Wynia’s Week – Archief 2016

Wekelijks bericht ik op deze website over mijn laatste publicaties: columns, artikelen, video’s. Wilt u automatisch per e-mail op de hoogte worden gehouden van Wynia’s Week? Vul uw e-mailadres in en u krijgt de bevestigingsmail.
• Wynia’s Week archief 2019 vindt u hier.
• Wynia’s Week archief 2018 vindt u hier.
• Wynia’s Week archief 2017 vindt u hier.
• Wynia’s Week archief 2015 vindt u hier.

---

• Mark Rutte mag zijn borst wel nat maken
Er is niet veel enthousiasme voor de gevestigde orde. Wat daarbij ook niet helpt, is dat de gevestigde orde alles en iedereen die kritiek heeft wegzet als ‘populist’ of ‘pessimist’. Ondertussen kan de afkeer van de gevestigde orde wel eens krachtiger zijn dan het enthousiasme voor die gevestigde orde. En dat heeft dan gevolgen voor de verkiezingen, want wegblijvers gaan de uitslag bepalen. Mark Rutte kan zijn borst nog nat maken.

• ‘Wij willen macht’ zegt de rapper
Ik was in de zomer van 2016 al eens te gast bij het radioprogramma Met tet Oog op Morgen, dat een ‘racisme-estafette’ hield. Ik stelde toen aan racisme en gender-professor Gloria Wekker de vraag, of zogenaamde witte mensen ooit nog eens bevrijd zouden kunnen worden van de schuld van kolonialisme en slavernij. Want dat zegt mevrouw Wekker – en velen zeggen het haar na – dat iedereen die niet zwart is daar schuld aan draagt. Gloria Wekker draaide er lang om heen, maar het bleek absoluut geen prioriteit te hebben, dat de witmens zijn schuld kwijtraakte.
Tegen het einde van 2016 kwam hetzelfde radioprogramma nog eens terug op hetzelfde thema. Nu had het radioprogramma rapper Gideon Everduim (Den Helder, 1984) gevraagd om samen met mij over ‘het racismedebat’ te komen praten. Everduim is al langere tijd actief rond alles wat met racisme van doen heeft. Hij is onder meer aanhanger van het idee dat Nederland, de overheid en het onderwijs is doortrokken is van racisme: ‘institutioneel racisme’.
Naar wat ik begrijp werd het spannende radio (met beeld, overigens).
Rapper Gideon gedroeg zich keurig volgens het frame van de uit de Verenigde Staten geïmporteerde ‘identity politics’, gebaseerd op de traumateuze verwerking van de Amerikaanse slavernij. Wie niet van ‘Afrikaanse herkomst’ is, wordt dan steevast als ‘wit’ geframed. En wie ‘wit’ is, kan niet meepraten over racisme, tenzij als schuldige. Tot zover geen verrassing.
Ik keek eigenlijk meer op van de openheid waarmee Everduim ongevraagd stelde dat ‘Afro-Nederlanders’ het racisme aangrijpen om macht op te eisen. Hij was daar onverbloemd over: ‘Wij Willen Macht’. Enfin, dat weten we dan ook weer.
Kijk en luister hier

• De Kloof op Blendle
Voor weekblad Elsevier schreef ik in najaar 2016 een uitvoerig verhaal over De Kloof – of eigenlijk over de vele kloven die Nederland verdeeld houden. Jong en oud, stad en land, arm en rijk, hoog en laag opgeleid – dat soort dingen. Dat artikel kreeg tegen de jaarwisseling van 2016 een nieuw leven, toen het werd opgepikt door de redactie van Blendle. Het is alsnog (of weer) te lezen via Blendle.
Lees het hier


• Ook autochtonen worden gediscrimineerd
In Nederland Discriminatieland is slachtofferschap op basis van gediscrimineerd worden volledig uit de hand gelopen. Je doet bijna niet mee, als je niet gediscrimineerd wordt. Maar hoe zit het eigenlijk met autochtonen? Jazeker, die worden ook gediscrimineerd, al was het maar omdat ze niet positief worden gediscrimineerd. In mijn blog wordt weer een taboetje doorbroken. En trouwens: laten we eens ophouden met het eindeloos gezeur over discriminatie. Een leven lang zeuren, daar word niemand beter van.

• Mijn boeken voor nieuwe en trouwe lezers
Wynia’s Week moet ook zijn eindejaarstargets halen. Daarom heb ik nieuwe abonnees beloofd onder de eerste honderd nieuwe aanmeldingen een exemplaar van mijn boek Vervlogen Visioenen te verloten. Dat lokte uiteraard jaloerse reacties uit onder trouwe abonnees van Wynia’s Week. Daarom ga ik ter gelegenheid van de Jaarwisseling 2016-2017 ook onder bestaande abonnees enkele exemplaren verloten, zowel van mijn boek Vervlogen Visioenen als van mijn boek Achter de Dijken (kleine geschiedenis van het moderne Nederland). U hoeft niets te doen. Nader bericht volgt.

• Mijn stukken staan weer op Blendle!
Sinds half december 2016 staan mijn artikelen uit weekblad Elsevier weer op de website Blendle, waar ze tegen betaling van een klein bedrag kunnen worden gelezen/gedownload. Dat geldt bijvoorbeeld voor de stukken die ik schreef voor het Kerstnummer van Elsevier. Zoals mijn column ‘Hoe slachtofferschap een businessmodel werd’.
Lees het hier op Blendle

Ook mijn essay voor het Kerstnummer van Elsevier staat uiteraard op Blendle. Het is een indringend pleidooi voor een vrije land, met vrije burgers. Waarom pikken we het eigenlijk om als horigen en lijfeigenen te worden behandeld?
Lees het hier, op Blendle

Het kerstnummer van Elsevier is ieder jaar een succesnummer in de kiosk, op stations en op luchthavens. Het kerstnummer is deze keer ook dikker dan ooit. Ik schreef onder meer een essay over hoe het roer om moet. Nederland moet weer een land van vrije burgers worden, niet van lijfeigenen en van melkkoeien van de staat. De omslag van het kerstnummer is als vanouds: Maria met kind.

• Het establishment wil minder, minder democratie
De gevestigde orde (VVD, CDA) van de politiek wil een kiesdrempel, om zo nieuwe en kleine partijen uit het parlement te weren. De Tweede Kamer wil volksvertegenwoordigers die uit hun fractie stappen straffen met minder geld en minder spreektijd. Onder de aanhang van linkse en links-liberale partijen die ooit streden voor het algemeen kiesrecht is er de heimelijke wens om laagopgeleiden het kiesrecht af te nemen. Referenda vinden ze ook niet echt leuk meer. De democratie is eigenlijk niet meer zo in trek bij de gevestigde orde.

• Een vrije land, met vrije burgers (en geen lijfeigenen van de staat)
In de Rutte-jaren is de staat niet kleiner geworden, maar groter. De belastingdruk nam niet af, maar toe. Terwijl de overheid zo de prijs voor zijn producten en diensten verhoogde, werden die producten en diensten ook versoberd. Geen bedrijf zou er mee weg komen, maar de overheid heeft nou eenmaal een monopolie. Toch is het Grote Ongenoegen in Nederland ook daar aan te wijten: de overheid saneert zijn zaakjes ten koste van de economie en ten laste van de burgers, die er zelf al lang niet meer op vooruit gingen. Tijd voor het wenden van de steven. Niet het begrotingstekort, maar het dalen van de lastendruk moet de kern worden van het overheidsbeleid.

• 2016 was het jaar van Gloria Wekker
Het jaar 2016 bracht de ‘identity politics’ vanuit de Verenigde Staten naar Nederland. ‘People of Color’ maakten in Nederland onder leiding van de Surinaams-Nederlandse ex-professor Gloria Wekker een opmars in de politiek en op de universiteiten. De moeizame Amerikaanse verwerking van het Amerikaanse slavernijverleden en de Amerikaanse Apartheid werden zo met succes één op één losgelaten op de Nederlandse samenleving. Het is een desastreuze beweging, waar zo snel mogelijk een stokje voor moet worden gestoken.

• Het Wilders-vonnis: onnodig en ongewenst
Geert Wilders had natuurlijk nooit vervolgd moeten worden voor zijn ‘minder Marokkanen’ uitspraken. Hij zaaide geen haat, zoals ook de rechters vaststelden. Wel beledigde hij de Marokkanen en zette hij volgens de rechter aan tot discriminatie. Het is de vraag of dat goede gronden zijn om iemand – een politicus – strafrechtelijk te vervolgen, zoals eerder ook Hans Janmaat overkwam. En hoezo leverde Wilders geen bijdrage aan debat? Een curieuze politieke bevinding van de rechters. En sinds wanneer is polariseren als zodanig strafbaar? Nog niet zo lang geleden was het met name onder politiek links populair om te polariseren. Dat was goed voor de duidelijkheid.

