Gedetineerden voeren passiespel op in Mexicaanse staatsgevangenis

‘Padre, Padre, en tus manos encomiendo mi espíritu’, ‘Vader,  Vader in uw handen beveel ik mijn geest.’ Het zijn de laatste woorden van de gekruisigde Jezus, uitgesproken door Carlos Ortega, een gedetineerde in de staatsgevangenis van Morelia. Carlos is veroordeeld tot 4 jaar wegens drugshandel. Nu is hij de ster van het passiespel dat jaarlijks in de gevangenis wordt opgevoerd. Hij wordt omringd door de lokale pers die door de staf is uitgenodigd om de opvoering te registreren. Carlos geniet zichtbaar van de aandacht als hij wordt geïnterviewd.

Morelia is de hoofdstad van de deelstaat Micoacán. De staat is verscheurd door drugsgeweld en in de binnenlanden voeren een tiental kartels onderling een machtsstrijd uit om territorium. Op veel plaatsen is de overheid volkomen afwezig en hebben criminele organisaties het gezag in handen. Ook in de gevangenis zijn gedetineerden van verschillende groepen van elkaar gescheiden om geweld te voorkomen.

Indrukwekkend schouwspel

Maar tijdens het passiespel worden de onderlinge tegenstellingen even vergeten. Carlos neemt zijn rol serieus, zijn gezicht verkrampt van pijn als hij met een doornenkrans op zijn hoofd een kruis over het gevangenisplein sleept. Zijn medeacteurs die Romeinse soldaten verbeelden, met zelfgemaakte helmen van karton met zilververf beschilderd, drijven de arme Jezus op naar de volgende scene.

Medegevangenen staan aan een rasterhek gekluisterd, en bewakers in hun wachttorens slaan het indrukwekkende schouwspel gade.

Gustavo Martinez, een priester verbonden aan het bisdom van Morelia, is de regisseur van de vertoning en heeft maandenlang gerepeteerd met de gevangenen. Nu benoemt hij elke van de 14 staties van Christus die de gevangenen daarna uitbeelden. Pontius Pilatus wordt gespeeld door een dikke patserige gevangene die helemaal geknipt is voor zijn rol. Vol minachting en omringd door mooie vrouwen gooit hij een glas water in het gezicht van de veroordeelde Jezus.

Dit is een belangrijk moment voor de gevangenen, waar ze voor een paar uur niet veroordeelde criminelen zijn, maar gepassioneerde acteurs in een religieuze extase. Citly Velazco, coördinatrice van het gevangeniswezen in Michoacán, beaamt het belang van deze jaarlijkse Paastraditie. ‘Het enthousiasme en de overgave waarmee de gevangenen deelnemen is opmerkelijk. Ze krijgen een stuk eigenwaarde en zelfvertrouwen terug dat hun reïntegratie na hun straf moet vergemakkelijken.’

De dode Jezus is inmiddels van het kruis gehaald. Maria Magdalena heeft zich over het lichaam ontfermd. Carlos Ortega probeert zich dood te houden, maar kan een gelukzalige glimlach niet verbergen als een wenende Maria zijn voorhoofd kust.

Teun Voeten studeerde culturele antropologie en filosofie in Leiden. Hij is al meer dan 30 jaar oorlogsfotograaf en schreef boeken over de ondergrondse daklozen in New York en de oorlog in Sierra Leone. In 2018 promoveerde hij op het Mexicaanse Drugsgeweld.

Wynia’s Week verschijnt drie keer per week, 156 keer per jaar, met even onafhankelijke als broodnodige artikelen en columns, video’s en podcasts. U maakt dat samen met de andere donateurs mogelijk. Doet u weer mee? Kijk HIER. Hartelijk dank!