Weg met de vaagpraat: ‘Laat politici duidelijk zijn over met wie ze willen regeren’
Partijleiders moeten zich voor de Tweede Kamerverkiezingen van november klip en klaar uitspreken over wat de hoofdpunten van hun beleid zijn en met wie ze dat bij voorkeur realiseren, zegt SYP WYNIA in gesprek met PIM VAN GALEN voor WWTV. ‘Het is onverteerbaar dat lijsttrekkers de kiezers in het ongewisse laten over hun beleid en hun favoriete regeringspartners. ‘Dat is geen democratie zoals democratie bedoeld is’.
Het gesprek van Syp Wynia en Pim van Galen is te bekijken op YouTube en als podcast te beluisteren via Spotify en Apple-podcast
Het ergert Wynia dat het onder Haagse politici de gewoonste zaak wordt gevonden om zich niet helder uit te spreken over met wie ze bij voorkeur regeren en wat de kernpunten van het beleid moeten zijn. Zo worden verkiezingen een soort populariteitspoll, waarna kiezers maar moeten afwachten wat er met hun stem gebeurt.
Syp Wynia: ‘Op verkiezingsdag gaat om negen uur ’s avonds de stembus dicht en is het met de invloed van de kiezer afgelopen. Dan volgt een zwart gat en een steeds langere formatie. Als er dan weer geregeerd wordt zijn de beloften aan de kiezer vergeten.’
Wynia pleit voorafgaande aan de verkiezingen voor stembusakkoorden, lijstverbindingen, allianties en eventueel ook voor ‘schaduwkabinetten’ naar Brits voorbeeld, waarbij je als kiezer voor de verkiezingen zelfs al weet wie je waarschijnlijk als minister kunt verwachten.
Want dat is een tweede zwart gat in Nederland: na de eindeloze kabinetsformatie met een uitkomst die weinig met de kiezersuitspraak te maken hoeft te hebben komt er een kabinet met allerlei nieuwe gezichten waar de kiezer ook al niets over te zeggen heeft gehad.
‘Net als Keerpunt ‘72’
Wynia verwijst naar een halve eeuw geleden, toen de linkse partijen PvdA, D66 en PPR ook een schaduwkabinet presenteerden, in 1972 aangevuld met een gezamenlijk verkiezingsprogramma, ‘Keerpunt ’72’. Daar werd de basis gelegd voor het linkse kabinet-Den Uyl.
Maar een schaduwkabinet van midden of rechts kan natuurlijk ook. Overigens is er nu weer een linkse samenwerking, als gevolg van de nauwe samenwerking van PvdA en GroenLinks. Andere partijen zouden daar iets soortgelijks tegenover kunnen stellen, ook in een veel losser (eventueel éénmalig) verband.
‘Terug naar Deense model’
Wynia bepleit ook een tweede innovatie. Vooral Scandinavische landen kennen stabiele minderheidskabinetten, vaak met traditionele regeerpartijen gedoogd door een meer volkse partij. Zo ging dat ook bij het eerste kabinet-Rutte (2010-2012) en dat wordt vaak als een mislukking beschouwd, waardoor het ‘Deense model’ uit beeld is geraakt.
Maar, zegt Wynia, dat is jammer. Hij stelt dat als de BBB bijvoorbeeld zou gaan regeren het wellicht niet ondenkbaar zou zijn als zo’n kabinet gedoogd zou worden door een partij als de SP. Die twee partijen lonken trouwens al enigszins naar elkaar.
Wynia’s Week, Wynia’s Week TV (WWTV) en podcast worden mogelijk gemaakt door de lezers, kijkers en luisteraars. Doet u al mee? Doneren kan HIER. Hartelijk dank!