• Hoe in Straatsburg politici het zwijgen wordt opgelegd
Het Europese Mensenrechtenhof in Straatsburg trekt voortdurend nieuwe bevoegdheden aan zich, er worden daar bemoeizuchtige commissies en commissarissen ingesteld. Met democratie heeft het weinig te maken. Ooit bedoeld om de mensenrechten in Europa te garanderen, wordt daar nu het vitale mensenrecht ‘vrijheid van meningsuiting’ aan banden gelegd. Om politieke reden.

• Op de radio, met GeenPeil
In het WNL-radioprogramma Haagse Lobby bespraken presentator Martijn de Greve en ik met de oprichter van de politieke partij GeenPeil, Bart Nijman, de opmerkelijke opzet van dat initiatief. Als GeenPeil, met Jan Dijkgraaf als lijsttrekker, zetels haalt in de Tweede Kamer, mogen de leden van GeenPeil bepalen hoe de fractie in de Kamer stemt. Misschien is het een te wild plan, maar het idee dat het parlement een volksvertegenwoordiging hoort te zijn is wel degelijk sympathiek.
Luister het gesprek hier terug [vrije toegang, gratis]

• Ordinaire machtsgreep in de Tweede Kamer
Een grote meerderheid van de Tweede Kamer wilt spreektijd en geld afnemen van Kamerleden die uit hun fractie stappen (of er uit worden gezet) maar toch in de Kamer blijven zitten. Het wordt niet altijd begrepen – mensen denken dat ik DENK steun, of zo – maar ik ben daar erg tegen gekant. De Kamer is – of hoort te zijn – een volksvertegenwoordiging, niet een partijvertegenwoordiging. Het is al erg genoeg dat het in de praktijk een partijvertegenwoordiging is, maar die illegale praktijk wordt zo verder gelegaliseerd.

• Versplintering en verklontering in de politiek
Het idee leeft dat de Nederlandse politiek versplintert, dat het land onbestuurbaar wordt. Fout. In 2012 kwamen er tien partijen in de Tweede Kamer, maar in de jaren zeventig vaak veertien. Onbestuurbaar? Hoewel er veel afsplitsingen zijn en de kabinetten-Rutte geen meerderheid hebben in de Eerste Kamer (en nauwelijks in de Tweede) haalt het kabinet vermoedelijk de eindstreep (en dat is deze eeuw niet eerder gebeurd).

• De Italianen gaan helaas de euro nog niet uit (dat komt nog)
De Italianen stemden een Grondwetswijziging weg en daarmee hun premier. Gevreesd wordt dat de Italianen nu wellicht ook de euro uitgaan. Vrees het niet. Het komt er nog niet van. Nu niet. Maar als het toch gebeurt zijn we allemaal beter af.

• Zijn bezwaren tegen migratie mondialiseringsangst?
Het Bertelsmann Instituut, vertolker van de opvattingen van de Duitse gevestigde orde, liet een bezorgd rapport maken over waarom mensen op de AfD of de PVV stemmen. Het komt door mondialiseringsangst, zeggen ze. En dat is hetzelfde als immigratie-angst, blijkt dan. Alsof bezwaren tegen de immigratie van de laatste halve eeuw niet volledig gefundeerd kunnen zijn.

• Gaan Surinamers op lange arm van Erdogan stemmen?
De Turks-Marokkaans-Surinaamse beweging DENK weet zich permanent in de kijker te wurmen. De vraag is wel of dat na Sinterklaas nog lang aanhoudt. En waarom zou het een grote partij worden? Zoveel stemmende allochtonen zijn er nu ook weer niet. Gaan christelijke Surinamers werkelijk op de Erdogan-aanhangers Kuzu en Öztürk stemmen? Of Marokkanen op een Zwarte Piet-activiste die overal racisme ziet?

• Samsom en Pechtold naïef met bijverdienende bijstandtrekkers
Opvallend: de leiders van PvdA en D66 komen richting verkiezingen met een gezamenlijk plan om bijstandtrekkers een groot deel van hun bijverdiensten te laten houden. Dat is nou werkelijk een oplossing dat het probleem groter maakt. Wie de bijstand verlaat om wit te gaan werken gaat vaak al in inkomen achteruit. Samsom en Pechtold maken de bijstand weer aantrekkelijker dan werk.

• Laat de Italianen toch de euro uit
In mijn column voor weekblad Elsevier vertel ik over de Franse president Mitterrand en de Italiaanse premier Andreotti, die 25 jaar geleden aan een schaal oesters in een Valkenburgs hotel de frauduleuze euro bedachten: een euro waar Italië ook aan kon meedoen. Nu zitten we met de gebakken peren en Italië is het grootste probleem.
Laat ze uit.

• Wordt na 15 maart eindelijk de lobbycratie ontmanteld?
Sinds kort publiceer ik iedere donderdag een blog over politiek en samenleving. De eerste afleveringen gingen over ‘Tien lessen van Trump’, over de strafeis van het Openbaar Ministerie tegen Wilders en over de merkwaardige relatie tussen Trump en Poetin. De nieuwste aflevering gaat over de politieke corruptie in Nederland. Trump doet er iets aan in eigen land en zelfs Brussel kan niet om maatregelen heen. Maar in Nederland? Hier woekeren de onfrisse praktijken welig voort.

• Smakeloos? Wellicht. Strafbaar? Nee.
Ook diverse televisieprogramma’s nodigden mij uit om mijn kijk te geven op het tweede grote strafproces tegen Geert Wilders. Het Openbaar Ministerie eist een boete van 5000 euro. Eén Vandaag kwam kort voor het requisitoir langs. Ik vertelde dat als smakeloosheid strafbaar wordt de rechtstaat uit zicht raakt.
Zie hier [vrij toegankelijk]
De volgende ochtend zat ik bij Goedemorgen Nederland, het eveneens veelbekeken ontbijtprogramma van Omroep WNL, waar ook het zware nieuws op lichte toon voorbij komt. Ik ben er vaak en graag te gast. Musicalster Brigitte Nijman sprak bij de presentatrices Roos Moggré en Vivienne van den Assem over de musical Ciske de Rat. En ik had het dus over het Wilders-proces.

• Boekestijn en Wynia: wij zakken af!
Collega-columnist Arend Jan Boekestijn en ik trokken naar Theater Sneek, voor een lunchprogramma deze keer. Het publiek was blij en wij dus ook. Voor mijzelf was het ook wel bijzonder dat (verre) familieleden en hele oude en wat recentere bekenden de moeite hadden genomen naar het theater te komen.
Er wordt ons nogal eens gevraagd waarom we wel in plaatsen in Noord-Nederland te zien zijn, maar nooit zuidelijker. Of, zoals iemand schreef: waarom beperken jullie je toch tot Zuid-Zweden? Welnu, het is natuurlijk wel degelijk de bedoeling ook elders in het land te verschijnen. Er wordt aan gewerkt, om te beginnen aan een optreden in Noord-Holland (zij het eerst nog benoorden het IJ, dat dan weer wel). Nadere berichten volgen.

• Waar gaan de verkiezingen eigenlijk over?
Weekblad Elsevier maakte een Vooruitblik 2017. Ik schreef daarin over het thema van de verkiezingen van 15 maart 2017. Volgens Mark Rutte en Ahmed Aboutaleb gaan die verkiezingen over ‘identiteit’. Mar wat is dat dan? Volgens de SP gaan ze over de gezondheidszorg. Vast staat dat politici wel kunnen willen bepalen waar verkiezingen over gaan, maar dat maken we ieder voor zich lekker zelf uit, in de beslotenheid van het stemhokje.

• Trump, in het kielzog van Roosevelt en Reagan
Donald Trump wordt dan wel als een geval apart gezien, maar het economisch beleid dat hij wil voeren is heel Amerikaans. Het is, hoe apart, een mix van het beleid van de Democraat Franklin Delano Roosevelt en de Republikein Ronald Reagan. Roosevelt wilde ook het land voor veel geld opknappen en de economie stimuleren door veel extra geld te lenen. Reagan wilde ook lagere belastingen en was al evenmin te beroerd om daar de staatsschuld te laten oplopen.

