Baudet splijt de Christenbroeders

Het is zover. CU en SGP lijken ieder een andere weg te gaan. Geen scheuring, meer een verlating. Dat loopt al veel langer. Toen de ChristenUnie in 2000 ontstond bleef de SGP op zichzelf opereren. Vanwege praktische voordelen en ook wel een beetje vanwege het broederlijke geloofsaspect werd besloten om doorgaans bij verkiezingen een lijstverbinding of zelfs lijst-in-een-schuiving aan te gaan, zoals bij de meest recente EP-verkiezingen ook het geval was.

Wat velen niet weten is dat CU en SGP elkaar in het Europees Parlement al niet echt lagen. Rondom de verkiezingen van 2009 was het al zo dat de SGP eigenlijk niet in de conservatieve ECR fractie zitting wilde nemen, maar in de ‘nationaalconservatieve’ fractie EFD. Soevereiniteit in eigen huis, een kleine overheid, eurokritisch; het paste bij de SGP. Onder grote druk van met name het CU-bestuur werd de SGP uiteindelijk gedrongen om zitting te nemen in de ECR, samen met de CU. Die weigerde namelijk categorisch om met nationalisten in zee te gaan. ‘Superstaat nee. Samenwerking ja’, was de leuze, maar met die samenwerking viel het toen al tegen.

Voor mij was het destijds als Europarlementariër prima samenwerken met Bas Belder van de SGP, maar het verliep allemaal stroef met de CU. Belder kreeg ook behoorlijk wat voor elkaar in het EP, onder andere als voorzitter van de Israël-delegatie. Daarbij speelde ‘links’ of ‘rechts’ geen enkele rol voor de SGP, maar kennelijk wél voor de CU. Staatssecretaris Blokhuis betitelde zich onlangs vrij onverwacht ook als ‘links’ en nam het typisch linkse begrip ‘inclusief’ in het taalgebruik op.

Bij de afgelopen verkiezingen betoonde Belder zich nadrukkelijk voorstander van toetreding van Forum voor Democratie tot de ECR fractie. Dat bleek ook weer, toen FvD bijna unaniem werd toegelaten tot die Europese conservatieve fractie. Belder twitterde dat hij de toetreding ‘van harte’ ondersteunde. Van Dalen van de CU verliet echter boos de zaal en stapte uit de ECR. Ik ben ervan overtuigd dat hij de SGP onder zware druk heeft gezet om hem te volgen. Wellicht dat de jonge opvolger van Belder zal zwichten voor die CU-druk. Dat is nog even afwachten.

Tegelijkertijd speelde de formatie in Zuid-Holland. VVD, Forum en CDA waren klaar met een conceptakkoord, maar zochten nog een vierde partner om de meerderheid te behalen. CU/SGP kwam al snel in beeld met haar zeteltjes, die voldoende zouden zijn voor die benodigde meerderheid. Forum-leider Baudet plaatste echter een filmpje op Twitter en wat toen volgde was tekenend. De CU-partijtop vaardigde kennelijk de oekaze naar CU-Zuid-Holland uit om direct uit de onderhandelingen te stappen.

Maar ja, die SGP. Die maakte wel deel uit van de gecombineerde provinciale fractie. ‘Samen uit, samen thuis’, aldus de leuze. Er zal dus druk zijn gezet op de SGP om ook op te stappen van de onderhandelingstafel. Maar zie daar: er kwam een tweet van landelijk SGP-voorman Cees van der Staaij, die het ‘een gemiste kans’ vond dat de CU/SGP was weggelopen bij de onderhandelingen.

Twitteroorlog

Zeer opmerkelijk allemaal. Er barstte dan ook een twitteroorlog los waarbij CU en SGP achterban elkaar – uiteraard gepast – in de haren vlogen. Er kwam daarbij een boeiende tendens naar voren: veel SGP’ers voelen er wel voor om (weer) een meer eigen koers te gaan varen en zich niet langer de wil te laten opleggen door de CU. Me dunkt dat dit een interessante ontwikkeling zou kunnen zijn voor behoudend-conservatief ‘rechts’.

Mocht de CU niet bijdraaien in haar dwang richting SGP dan blijven er twee opties over: ofwel de SGP haalt opnieuw bakzeil en gaat – al dan niet morrend – akkoord met de eisen van de CU. Ofwel zij zet de eigen koers verder door en gaat proberen meer steun onder de kiezers te krijgen voor haar eigen geluid, los van de CU. Voor zover ik proef zouden veel SGP’ers dat laatste geen gek idee vinden.

Zelfs rechtse CU’ers zouden de verleiding wel eens niet kunnen weerstaan om over te stappen naar een SGP ‘buiten verband’. Ondertussen gaat Forum haar eigen gang. Het bestaan van die partij heeft nu reeds tot een opmerkelijke scheiding van geesten geleid. Dekselse Borealen.