Het is moeilijk toegeven dat De Linkse Kerk bestaat
Wij, de auteurs van het boek De Linkse Kerk (‘Hoe calvinistisch Nederland steeds dezelfde afslag neemt’) hebben het er maar druk mee. Interviews, recensies, reacties. Daar klagen we natuurlijk niet over. ‘De Linkse Kerk’ gaat over een belangrijk thema: hoe een van origine behoudend volksdeel sinds meer dan een halve eeuw steeds weer naar links afslaat en zo het land mee laat kantelen.
Niet iedereen is er blij mee, dat er eindelijk ruimere aandacht wordt besteed aan dit belangrijke proces. Zowel binnen als buiten de gereformeerde kring was er tot dusver weinig aandacht voor, terwijl er toch alle reden is om daar met sociologische, politicologische, historische en – wie weet – theologische ogen naar te kijken. De insiders hadden weinig belang bij introspectie, de outsiders hadden er geen oog voor – daar lijkt het in ieder geval op.
Met Tijs, Sytze en Almatine
Ook in dat opzicht was het een bijzondere ervaring om op donderdag 26 mei op Radio 1 onder leiding van presentator Tijs van den Brink een gesprek te voeren over De Linkse Kerk, met de gereformeerde, voormalige ARP- en CDA-politicus Sytze Faber en met de vrijgemaakt-gereformeerde dominee Almatine Leene, voormalig Theoloog des Vaderlands.
Almatine Leene herkende naar haar zeggen uit eigen ervaring (geboren in 1984) niet zoveel van linkse afslagen in gereformeerde kring. En dat zoiets als het klimaat ook in de gereformeerde wereld een dominante rol speelt, dat leek haar logisch gezien de alarmerende rapporten van het IPCC, de VN-comité voor de klimaatverandering. Almatine Leene dacht dat de gereformeerden vooral meebewogen met maatschappelijke ontwikkelingen. Zij zag dat niet zozeer als zwenkingen naar links.
Faber: geharnast
Sytze Faber zat veel geharnaster in de materie. Die bleek vastbesloten het uitgangspunt van De Linkse Kerk onderuit te halen, al bleek hij daar niet geheel consistent in. Je kunt immers moeilijk beweren dat de opvattingen in gereformeerde kring nooit wezenlijk zijn veranderd, om die veranderingen vervolgens toe te juichen. Hij ontkende ook links te zijn geworden, terwijl hij daar als politicus juist prat op ging.
Ook bijzonder: Sytze Faber was als hoofdredacteur van het (gereformeerde) Friesch Dagblad de opvolger van ARP-senator Hendrik Algra, die in de jaren zestig een van de belangrijkste tegenstanders was van de linkse draai in de ARP. Enfin, luister zelf maar naar het gesprek – een debat, zou je ook kunnen zeggen – met Faber (en een beetje met Leene).
Bouwman en Wynia
Roelof Bouwman en ik maakten deze video van WWTV – plus podcast – over ‘De Linkse Kerk’. Roelof Bouwman is één van de twaalf auteurs van ‘De Linkse Kerk’ en nam drie hoofdstukken voor zijn rekening. Over hoe gereformeerde communisten zich lieten misbruiken door Moskou. En dat protestanten overwegend behoudend zijn, maar hun dominees overwegend links (om niet te zeggen GroenLinks).
Berkelaar en Van den Berg
In dagblad De Telegraaf verscheen een interview (van Wierd Duk) met twee andere auteurs van De Linkse Kerk: Wim Berkelaar en Jan-Jaap van den Berg: ‘Linkse protestanten speelden een belangrijke rol in het ontstaan van ’Nederland gidsland’: ’Gereformeerd is nu woke’. Zie hieronder.
‘De Linkse Kerk’ is uitgegeven door Uitgeverij Blauwburgwal, omvat 264 pagina’s, kost 23,50 en is overal verkrijgbaar, in de boekhandel en de internetboekhandel, zoals HIER (geen verzendkosten).