• Welk belang heeft de VS eigenlijk bij het gesmoes tussen Trump en Poetin?
Er is iets geks gaande in Nederland. Wie kritisch is over de Europese Unie is vaak ook – of daarom – afwijzend over het Associatieverdrag van de Europese Unie met Oekraïne. En wie tegen dat Verdrag is, sympathiseert vaak in één keer door met het Rusland van Poetin. En zo kan het zomaar gebeuren dat als ik iets lelijks schrijf over het toch wat domme geflirt van Donald Trump met Vladimir Poetin, dat dan de Poetin-fans Trump te hulp schieten. De wereld wordt er wel zwart-witter, maar niet overzichtelijker op.

• Openbaar Ministerie overschreeuwt zich tegen Geert Wilders
De officieren van justitie haalden werkelijk alles uit de kast om een stevige strafeis te kunnen formuleren in het tweede Wilders-proces. Maar hebben Marokkanen wel meer rechten omdat ze niet van hun Marokkaanse nationaliteit af kunnen? Vormen Marokkanen een ras? Verstoorde Wilders werkelijk een vreedzame samenleving vol tolerantie en respect?

• De VVD-fractie in de Tweede Kamer wordt een gezelschap klonen van Mark Rutte
De verkiezingsbeloften van de VVD werden de afgelopen jaren niet allemaal een succes en nu wordt lijsttrekker Mark Rutte zelf maar de verkiezingsbelofte van de VVD. En achter hem aan, daar komen allemaal begaafde jongelieden de Tweede Kamer in, medewerkers van VVD-ministers, speechschrijvers van Mark Rutte ook. Een fractie vol met ongevaarlijke Rutte-klonen.

• De Amerikaanse lobbycratie kreeg klop, nu Handjeklap Holland nog
Het was ook de afkeer van Hillary Clinton, koningin van de lobbycratie van Washington, die Amerikaanse kiezers naar Donald Trump joegen. Zou de Nederlandse lobbycratie wel ongeschonden door de verkiezingen komen?

• Had ik het voorzien, die winst van Donald Trump?
Nee, natuurlijk niet. Tenminste: niet meer. Een week voor de verkiezingen zag ik hem nog wel winnen, nadat de FBI Hillary Clinton weer op de huid zat. Toen diezelfde FBI Clinton vrijpleitte achtte ik haar kansen beter. Ondertussen dringt de vraag zich op welke lessen Nederlandse politici kunnen trekken uit de overwinning van Donald Trump.

• Waar we heen gaan als gekwetste minderheden de dienst uitmaken
Het is natuurlijk mooi als minderheden van welke aard dan ook bescherming genieten. Maar hoe moet het dan als er uit minderheden geluiden komen dat ze zich beledigd en gekwetst voelen, vanwege hun geloof of hun uiterlijk? Moeten meerderheden en andere minderheden zich aanpassen aan een ieder die zegt zich gekwetst of beledigd te voelen? Die kant gaan we namelijk wel op, zo toont de Zwarte Piet-affaire, die klaarblijkelijk een staatszaak is geworden.

• Amsterdam zet zichzelf vol
Loop van het Centraal Station in Amsterdam naar de Nieuwezijds Voorburgwal. Langs fietsenrekken, over met terrassen en ander meubilair volgepropte trottoirs waar duizenden mensen per dag langs slalommen, de binnenstad in. Amsterdam is best een beetje druk, maar maakt zich vooral zelf druk.

• We gaan er geen quota-land van maken
Alles en iedereen zou ‘een afspiegeling van de samenleving’ moeten worden, ‘want Nederland is veranderd’. Die beweringen gaan maar rond, worden nooit gechecked en zelden weersproken. Want hoezo is Nederland veranderd? En wanneer dan? En wat moet er dan veranderen? Zijn er teveel roodharige tv-omroepsters? En te weinig Limburgers? Zijn er wel echt te weinig allochtone Tweede Kamerleden?

• De AOW, die heeft zijn beste tijd gehad
Het kabinet probeert het uitdijen van de kosten van de AOW te bestrijden door de AOW-leeftijd in hoog tempo op te trekken. Nederland wordt daardoor
het Europese land dat het laatst met pensioen mag, kort nadat we hier nog een wedstrijdje in vroegpensioneren deden. Het leidt tot ongenoegen en onrecht. Het is beter nog eens rustig naar ons pensioenstelsel te kijken. Waar in 1957 bij de invoering van de AOW nog veel voor te zeggen was, kan in 2057 volledig uit het roer zijn gelopen.

• Het proces tegen Geert. Met Roos, Peter en Paul
Op de eerste dag van het tweede grote proces tegen Geert Wilders sprak ik daar bij RTLZ over met Parool-columniste Roos Schlikker, misdaadverslaggever Peter R. de Vries en presentator Paul van Liempt. Kijk hier [vrije toegang]
https://www.rtlz.nl/tv/laatste-videos/wat-doet-de-rechtzaak-met-de-populariteit-van-wilders
Ik heb verschillende keren over dit Wilders-proces geschreven.

• Wie gaat er als eerste de euro uit?
De euro is een Franse uitvinding en een aderlating voor Duitsers en Nederlanders. Zo’n euro, die kan wel, maar dan met landen die een beetje dezelfde welvaart en politieke en economische cultuur hebben. Dat is niet zo, binnen de eurozone. Binnen de groep van eurolanden zorgt de euro niet voor binding, maar voor verdeeldheid. We hadden het kunnen weten.

• Ontwikkelingshulp helpt tegen volksverhuizing
Ik hecht weinig geloof aan het nuttig effect van ontwikkelingshulp. Het heeft er alle schijn van dat ontwikkelingshulp vooral goed werkt om het schuldgevoel van burgers van westerse landen te verlichten. Maar: als we als Nederland dan toch weer ieder jaar miljarden weggeven, besteed het geld dan aan het terugdringen van de overbevolking in Afrikaanse en Aziatische landen. Dat is goed voor Afrika en Azië en de mensen daar, het is goed voor natuur, milieu en klimaat. En als het een beetje wil is het ook een bijdrage aan het inperken van de gestage volksverhuizing, deze kant op.

• Dubbele nationaliteit deugt niet
Nederland gaat uitermate vreemd en ook naïef om met het staatsburgerschap. Wie naar Nederland komt krijgt zonder veel problemen het staatsburgerschap, plus een paspoort. De Nederlander die emigreert is dat staatsburgerschap echter zomaar kwijt. Ik maakte daar eerder al een filmpje over. Een filmpje? Ja – die maakte ik jaren achtereen, met danig succes al zeg ik het zelf, voor Elsevier. Door onopgehelderde reden raakte die videoproductie in de vergeethoek. Maar, wie weet, komen er weer andere tijden.
Kijk hier

 

• ‘Rechters leunen op hun onderbuik’
Vijf jaar geleden werd Geert Wilders vrijgesproken van een reeks van beschuldigingen. Deze keer staat hij voor slechts één kwestie voor de rechter: de ‘Minder Marokkanen’-uitlatingen van maart 2014. Volgens de Haagse rechtbank moet dit proces doorgaan, onder meer omdat de rechter een oordeel dient te vellen over een splijtend dilemma dat Europese rechters hebben opgeworpen.
Europese rechters zeggen namelijk de ene keer dat politici meer uitingsvrijheid hebben dan andere burgers en de andere keer dat ze zich vanwege hun positie verantwoordelijker moeten gedragen dan anderen. In dat laatste geval dienen politici uitlatingen te mijden als die ‘intolerantie voeden’. Dat is nogal wat: volgens deze redenering wordt de vrijheid van meningsuiting van politici dus ingeperkt als die tot intolerantie kan leiden.
Maar wat is ‘intolerantie’ eigenlijk? Niemand die het weet. Op welke grond moeten rechters dan Wilders veroordelen (of vrijspreken)? Het is, zoals een door mij geraadpleegde jurist zei: ‘De rechters in het proces-Wilders zullen op hun onderbuikgevoel moeten afgaan’.
Dat is een hele mooie. Want was al die wetgeving tegen racisme en discriminatie niet nou juist bedoeld om onderbuikgevoelens te beteugelen?

• ‘Minder Marokkanen’? Eerder smakeloos dan strafbaar
Twee jaar geleden schreef ik overigens al dat het Openbaar Ministerie zich niet zo moest laten ophitsen door opgewonden politici en moskeegangers die nauwelijks wisten waar het om ging. Dat gedoe met Wilders die zijn aanhangers uitlokte ‘Minder, minder, minder’ te roepen noemde ik ‘eerder smakeloos dan strafbaar’. Zo denk ik er nog over.

