Europa praat wel veel, maar de Amerikanen houden Oekraïne op de been

Amerika gaat Patriot-raketten ter waarde van 2 miljard dollar aan Oekraïne te leveren. Dat kondigde president Joe Biden deze week aan tijdens een bezoek van zijn Oekraïense ambtsgenoot Volodymyr Zelensky aan Washington. Met het geavanceerde luchtafweersysteem zou Oekraïne Russische raketten uit de lucht kunnen schieten.

Nederland beschikt ook over Patriots, maar kan die niet missen. Onze krijgsmacht is wel zo’n beetje door de voorraden heen, en dat geldt voor de meeste EU-landen. De Amerikanen houden de Oekraïners militair op de been. Europa geeft vooral geld.

Rusland bestookt burgerdoelen

De Patriots zijn nodig, omdat Rusland burgerdoelen bestookt. De afgelopen weken heeft het energiecentrales en waterzuiveringsinstallaties gebombardeerd. Kharkiv, de tweede stad van het land, kwam zonder elektriciteit en schoon water te zitten. Inwoners van de hoofdstad Kiev moesten het deels zonder gas en licht doen. De temperatuur schommelde deze week in Oekraïne rond het vriespunt.

Dankzij Westerse wapensteun heeft Oekraïne de Russen enigszins terug weten te dringen, maar Rusland bezet nog altijd een vijfde van het land, waaronder het grootste deel van de kust. Daardoor kan Oekraïne minder exporteren. Dat merken wij in de gestegen prijzen van zuivel en vlees: Nederlandse boeren gebruiken Oekraïens graan als veevoer.

Getwist over slachtoffers

De Amerikanen schatten dat aan beide kanten rond de 100.000 soldaten zijn gesneuveld. Ook zouden er 40.000 Oekraïense burgerslachtoffers zijn gevallen.

Dat is veel meer dat de Oekraïense en Russische autoriteiten willen bevestigen. Het Oekraïense leger houdt het op 9.000 militaire slachtoffers. De Russische minister van Defensie Sergei Shoigu sprak in september over minder dan 6.000 doden.

Waar geen twijfel over is, is het aantal vluchtelingen: 7.8 miljoen Oekraïners zijn hun land ontvlucht, de meesten naar de EU.

Nederland geeft 1 miljard aan wapens

Nederland heeft voor bijna 1 miljard euro aan militaire steun geleverd. Dat schreef minister van Defensie Kajsa Ollongren (D66) deze maand aan de Tweede Kamer. Meer dan de helft van het bedrag, 700 miljoen euro, is de vervangingswaarde van geleverd materieel. Doordat grondstoffen duurder zijn geworden, en de vraag naar wapens is toegenomen, kosten nieuwe geweren en raketten veel meer dan een paar jaar geleden.

De zwaarste wapens die Nederland heeft geleverd, zijn Pantserhouwitsers: artilleriesystemen die Nederland eerder tegen de Taliban in Afghanistan inzette. Verder zijn luchtafweerraketten, pantservoertuigen, kleine wapens en een veldhospitaal geschonken. Ook leidt Nederland samen met de Britten Oekraïense soldaten op. Precieze aantallen laat Defensie in het midden.

Minister: we doen het goed

Bovenop de 1 miljard stort Nederland 100 miljoen euro in een internationaal fonds dat wapens direct bij fabrikanten inkoopt, en 25 miljoen euro in een NAVO-fonds voor brandstof, medische voorzieningen en militaire apparatuur.

Minister Ollongren vertelde bij RTL: ‘Ik denk dat wat we doen, gaat goed. De Oekraïners hebben terrein teruggewonnen. Dat hebben ze alleen maar kunnen doen met de hulp van Nederland en een heleboel andere landen.’

Amerika trekt de kar

Dan gaat het toch vooral om één land. Volgens het Duitse Kiel-instituut, dat de internationale steun voor Oekraïne bijhoudt, heeft Amerika vooralsnog 48 miljard euro bijgedragen, waarvan 23 miljard euro aan wapens. De totale Europese steun is 52 miljard, maar daarvan is het grootste deel economische en humanitaire steun.

In de federale begroting voor volgend jaar maakt Amerika nog eens 45 miljard dollar (42,5 miljard euro) voor Oekraïne vrij: 20 miljard aan wapens, 13 miljard aan economisch en humanitaire steun, 6 miljard om de Amerikaanse troepenmacht in Oost-Europa te versterken en 4 miljard voor vluchtelingen.

Nederland doet het ‘naar rato’ OK

De omvang van de Nederlandse bijdrage is volgens defensiedeskundige Dick Zandee van het Instituut Clingendael wel ‘ongeveer naar rato’. ‘In de NAVO en EU wordt, gewogen bruto binnenlands product en bevolking, voor Nederland ongeveer een percentage van 4-5 procent aangehouden. Als de Europese landen voor 20 miljard euro aan militaire bijdragen hebben geleverd, dan is 1 miljard die 5 procent.’ Niets om je voor te schamen, maar ook geen reden voor borstklopperij.

In die circa 20 miljard van Europa zit dan wel 4 miljard aan wapens uit het Verenigd Koninkrijk. De militaire steun van de meeste EU-landen moet in de miljoenen worden gemeten. En dus niet in miljarden, zoals bij de Amerikanen en de Britten.

De donateurs vormen het fundament van Wynia’s Week. U maakt het mogelijk dat ons online magazine 104 keer per jaar verschijnt – ook straks weer, in 2023. Doneren kan op verschillende manieren, kijk HIER. Hartelijk dank!