Geef alle propagandakanalen een kans!

Als je een andere mening hebt over de oorlog in Oekraïne en over het klimaat en als je geen oververtegenwoordiging van D66’ers in je talkshow hebt dan ben je een zouteloos propagandakanaal, volgens het orakel van NRC. En ik snap het wel. We moeten allemaal een beetje wennen aan wat nieuw is, maar kunnen we niet gewoon het debat een kans geven? Ja, het klinkt heel cliché. En toch blijkt het vaak een goede oplossing. Ab Osterhaus werd afgelopen week op het matje geroepen in NRC. Hij had deelgenomen aan een talkshowtafel die afwijkende meningen heeft. En dat is hartstikke ongepast, natuurlijk.

‘Een zouteloos propagandakanaal van uiterst rechts’, noemde Wilfred Takken het praatprogramma Ongehoord Nederland. En het orakel ging zo ver dat hij Osterhaus observeerde, diep in zijn gedachten kroop en ons wist te vertellen hoe Osterhaus zich voelde op het moment dat hij aan die tafel zat. Hij zou bevreemd om zich heen hebben gekeken en zich hebben afgevraagd waar hij was beland. Kortom, er werd voor hem bepaald dat hij daar niet hoorde.

Jarenlang was Margriet op de buis

Arme Osterhaus, zou je bijna denken. Totdat je je realiseert dat hij er zelf mee heeft ingestemd om daar te zitten. Ik zag een combinatie van een belerende toon en minachting voor een volwassen man die zijn eigen keuze maakte en dacht eerder aan de reden achter die keuze. Volgens mij schoof Osterhaus aan om twee redenen. De eerste is dat hij heel graag zijn verhaal wilde doen over zijn onderzoek en ervan overtuigd was dat het klopte. De tweede is dat hij nou eenmaal graag aanschuift aan tafels waar een camera aanwezig is.

Wilfred heeft niet helemaal ongelijk. Er is een zekere vorm van rechtse propaganda aanwezig in ON en die is, niet geheel verrassend, net zo doorzichtig als bij linkse propagandazenders. We hebben jarenlang Margriet met haar praatprogramma M op de buis gehad. Nergens was vast te stellen dat het publiek zat te popelen om dat programma. Op Twitter werd altijd luidkeels geroepen dat het linkse propaganda was. Maar het moest en zou blijven, omdat Margriet waarschijnlijk heel belangrijke vrienden heeft in de mediawereld die het belangrijk vinden om hun urgente agenda door te voeren. Zij geloven ergens in en willen die waarheid verkondigen.

Wilfred moet even wennen

Waarom zouden we niet beide kunnen bekritiseren of beide gewoon accepteren? Als kijker wil ik spannende televisie. En ook al weet ik bij voorbaat wat de persoonlijke meningen zijn van de tafelgasten, het moment dat die botsende meningen besproken worden, dát is het moment van sensatie. Tegelijkertijd biedt die verscheidenheid over en weer ook een goed inzicht in de verschillende werkelijkheden die tegen elkaar worden afgewogen. De uitnodiging van Osterhaus door ON gaf er blijk van hoe je een debat voert. Er werden vragen gesteld uit hoeken die hij wellicht niet meteen zou krijgen bij OP1. Dat moet je toch willen als kijker?

Volgens Wilfred bestaan er nog geen linkse propagandakanalen. En ik krijg sterk het vermoeden dat hij een pluriform medialandschap niet ziet zitten. Of dat hij er in ieder geval nog aan moet wennen. En dat is helemaal prima. We moeten allemaal wennen aan nieuwe dingen. Ook ik.