• Waarom willen VVD’ers toch uitsluitend staatsscholen?
Het viel mij afgelopen zomer op, dat veel progressieve, dan wel liberale politici en andere mensen-met-een-mening een onverholen afkeer van het bijzonder onderwijs te beste gaven. Cabaretier (en ‘Zomergast’) Arjen Lubach was bijvoorbeeld radicaal tegen bijzonder onderwijs omdat hij geen religieus onderwijs wil. Dat komt weer omdat Lubach zelf in een streng-christelijk gezin is opgegroeid en op een protestantse school zat. Lubach zag even over het hoofd dat bijzonder onderwijs niet per se religieus is. Je kunt namelijk op allerlei gronden samen met andere ouders een school oprichten.
Van socialisten was al lang bekend dat ze alleen openbaar onderwijs willen. Van liberale politici is dat minder bekend, maar ook daar is een hardnekkige stroming vóór staatsonderwijs en tégen bijzonder onderwijs. In mijn column in Elsevier betoog ik dat dat heel onliberaal is. Waarbij ook nog eens van belang is dat 70 procent van de Nederlandse kinderen naar het bijzonder onderwijs gaat, kennelijk omdat hun ouders dat betere scholen vinden.
Waarom willen VVD’ers – Mark Rutte niet, overigens – ouders eigenlijk de keuzevrijheid voor het bijzonder onderwijs afnemen? En als het hele, in brede kring geliefde bijzonder onderwijs afgeschaft moet worden om zo het islamitisch onderwijs onmogelijk te maken is dat wel een hele dubieuze capitulatie voor de islam. Er zijn trouwens best andere wegen om islamitische scholen aan te pakken of hun oprichting onmogelijk te maken. Daar is zelfs geen wetswijziging voor nodig.
Deze kopie die op internet circuleert geeft een indruk van die column.

• Het feministische medicijn tegen overbevolking & oorlog
Tientallen jaren waren links en rechts in de politiek het er over eens dat de overbevolking in de Derde Wereld dé oorzaak van oorlog, honger en andere ellende was. Er zijn er niet veel die het daar nog over hebben. Terwijl het aantoonbaar is dat de overbevolking in delen van Afrika en de islamitische wereld direct verband houdt met oorlog, armoe en ellende en de uittocht naar Europa.
Mijn antwoord: stuur meisjes naar school, laat ze leren en werken, maak vrouwen financieel onafhankelijk, zorg voor de beschikbaarheid van anticonceptie. Het zal bijdragen tot vrede en welvaart en ook de toestroom naar Europa in toom houden. Waar hebben we eigenlijk ontwikkelingshulp voor?

• Op naar Sneek!
Arend Jan Boekestijn en ik (Boekestijn & Wynia) hervatten onze optredens in het land. Zo gaan we op woensdag 23 november naar Theater Sneek. Kaarten en meer informatie hier.
https://www.theatersneek.nl/programma/arend-jan-boekestijn-en-syp-wynia/

• Waarom Turkije vooral buiten de EU moet blijven
Wie nog een beetje van de Europese Unie houdt, zorgt dat Turkije geen lid wordt. Turkije is geen buffer tegen, laat staan een brug met de islamitische wereld. Als Turkije lid van de EU zou worden, is het al snel het volkrijkste land, met een stevige invloed aan tafel. Maar het is ook een verdeeld, zeer instabiel land, zonder diepgewortelde democratie en rechtsstaat. De Turkse staatsislam is geïnfecteerd door de terroristische Moslimbroeders en door dubieuze Arabische sponsors. In Turkije stelt de ene helft van de bevolking de Koran boven alles, de andere helft wil de democratie best een beetje inperken als de islam zo als machtsfactor kan worden uitgeschakeld. De beste onderhandelingen met Turkije zijn onderhandelingen die niet tot een volwaardig lidmaatschap van de Europese Unie leiden.

• Rutte beschadigde de economie
Ik zeg het al sinds het voorjaar van 2012 en ik had liever eerder gelijk gekregen: de overijver van de kabinetten-Rutte met al hun gedogers om met hogere belastingen het begrotingstekort te dempen heeft de Nederlandse economie een geweldige douw gegeven. Nu zeggen ook Rabo, CPB, ING en zelfs de brave Algemene Rekenkamer het: het begrotingsbeleid was egoïstisch: alleen maar gericht om het gat in de staatsbegroting te dichten. Het hield geen rekening met de effecten voor de burgers. Iedere euro die de staat extra binnenhaalde met hogere btw, hogere loonbelasting, hogere assurantiebelasting en hogere accijnzen is onttrokken aan de economie. En van die hogere lasten van meer dan 20 miljard euro is nog maar 5 miljard weer ingetrokken. Nu zegt zelfs VVD-staatssecretaris Eric Wiebes: ‘Er is nog 16 miljard te gaan’. Hèhè.

• Neelie koestert haar geheugenverlies
Rond 1 februari van dit jaar ging premier Mark Rutte met zijn partijgenote Neelie Kroes op bedevaart naar het Mekka van de internettechnologie, Silicon Valley, Californië. Ze bezochten iedereen die er toe deed. Wat we toen nog niet wisten, maar nu wel kunnen weten, is dat Neelie toen al contact had met taxibedrijf Uber, om daar als topadviseur te gaan werken. Het mocht alleen nog niet van de Europese Commissie, ze moest wachten tot 1 mei. Wist onze premier dat, dat hij Nikkelen Neelie chaperonneerde bij Uber, waar ze nog net niet op de loonlijst stond?

• Hoe ‘diversiteit’ het waanidee van de multicultuur vervangt
Volgens PvdA’er Frans Timmermans, de tweede man van de Europese Commissie, is ‘diversiteit’ de toekomst – voor de hele wereld. Wie zich daar tegen keert, riskeert volgens hem oorlog. Pikant: als alle landen volgens de methode-Timmermans aan diversiteit gaan doen, is dat meteen het einde van de diversiteit in de wereld.
De diversiteitsgekte slaat in wel heel ernstige vorm toe aan de Universiteit van Amsterdam. Door de bezetting van het Bungehuis en vervolgens door de zoveelste bezetting van het Maagdenhuis was het daar een ongekende chaos. Nu de rook van krakers, trotskisme en andere malligheid is opgetrokken, blijkt de onverbeterlijke ex-professor Gloria Wekker tijdens het machtsvacuüm bij de UvA een machtsgreepje te hebben gedaan. Er is een commissie ingesteld (voorzitter: Wekker) die de opdracht heeft gekregen (van Wekker) om de universiteit te ‘dekoloniseren’, studenten en personeel te selecteren op huidskleur en andere apartheid.

• Het klimaat kan wel wat nuchterheid gebruiken
‘Het klimaatgeloof heeft voor veel mensen de kerkgang vervangen. Zoals bij religies wel vaker voorkomt, zijn ook hier de fundamentalisten de baas: die stellen de norm en nemen de rest de maat. Elke vorm van matigheid kan worden uitgelegd als ketterij.’
[Link naar column helaas niet meer beschikbaar]. Waarin ook: de duurzame professor, de duurzame studentenleidster, de duurzame ondernemer en de duurzame journaliste. Wie was de duurzaamste?

Er zijn Nederlanders die het gevoel hebben dat Den Haag doet wat ze willen. Er zijn ook Nederlanders die het idee hebben dat Den Haag zelden doet wat ze willen, wat ze ook stemmen. De eerste groep is tevreden en vindt zich optimistisch. Mark Rutte is blij met hen. Rutte keert zich tegen de rest, die geraakt is door het gif van het pessimisme, zoals de VVD-lijsttrekker zegt. Maar zou het kunnen dat de pessimisten niet zozeer pessimistisch zijn, maar teleurgesteld – ja ook in Mark Rutte? Voor weekblad Elsevier signaleerde ik acht kloven die Nederland verdeeld houden.

• Op bezoek bij Mariëlle Tweebeke
Het tv-programma Nieuwsuur nodigde vier columnisten, inclusief uw dienaar, op Prinsjesdag uit om het scheidende kabinet grondig onder de loep te nemen. Als het beter gaat, is het dan wel aan het kabinet te danken? Zijn banden tussen de Nederlanders hechter geworden? Heeft het kabinet de asielcrisis goed aangepakt? Antwoorden: nee, nee, redelijk.
Kijk hier. Het begint na een kwartier. En o ja, na afloop mocht ik met Danny Kock, alias Kairos het Onvermijdelijke, op de foto.

• De lobby, tot in de Ridderzaal
Het is geen nieuws dat bedrijven, instanties en belangengroepen verdacht veel invloed hebben op het Nederlandse overheidsbeleid. Ik maakte een overzichtje van hoe de lobbycratie zelfs doordringt tot in in de Troonrede.

