Kabinet wil smaak van nep-sigaretten dicteren
De Britten hebben een mooie uitdrukking: don’t let the perfect be the enemy of the good. ‘Het betere is de vijand van het goede’ klinkt in het Nederlands minder elegant. Wij nemen die vuistregel ook minder in acht. Voorbeeld: fanatieke anti-rokers die smaakstoffen voor elektrische sigaretten willen verbieden.
Het kabinet RutteDrie besloot vorig jaar dat zoete en fruitsmaken voor elektrische sigaretten niet meer mogen, want dat zou jongeren verleiden om te gaan roken. Het RIVM heeft inmiddels een lijst opgesteld van 23 smaakstoffen die op tabak lijken. Alleen die zouden nog mogen worden verkocht. Canada en Denemarken hebben niet-tabaksmaken voor e-sigaretten al verboden.
De Britten zijn pragmatischer. Die raden e-sigaretten juist aan. Ze zijn minder schadelijk voor de gezondheid en helpen gebruikers zelfs om helemaal te stoppen met roken.
Eén op de vijf Nederlanders rookt. Zo’n 400.000 roken e-sigaretten. Bijna 97 procent rookte eerst tabak en is overgegaan op een e-sigaret. Slechts 3 procent begon met een e-sigaret. Het is omwille van die 3 procent dat de rest geen lekkere smaakjes meer zou mogen roken. Ook als dat betekent dat de meeste rokers had bij klassieke sigaretten houden.
44 procent is op een e-sigaret overgestapt om uiteindelijk helemaal te stoppen met het roken. 29 procent wil minder roken. 14 procent noemt de smaak van e-sigaretten als voornaamste reden om over te stappen.
Er zijn verschillende soorten e-sigaretten en duizenden verschillende vullingen en smaken. Het is nog een relatief nieuw product, dus de gevolgen van langetermijngebruik zijn onduidelijk.
Minder schadelijke dan de echte
Toch kunnen we wel met zekerheid zeggen dat e-sigaretten minder schadelijk zijn dan echte sigaretten. De e-sigaret mist veel van de giftige verbrandingsproducten van tabak, die kanker kunnen veroorzaken. In de damp komen wel schadelijke stoffen vrij, maar toen het RIVM in 2014 onderzoek deed onder 456 gebruikers van e-sigaretten in Nederland moest het vaststellen dat de concentratie van giftige stoffen in de damp van e-sigareten (veel) lager is dan in tabaksrook. E-sigaretten lijken ook minder verslavend te zijn, hoewel het bewijs daarvoor nog beperkt is.
Jongeren zijn eerder bereid om e-sigaretten te proberen dan normale sigaretten. Deels vanwege de lekkerdere smaak. Deels omdat ze (correct) vermoeden dat e-sigaretten minder schadelijk zijn dan tabakssigaretten. Of ze vervolgens ook op lange termijn meer tabak gaan gebruiken is, wederom, onduidelijk.
Uit Amerikaans onderzoek in 2019 blijkt van wel. Het is op basis van dit onderzoek dat het RIVM waarschuwt dat e-sigaretten als “gateway” fungeren naar het roken van tabakssigaretten.
Wel, niet?
Britse onderzoekers kwamen een jaar eerder tot de tegenovergestelde conclusie: het af en toe roken van een e-sigaret leidt in het Verenigd Koninkrijk juist minder vaak tot langdurig tabaksgebruik dan het proberen van een normale sigaret.
Lijken onze jongeren meer op hun Amerikaanse of hun Britse leeftijdsgenoten? Maakt het uit? Niemand wil dat kinderen gaan roken, maar honderdduizenden volwassen Nederlanders hebben profijt van e-sigaretten. Hun belangen worden niet meegewogen.