deel van de zorgmedewerkers en voor de oppositie in de Tweede Kamer is dat niet genoeg. Zij willen een structurele extra loonsverhoging. PVV-leider Geert Wilders heeft daarom een motie ingediend die het kabinet oproept om ‘de zorgmedewerkers die de coronabonus van €1000 nog moeten krijgen, in navolging van hun Franse collega’s ook structureel een forse salarisverhoging te geven’.

Deze motie heeft de steun van de PvdA, SP, GroenLinks en de overige oppositiepartijen. Vorige week voorkwam de coalitie dat deze motie in een hoofdelijke stemming werd aangenomen door ijlings het gebouw van de Tweede Kamer te verlaten zodat er geen quorum meer was voor een stemming. De oppositiepartijen noemden dat schandelijk en onbehoorlijk. Afgelopen woensdag werd na een urenlang debat de motie met een stem verschil verworpen.

Wat stond er nou eigenlijk in die motie?

Veel tumult dus over een nogal onduidelijke motie. Want wat staat er nou precies in de motie van Wilders? Het is de vraag waar de oppositiepartijen precies hun steun aan hebben gegeven. Is de structurele salarisverhoging alleen voor zorgmedewerkers die ‘de coronabonus nog moeten krijgen’ of zouden alle zorgmedewerkers extra salaris moeten krijgen? Je kunt de motie op beide manieren lezen. Een cursus ‘hoe schrijf ik een heldere en duidelijke motie’ zou voor de indiener van de motie wel aan te bevelen zijn.

Als de structurele salarisverhoging alleen bedoeld is voor medewerkers die aanmerking komen voor de coronabonus, dan is het nogal merkwaardig om mensen permanent hoger te belonen voor (hopelijk) éénmalige extra werkzaamheden tijdens de coronacrisis. Bij eenmalige extra werk hoort een eenmalige beloning en geen structurele salarisverhoging.

Waarom zouden de duurbetaalde specialisten ook extra salaris moeten hebben?

Als alle zorgmedewerkers een structurele salarisverhoging zouden moeten krijgen, dan is het vreemd dat ook dikbetaalde medisch specialisten extra salaris zouden moeten krijgen. Medisch specialisten horen vrijwel zonder uitzondering tot de 10% meest verdienende Nederlanders. Het gemiddeld inkomen van een vrijgevestigd medisch specialist is meer dan twee ton en ruim boven een ministersalaris. Waarom zouden die goedbetaalde zorgmedewerkers nog een extra structurele salarisverhoging moeten krijgen? Zowel een extra structurele salarisverhoging voor alle zorgmedewerkers als een structurele salarisverhoging vanwege de (tijdelijke) extra coronazorg zijn onzinnige voorstellen.

Is er dan geen reden voor een structurele salarisverhoging? Ja zeker wel. Er is een tekort aan verpleegkundig personeel en een van de middelen om verpleegkundigen te werven en te behouden voor de zorg is door het werk beter te belonen. Maar dat betekent niet dat iedereen die in de zorg werkt structureel meer salaris moet krijgen. Er is geen groot tekort aan medisch specialisten en er is zelfs een overschot aan fysiotherapeuten, om maar eens wat te noemen. Dus voor die zorgberoepen is een structurele salarisverhoging helemaal niet nodig.

Arbeidsmarkt: extra salaris voor waar tekort aan is

Een betere beloning voor verpleegkundigen helpt om het beroep aantrekkelijker te maken en de personeelstekorten te verminderen. En dat is ook wat al gebeurd. In januari zijn de salarissen van verpleegkundigen in ziekenhuizen met 5% omhoog gegaan. Volgend jaar komt daar nog eens 3% bij. Daarmee is de salarisstijging voor verpleegkundigen hoger dan die van de gemiddelde werknemer.

Een extra salarisstijging voor zorgmedewerkers moet ergens uit worden betaald. Het CPB berekent dat 1% extra salaris voor zorgmedewerkers €560 miljoen kost. Dat is €32,50 per Nederlander. Met een dergelijk bedrag zullen de premies voor de Zvw en de Wlz omhoog moeten gaan om dit te betalen. En dan moet je bedenken dat zorgmedewerkers 1% extra loon als een fooi beschouwen en vinden dat ze er zeker 10% bij moeten hebben. De coronabonus voor zorgmedewerkers kost elke Nederlander ook nog eens €50.

Maar verdere loonstijging in crisistijd?

Veel werknemers zullen dit jaar en volgend jaar vanwege de economische recessie geen loonsverbetering krijgen. Velen zullen al lang blij zijn dat ze hun baan behouden. Mensen die werkloos worden gaan er flink in inkomen op achteruit. Al deze mensen betalen mee aan de coronabonus en de eventuele extra salarisverhoging van zorgmedewerkers. Een extra salarisverhoging voor zorgmedewerkers leidt tot extra stijging van de zorgpremies. Deze premiestijging betekent voor veel mensen dat ze volgend jaar minder te besteden hebben.

Zorgmedewerkers hebben niet de onzekerheid over hun baan en inkomen die veel werknemers door de recessie wel hebben. Zij hebben een grote mate van baanzekerheid en krijgen er volgend jaar gewoon weer salaris bij. Daar zouden de ‘helden van de zorg’ zich wat meer rekenschap van mogen geven.