• Rick Nieman onderzoekt Lobbycratie NL
Presentator Rick Niemand maakte voor omroep WNL een mooie serie over Lobbycratie NL. Ik draafde op in de aflevering over het Energieakkoord: Shell en Greenpeace geven elkaar de hand en sturen de rekening door naar de burgers. En de Tweede Kamer? Die tekent bij het kruisje.
Bekijk mijn bijdrage hier

• Vanaf Prinsjesdag wordt het minder met Rutte2
Alsof het afgesproken is, doen vriend en vijand van kabinet en coalitie alsof het vanzelfsprekend is dat Rutte2 de eindstreep van de verkiezingen van 15 maart haalt. Het is misschien een onaardige karaktertrek van mij, maar als iedereen hetzelfde denkt begin ik mij achter de oren te krabben. We moeten dus nog maar zien, of Rutte2 werkelijk ongeschonden de eindstreep haalt.

• Niet dankzij, maar ondanks
Het valt niet mee om bescheiden te blijven, nu er van allerlei kanten bijval komt voor wat ik al meer dan vier jaar zeg, namelijk dat al die doldrieste crisismaatregelen met torenhoge en nooit teruggedraaide belastingverzwaringen schadelijk zijn. Het heeft ons land drie jaar achteruit geworpen, zegt onder meer ING nu ook.

• Investeer in belastingverlaging!
De bezuinigingen en lastverzwaringen zijn zo’n beetje voltooid en daar begint al de roep om talloze miljarden te ‘investeren’. ‘Investeren’ dat is in dit geval geld uitgeven van een ander, zonder dat ooit bekeken is of het wel iets opbrengt. Ik zeg: de beste investering is een investering in belastingverlaging. Zodat burgers en bedrijven zèlf kunnen investeren.

• Een premier, zijn partij ontstegen
Niet iedereen is al zo wakker, maar Mark Rutte is zeven maanden voor de verkiezingen al volop op campagne. Jasje uit, dasje af, mouwen opgestroopt. In De Telegraaf zei hij sorry voor alle gebroken verkiezingsbeloften, op Facebook toonde hij zich een moderne campaigner, in DWDD plooide hij nog het een en ander recht en als Zomergast kon hij op de tv meer dan drie uur van zichzelf laten zien. Nou ja, zichzelf.

Een blij en optimistisch mens, de VVD ontstegen

Mark Rutte is zo’n veelkleurig persoon, dat hij weer bijna kleurloos wordt. Mark Rutte hoopt er weer de verkiezingen mee te winnen, meer als Mark Rutte dan als VVD’er.
Syp Wynia

Er is uiteraard geen twijfel mogelijk dat het optreden van premier Mark Rutte in het tv-programma Zomergasten onderdeel uitmaakte van de lange aanloop van VVD-leider Mark Rutte naar de Kamerverkiezingen van 15 maart 2017. Rutte domineert de aftrap van die lange campagne. Een week voor ‘Zomergasten’ verraste hij al met een drievoudig sorry voor gebroken verkiezingsbeloften. Vervolgens was er een optreden in De Wereld Draait Door. Binnenkort is het alweer Prinsjesdag. En dan verschijnt er ook nog een boek over de premier.
Hoe dan ook valt er niet drie uur naar Rutte te kijken zonder de wetenschap dat hier een man aan het woord is die tien jaar leider van de VVD is, al bijna zes jaar premier is en volgend jaar nog eens vier jaar premier wil zijn, maar daartoe wel eerst de verkiezingen moet winnen. Eerste worden in die verkiezingen zal in ieder geval erg helpen, om tot minstens 2021 premier te zijn. Welke Rutte wilde Rutte laten zien in de hoop zo voldoende stemmen te trekken om weer premier te kunnen worden?
Mark Rutte blijkt de verkiezingen in te willen gaan als Mark Rutte, de man wiens missie het was om Nederland uit de crisis te halen, die richting verkiezingen zoveel mogelijk mensen het gevoel wil geven dat de crisis voorbij is en die de komende vier jaar Nederland wil optillen naar het volgende ‘level’. Mark Rutte kan daarover praten alsof hij gezonden is om Nederland in die missie mee te nemen.
Tegen het einde van Zomergasten kwam Rutte pas echt op stoom met bijpassende, onverdunde peptalk: Rutte ziet Nederland in 2021 als het land waar onder zijn leiding een ‘wondertje’ is geschied: ‘Uit de crisis en naar het volgende level’, ‘toonaangevend in de wereld’.
Rutte schetst zichzelf daarbij als de man die ‘weinig talent heeft voor depressie en somberheid’, als de vrijgezel die wel een enkele keer het nachtelijk napraten met een partner mist, maar zich verder beschouwt als ‘in balans’ en zich kwalificeert als ‘een blij en optimistisch mens’.
Dat zelfbeeld van Rutte was uiteraard niet onbekend, maar krijgt in deze verkiezingscampagne extra reliëf omdat hij zich daarmee extra nadrukkelijk afzet tegen Geert Wilders, door Rutte een week eerder al neergezet als de verspreider van ‘pessimistisch gif’.
Rutte wil de verkiezingen dus in als Rutte en opvallend weinig als VVD’er. Eerder zei Rutte al dat de VVD eigenlijk ook maar een vehikel was, ook maar een instrument om Nederland beter te maken.
In Zomergasten zei Rutte dat hij op zich niet zo belangrijk is, maar wel belangrijk is om hoe hij Nederland uit de crisis en naar het volgende ‘level’ wilde halen. Erg precies werd hij daar overigens niet in, behalve dan door zijn peptalk van positief en optimistisch zijn en de strijd aan te willen gaan tegen het pessimisme, belichaamd door Wilders.
Rutte portretteert zich zodoende meer als de leider van de optimistische partij dan van een liberale partij. Hij appelleert richting verkiezingen aan een zelfbedachte stille optimistische meerderheid, eigenlijk een veel breder gezelschap dan het aantal kiezers dat zich normaliter tot de VVD zou bekennen.
Rutte nam in Zomergasten zelfs opzichtig afstand van zijn VVD: ‘Ik dacht: we kunnen wel het hele VVD-programma uitserveren, maar dat lijkt me de avond niet’. Mark Rutte lijkt zo althans in eigen ogen en wellicht om campagneredenen de VVD ontstegen.
De VVD was nodig om Rutte op het paard te zetten, inmiddels is de VVD de Rutte-partij. En de Rutte-partij is groter en breder dan de VVD. Zo komt ook weer de brede sociaal-liberale partij in beeld die Rutte begin 2004 al wilde, toen samen met collega-staatssecretaris Melanie Schultz: een fusie van de VVD met D66 en met delen van de PvdA.
Zo bekeken is het ook minder vreemd dat Rutte in Zomergasten slechts één liberaal toonde (voormalig VVD-leider Frits Bolkestein) maar wel drie socialisten de vloer gaf: Neil Kinnock, Joop de Uyl en Francois Mitterrand.
Er was trouwens ook een Rutte voor (twijfelende) gelovigen, wellicht interessant is voor twijfelende CDA’ers.
Er is een Rutte voor liefhebbers van de Toppers, van U2, van Bach en van Scarlatti.
Er was zelfs een Rutte voor PVV’ers, die de multiculturele samenleving ‘haat’ en zich zorgen maakt of Nederland wel Nederland blijft.
Alleen de Turken die in Nederland wonen maar zich in Turkije wanen kregen er ongenadig van langs van de VVD-lijsttrekker.
De VVD heeft al sinds de vorming van het tweede kabinet-Rutte last van slechte peilingen. Mark Rutte probeert zich daaraan te ontworstelen door zich los te maken van de VVD en in te breken bij de aanhang van andere partijen. Dat kan een slimme tactiek zijn. Het risico voor Rutte bestaat er uit dat hij nog meer dan tot dusver als een ongrijpbare, ideeënloze kameleon te boek komt te staan.

• Product van spindoctors
Deze keer een gastoptreden in Wynia’s Week, en wel van advocaat Theo Hiddema. Theo en ik kennen elkaar al heel wat jaren en hij maakte mij attent op een inderdaad glansrijk optreden in Harry Mens’ Business Class, waarin hij vooral Mark Rutte genadeloos onder de loep neemt.

• En wie wilde dat topsectorenbeleid?
In dat avondvullende interview met Mark Rutte in Zomergasten vertelde de premier ook over voormalig CDA-politicus Maxime Verhagen: ‘He radiates power’. Verhagen straalt dus macht uit. Als voorbeeld noemde Rutte dat het CDA, Verhagen dus, per se ‘topsectorenbeleid’ in het regeerakkoord van Rutte-1 wilde. Maar was dat wel een idee van het CDA?

• Griekse tragedie, waarin de leugen regeert
Mijn column in weekblad Elsevier gaat deze keer over de Griekse econoom die zijn royaal betaalde baan in de VS opgaf om eindelijk eens een deugdelijk nationaal bureau voor de statistiek op te zetten in zijn geboorteland en daar nu wordt vervolgd wegens landverraad. De man diende namelijk de juiste cijfers op en dat was nou net niet de bedoeling.

• Verkiezingen: optimisten versus pessimisten?
Mark Rutte en Alexander Pechtold hebben aardig wat gemeen. Misschien moeten ze oppassen dat de kiezers ze niet door elkaar gaan halen. Om te beginnen zijn ze beiden zelfverklaard optimist. Het pessimisme, dat is dan natuurlijk Geert Wilders. Wilders kan het niet beter hebben. Voor Pechtold is dat misschien geen probleem. Voor Rutte wel.

• Waarom EU aan het aftakelen is
Bijna zeventig jaar geleden kwam de Europese eenwording op gang. Niet omdat – zoals ze altijd zeggen – de Fransen en de Duitsers elkaar huilend in de armen vielen omdat ze nu wel eens klaar waren met hun onderlinge wereldoorlogen. Nee, het waren de Amerikanen die de Duitsers en de Fransen samen nodig hadden in de Koude Oorlog.
Geen wonder dat de Europese eenwording in een identiteitscrisis belandde toen de Koude Oorlog rond 1990 voorbij was. Franse en de Duitse leiders namen een vlucht vooruit – met de euro – om dat probleem te maskeren. Het hielp niet, integendeel. Ze breidden de EU bovendien ook uit, waarmee ze een volgend probleem schiepen. En nu hebben de burgers er geen zin meer in.

• Niemand hoeft intolerantie te tolereren
Zowel bij de Franse, Duitse als ook de Nederlandse verkiezingen van volgend jaar staan de islam en de immigratie en integratie van moslims centraal in de campagnes – nu al. Daarbij gaat het in Frankrijk nu over de boerkini en in Duitsland over ‘Wir schaffen das’ en in Nederland staat Geert Wilders niet toevallig bovenaan in de peilingen.
Centrale vraag: willen we de wetten die zorgen voor vrijheid en recht aanpassen om de islam in te tomen? Dat misschien niet, maar vast staat dat tolerantie zeker niet bedoeld is om de weg te plaveien voor intolerantie.

• Mag het tikkie minder met internethype?
Digitalisering is niet alleen feit, maar ook mode. Daardoor is er ook veel domme digitalisering. En denk maar niet dat alles wat tot dusver gangbaar was morgen voorbij is, als alles gedigitaliseerd is. Die voorspellingen, die kennen we nu wel. Winkels sluiten bijvoorbeeld niet omdat mensen zoveel in webwinkels kopen, maar omdat ze niet met de tijd zijn meegegaan. En o ja: de onroerend goedsector stelt de toekomst van de winkelstraat mooier voor dan terecht is. De webwinkellobby doet andersom hetzelfde.

• Je kunt de groeicijfers ook te mooi oppoetsen
Het Centraal Bureau voor de Statistiek kwam met mooie cijfers over de economische groei over het tweede kwartaal van 2016. Op jaarbasis zou de groei van de economie 2,3 procent hebben bedragen. Minister Henk Kamp deed wat het hele kabinet en de rest van de coalitie van VVD en PvdA al een tijdje doet: zich de mooie cijfers toe-eigenen.
Maar klopt die 2,3 procent wel? Wat Kamp niet vermeldt, is dat het 2e kwartaal van 2016 twee extra werkdagen had, vergeleken met 2015. Daarvoor gecorrigeerd zakt de groei al naar 1,8 procent.
Bovendien groeide de bevolking, vooral door immigratie, met 0,5 procent. Per hoofd van de bevolking groeide de economie over een jaar dus slechts met 1,3 procent. Dat is geen robuuste groei, dat maakt Nederland ook niet tot Europees koploper, dat is een weinig geruststellende broze economische groei.

• Elon Musk is geliefd aan het Binnenhof
Ik las de biografie van digitaal en duurzaam ondernemer Elon Musk, de nieuwste miljardair van Silicon Valley. Niets in dat boek over de fijne contacten die Musk in Nederland heeft, wel zijn keuze voor Nevada om met 1,4 miljard dollar aan subsidie een batterijenfabriek te bouwen. Musk houdt van subsidies en belastingkortingen. Dat was dan ook de enige reden waarom hij een assemblagefabriek in Tilburg neerzette. foto: Erik van der Burgt / Verbeeld
Lees hier, via Twitter, mijn column

• Checkpoint, nog eens
In een vorige Wynia’s Week repte ik al over mijn column over de rechtzaken rond de giga-coffeeshop Checkpoint in Terneuzen. Die duren al bijna tien jaar. Op Twitter leidde die column tot enig debat.
Kijk maar

• Een wietproces dat tien jaar duurt
Het Gerechtshof in Den Bosch is de zoveelste rechtbank die zich buigt over de zaak van Checkpoint in Terneuzen, de grootste wietsupermarkt die de wereld ooit zag. De eerste inval van het Openbaar Ministerie bij Checkpoint was bijna tien jaar geleden. Opmerkelijk genoeg vonden de gemeente en de politie het helemaal geen gekke zaak, dat Checkpoint. Vandaar ook die langdurige procesgang, waarin ook het Nederlandse drugsbeleid zelf een beetje terechtstaat.

• Het gejuich verstomd
Mijn column over de teleurstellende, toch niet zo hoog opgeleide aielzoekers trok ook op de sociale media enige aandacht. Soms wordt zo’n column dan gekopieerd. Het mag misschien wel niet, maar het gebeurt.
Kijk maar

• De hypocrisie van de Merkels
Duitsland was fout in de oorlog en het neutrale Zweden naar eigen gevoel ook een beetje. Ziedaar een deel van de verklaring voor het feit dat Duitsland in absolute aantallen en Zweden naar verhouding de meeste asielzoekers binnenlieten. Dat ging gepaard met een moreel superieure houding van de Zweden tegenover Denemarken en van Duitsland tegenover Oost-Europese landen. Maar zie nu: Denemarken heeft elementen van het Deense beleid overgenomen en Duitsland is maar wat blij dat een land als Hongarije de grens dicht heeft gegooid. Een dankjewel of een excuus kunnen er natuurlijk niet van af.

• Zijn de Syriërs toch niet zo hoog opgeleid?
Een jaar geleden begon er een fluistercampagne over de massaal binnenstromende Syriërs. Ze zouden, heel anders dan vorige groepen asielzoekers, heus heel hoog opgeleid zijn en een sieraad voor Nederland worden. Ze zouden Amsterdam nòg dynamischer worden, met allemaal Syrische start-ups. Al die opgewekte berichten die voor ‘draagvlak’ moesten zorgen zijn inmiddels verdampt.

• Eerst de crisisbelasting schrappen
Het kabinet-Rutte zit, net als de meeste partijen in de Tweede Kamer, al weer in de ‘investeringsmodus’: nu de crisis wat uit het zicht raakt willen ze meer uitgeven. Maar uitgeven zonder plan (zoals bij leger en politie) staat gelijk aan over de balk gooien. En verder heeft Nederland eerst recht op het schrappen van de 15 miljard aan crisisbelasting – per jaar, welteverstaan.

• Boekingen voor Boekestijn & Wynia (B&W)
De komende jaren gaan columnist en voormalig kamerlid Arend Jan Boekestijn en ik samen geregeld het theater in, met een voorstelling annex talkshow die voortdurend wisselt, aan de hand van de actualiteit. De boekingen verlopen via De Zee Theaterproducties.

• Er is geen hoop voor schuldig, blank Nederland
Het radioprogramma Met het Oog op Morgen organiseerde een ‘Estafette’ over racisme in Nederland. Op zaterdag 16 juli was ik aan de beurt. Aan het eind van uitzending werd mij gevraagd of ik een vraag wilde voorleggen aan de ‘Estafette’-gast van de volgende dag, Gloria Wekker. Mevrouw Wekker, geboren in Suriname, was lang professor aan de Utrechtse universiteit, gespecialiseerd in ‘Gender Studies, Sexuality Studies, African American Studies en Caribbean Studies’.
Dit jaar publiceerde Gloria Wekker het boek ‘White Innocence’, waarin ze aan de kaak stelt dat Nederland, blank Nederland in het bijzonder, maar niet wil erkennen schuldig te zijn aan de slavernij en het kolonialisme in het algemeen. Daarin betrekt ze ook de discussie over Zwarte Piet. Gloria Wekker fungeerde de afgelopen jaren als ideoloog achter de kleine anti-Zwarte Piet-beweging, waarvan Quinsy Gario en Sylvana Simons de bekendste gezichten zijn.
Over de vraag die ik via Met het Oog op Morgen aan Gloria Wekker mocht stellen hoefde ik niet lang na te denken. Die vraag luidde: ‘Acht u het denkbaar, desnoods theoretisch, dat witte personen, door eigen toedoen of door andermans toedoen, op enig moment, desnoods na vele generaties, af kunnen komen van hun schuld?’. Het ging uiteraard over de koloniale schuld die Nederlandse blanken volgens Gloria Wekker met zich meetorsen.
Presentatrice Mieke van der Weij interviewde Gloria Wekker de volgende avond en kwam halverwege het gesprek met mijn vraag. Mevrouw Wekker leek even verrast, maar had onmiddellijk een tegenzet. Het ging om een hele complexe materie, waar macht aan te pas kwam en er was nog veel te onderzoeken aan bijvoorbeeld gemengde relaties stelde zij. Het leek even of ze vraag niet had begrepen. Maar dat was allerminst het geval. Gloria Wekker was echter helemaal niet geïnteresseerd in het oplossen van het door haarzelf opgeworpen probleem van de witte schuld.
Het kwam er eigenlijk op neer dat er nog zoveel aan witte schuld te erkennen valt, met heropvoeding en al – ze zegt het niet, maar daar komt het op neer – dat Gloria Wekker het helemaal niet wil hebben over het oplossen van het probleem van de blanke schuld. Ze vindt dat trouwens ook heel ‘Hollands’, zo’n kwestie maar even op te willen lossen. Mevrouw Gloria Wekker, zo moet de conclusie luiden, signaleert dat blanke Nederlanders rondlopen met een schuld die ze niet willen erkennen en vindt dat kennelijk een probleem maar geeft tegelijkertijd geen enkele prioriteit aan het oplossen van dat probleem.
Ook presentatrice Mieke van der Weij betoonde zich nogal onthutst over de reactie van professor Wekker, die geen oplossing kan geven voor de door haar zelf opgeworpen probleem van de witte schuld. Waarop Gloria Wekker de historische woorden sprak: ‘Ik kan het wel, maar wil het niet’.
Gloria Wekker zadelt blank Nederland dus op met een dubbele schuld. Ten eerste de schuld van koloniale tijd en slavernij. En ten tweede de schuld van het ontkennen, of niet voldoende willen dragen van die schuld. Maar ze wil de blanke Nederlander niet bevrijden van al die schuld. Ze kan het wel, maar ze wil het niet.
De Nederlandse witmens zal, als het aan Gloria Wekker ligt, nog tot in de verre toekomst zuchten onder zijn schuld aan kolonialisme en slavernij, waarbij een kans op bevrijding van die schuld hoogst onzeker, zo niet afwezig is. Voor Gloria Wekker heeft dat in ieder geval geen prioriteit. Integendeel.

• De eeuw van Piet de Jong
Oud-premier Piet de Jong is niet meer. Hij werd ruim 101 jaar. Elsevier publiceerde mijn portret van de voormalige onderzeeboot-commandant op de website.

• RELX pakt titel misschien toch niet af van Elsevier
De redactie van Elsevier weet zich in brede kring gesteund met zijn actie om de naam van het weekblad (sinds 1945) te behouden. Het uitgeversconcern RELX, gevestigd in Londen, heeft kennelijk weinig op met het winstgevende weekblad en wil het verkopen, waarbij dan ook de naam zou moeten vervallen. Gelukkig beginnen ze daar in Londen onder druk van de actie in Nederland aan te twijfelen, zo meldt De Telegraaf. Misschien heeft het er mee te maken dat ook grote Nederlandse aandeelhouders zich beginnen af te vragen waarom RELX het weekblad dat aan de wieg van het concern stond het leven zo zuur zit te maken.

• Waarom onze inkomens al 20 jaar niet stijgen
Vaak wordt beweerd dat ouders van nu bang zijn dat de kinderen van nu het slechter zullen hebben dan hun ouders. Daar is niet al te veel reden voor. Iets anders is, dat de netto beschikbare inkomens – het geld dat we echt zelf mogen besteden – al 20 jaar niet meer groeien. En ja, als dat zo blijft, dan hebben kinderen daar meer last van dan hun ouders.

• Doorzichtige truc – feiten afdoen als ‘angst’
Het lijkt zienderogen toe te nemen: de angst onder de mensen. In mijn column voor Elsevier schets ik hoe wetenschappers, politici en journalisten wel erg makkelijk naar ‘angst’ grijpen als veronderstelde basis voor meningen en stemgedrag. Het is een beproefd middel om als iemands mening je niet bevalt de ander als ‘angstig’ te bestempelen. Wie angstig is, is immers niet helemaal goed bij zijn hoofd. Angst is niet voor niets een slechte raadgever. Wees daarom op de hoede voor de angstzaaiers.

• Het volk, de islam en de onnozelheid van de putschisten
De militaire staatsgreep van 15 juli tegen het regime van de Turkse president Erdogan roept veel vragen op, maar waarschijnlijk is het niet zo ingewikkeld. Erdogan was al van plan de absolute macht te grijpen en al zijn tegenstanders onschadelijk te maken. De coup die dat had moeten voorkomen kwam Erdogan juist erg van pas. In weekblad Elsevier schrijf ik over Erdogans beroep op ‘het volk’ – dat doen veel dictators – over het religieuze tintje van Erdogans tegenactie, over de onnozelheid van de coupplegers en waarom het (westerse) buitenland traag reageerde (ze zouden dan ook geen traan hebben gelaten over een val van Erdogan).

• Naïeve Europese politici kijken op hun neus met Turkije
In mijn commentaar voor Elsevier stel ik dat vooral Europese politici zo teleurgesteld zijn over de Turkse staatsgreep en het dictatoriale gedrag van Erdogan, omdat ze eerder een veel te rozig beeld hadden van Land en Leider. Turkije is niet op weg naar Europa, maar wordt eerder Aziatischer. En Erdogan, die was er altijd al open over dat de democratie vooral handig is om aan de macht te komen – daarna moet je je er niet teveel meer van aantrekken.

• Vindt de zelfmoordterrorist zichzelf een wereldverbeteraar?
Ik had net een boek uit over ‘wereldverbeteraars’ en toen richtte een vrachtwagenterrorist een bloedbad aan in Nice. Islamitische Staat claimde de terreurdaad. En ik vroeg mij af: dacht de terrorist werkelijk dat hij iets goed deed, toen hij feestvierende kinderen en hun ouders doodreed? Of was hij eigenlijk een zelfmoordenaar die na een waardeloos leven ook nog even wraak nam op de wereld, de westerse wereld, met name?

Rond het Binnenhof in Den Haag staat al maanden alles in het teken van de volgende verkiezingen, het volgende regeerakkoord en het volgende kabinet. Topambtenaren schrijven rapporten over wat politici in de periode tot 2022 moeten gaan doen.
In een van die rapporten staat dat het volgende kabinet niet hoeft te bezuinigen, maar ook niet extra uit hoeft te geven. Waar niemand het over heeft, is dat de kabinetten-Rutte vanwege het eerdere gat in de begroting ook de belastingen met 20 miljard per jaar hebben verhoogd, onder meer door de btw-verhoging in 2012. Van die 20 miljard is inmiddels weer 5 miljard teruggedraaid. Over de resterende 15 miljard aan crisisbelasting spreekt niemand.
Menigeen herinnert zich het ‘tijdelijke’ Kwartje van Kok, dat nooit werd teruggedraaid. Maar niemand lijkt te beseffen dat Nederland na de kabinetten-Rutte jaarlijks nog bijna 1000 euro per Nederlander (15 miljard euro gedeeld door 17 miljoen inwoners) meer belasting betaalt dan daarvoor. Over de 1000 euro belastingverlaging die Rutte per huishouden in het vooruitzicht stelde hebben we het dan nog niet eens.

• In Amsterdam-Zuid schuren socialisme en egoïsme
Een eeuw geleden kregen progressieve topambtenaren het samen met progressieve politici het voor elkaar om in Amsterdam-Zuid het beste van twee werelden voor zichzelf neer te zetten. Ze bouwden met subsidie die bedoeld was voor arbeiderswoningen een fijn complex met royale huurhuizen voor de hogere middenklasse. Anders dan bij woningwetwoningen voor arbeiders, gold voor deze huurwoningen van ambtenaren en hoogleraren juist weer wel een gunstige erfpachtregeling. En toen er gerenoveerd moest worden, kwam er ook weer subsidie. De eigenaren-huurders van de Harmoniehof en omgeving delen ook weer uit de winst uit deze huurwoning-onderneming. En niemand van buiten komt er in, alleen kinderen van de bevoorrechten.
Het wrikt allemaal een beetje, daar in Amsterdam-Zuid. Individualisme tegen collectivisme, socialisme en egoïsme – van die dingen. Maar binnenkort komen dan toch ook de eerste echte allochtonen. Uit Syrië. Wel hoogopgeleide Syriërs, gelukkig. Dat heeft de gemeente beloofd.

• Het is de immigratie, stupid
Ook in Groot-Brittannië komt veel van de afkeer jegens de Europese Unie van de afkeer van immigratie. Het is niet altijd terecht om de EU daar verantwoordelijk voor te houden. Maar vaak ook wel.

• Vervlogen Visioenen, actueler dan ooit
Ooit gold de Europese eenwording als iets vrolijks. Het stond voor vooruitgang, zeker in vergelijking met de achterlijkheid van het communistische Oostblok. Hoe treurig is het, dat diezelfde eenmaking van Europa nu kennelijk slechts met dreigementen aan de man kan worden gebracht – en ook nog eens met omgekeerd effect. In mijn boek Vervlogen Visioenen schreef ik dat al, nog voor de Britten besloten tot hun Brexit. Het boek, al zeg ik het zelf, is actueler dan ooit.

Ruud Lubbers dacht voorzitter van de Europese Commissie te worden, maar werd de voet dwars gezet door Helmut Kohl. Wim Kok werd gepolst om voorzitter van de Europese Commissie te worden, maar aarzelde en toen werd het de Italiaan Romano Prodi. Kok werd ook gepolst om de Europese Grondwet te schrijven, aarzelde weer en werd het weer niet.
Jan Peter Balkenende voorzag dat zijn vierde premierschap zijn laatste zou zijn en zette er op in om de eerste voorzitter (‘president’) van de Europese Raad (van regeringsleiders) te worden. Maar de Franse president Nicholas Sarkozy en de Duitse bondskanselier Angela Merkel zagen er niets in. Sarkozy vroeg nog quasi-beleefd of hij werkelijk belangstelling had. Balkenende bevestigde dat. Sarkozy: ‘Ah, bien’.
Het is teveel gezegd dat Mark Rutte al openlijk aan het solliciteren is naar een Europese baan, maar feit is dat hij steeds juichender – EUfoor, om zo te zeggen – wordt over de Europese eenmaking. Schuurde Rutte in Den Haag eerder nog tegen Wilders aan als het om Europa ging – om in Brussel vervolgens met alles mee te stemmen, dat dan wel weer wel – nu zit hij eerder openlijk in het eurofiele kamp. Voor de banen, voor de haven, voor de veiligheid, voor de energie, voor de… het kan niet op.

• Met zo’n overheid komen we nooit van de discriminatie af
De volksopvoeding door minister Lodewijk Asscher richt zich nu op de ondernemers. Alsof hij zich in het koor van Sylvana Simon geschaard heeft gaat Asscher er van uit dat heel (wit) Nederland racistische vooroordelen koestert is hij de campagne ‘Ook als werkgever heb je onbewuste vooroordelen’ begonnen.
De werkgever die onder deze loden last probeert uit te komen kan van Asscher tips krijgen. Zoals: is het wel echt nodig dat uw sollicitant perfect Nederlands spreekt? En: ‘Bedenk welke competenties de groep diverser kunnen maken’.
Menige werkgever zal het benauwd krijgen van deze bedillerige prietpraat. Terwijl er steeds minder discriminatie is, in Nederland.

In de zomer van 2009 reisde ik met Maxime Verhagen van het CDA – toen minister van Buitenlandse Zaken in het vierde kabinet-Balkenende – in gezelschap van nog wat verslaggevers en wat ambtenaren naar het Midden-Oosten. De eerste stop was in Damascus, de hoofdstad van Syrië, waar het toen nog rustig was, al zaten de gevangenissen toen ook al vol met politieke gevangenen.
We aten op zondagavond uitstekend in de christelijke wijk in de binnenstad. Op maandagochtend bestegen we de heuvel die op Damascus uitkijkt en kwamen aan in het paleis van waaruit president Bashar el-Assad het land bestuurde. Dat doet Assad nog steeds, al ligt dat land voor een belangrijk deel in gruzelementen en beperkt de macht van de president zich feitelijk tot een klein deel van Syrië. Terwijl Verhagen met de president sprak wachtte ik – zie de foto – in een sfeerloos kamertje onder de afbeeldingen van de president op nader bericht. Dat kwam er overigens niet: Assad liet zich verder niet zien.
Een paar dagen eerder had ik mij aangemeld bij Twitter. Niet omdat ik daar grote plannen mee had, maar omdat Maxime Verhagen in die dagen een groot twitteraar was. Het zou me toch niet gebeuren, zo bedacht ik, dat ik met de minister aan het rondreizen was en verstoken zou blijven van wat hij zoal rondtwitterde.
Het zou nog meer dan twee jaar – augustus 2011 – duren voor ik zelf ook aan het twitteren sloeg. Niet te fanatiek, maar gemiddeld één of enkele berichten per dag. Dat ben ik sindsdien blijven doen: signaleren wat er gebeurt, reageren op wat er gebeurt en melding maken van wat je zelf zoal waarneemt. Indien met mate geconsumeerd en toegepast is Twitter een simpel en handig communicatiekanaal voor een verslaggever (columnist, essayist) als ik.
Een jaar geleden kreeg ik de indruk dat, door Facebook links te laten liggen ik toch een internet-universum ongebruikt liet. En hoewel ik eigenlijk nog steeds meer gehecht ben aan het simpele Twitter ben ik toch ook gesteld geraakt op het wat weelderiger Facebook. Facebook omarmde mijn berichten bovendien nog sneller dan dat eerder met Twitter gebeurde. Op Facebook had ik binnen een jaar 4.321 ‘vrienden’ – al zou ik ze niet allemaal onmiddellijk op straat herkennen. Dat zijn er nog wel wat minder dan de 11.732 ‘volgers’ op Twitter, maar als de lijn zich voortzet heeft over een jaar mijn Facebook-wereldje mijn Twitter-wereldje ingehaald.

• Klap voor de lobbycraten van het loterijmonopolie
Als het aan de Nederlandse autoriteiten had gelegen had het bedrijf Novamedia van de zakenman Boudewijn Poelmann nog eindeloos een monopolie op het verkopen van loten kunnen houden. Poelmann heeft namelijk velen in de top van Nederland in zijn zak, door hen als commissaris aan zijn bedrijf of als bestuurslid aan een van zijn Goede Doelen te binden.
Nu is het monopolie van Poelmann dan toch gebroken. De rechter oordeelde dat een door de overheid mogelijk gemaakt monopolie als dat van Poelmann helemaal niet kan. We mogen nu dus allemaal loten verkopen voor wat we als een Goed Doel beschouwen. Poelmann heeft nog wel zo’n beetje het monopolie op de verkoop van loten via de televisie, maar daar zou logischerwijs ook eens een eind aan moeten komen.

• Handjeklap van VVD en PvdA: geen sieraad van goed bestuur
Het is allerminst voor het eerst, maar eigenlijk toch van een cynische brutaliteit: de regeringspartijen VVD en PvdA spreken onderling af dat er meevallers zijn en verdelen die dan onder elkaar. Zo gaan er weer honderden miljoenen naar onderwijs (voor asielzoekers en zwarte scholen) terwijl PvdA-minister Jet Bussemaker geld genoeg heeft voor onderwijs. En bestaat er eigenlijk wel een plan voor Defensie en Politie, die de honderden miljoenen euro’s die daar extra heen gaan rechtvaardigen?

• Onzin, dat gezeur over ‘zetelroof’ door Kamerleden
Een werkgroep uit de Tweede Kamer heeft een heel akelig plan, dat evenwel door een grote meerderheid van de Tweede Kamer wordt omarmd. Wie, om wat voor reden dan ook, uit de fractie wordt gezet of daar zelf uit stapt krijgt geen medewerkers meer betaald, krijgt gehalveerde spreektijden en geen bonus voor de fractievoorzitter. En fracties die te maken hebben met uitstappers, ondervinden daarvan in dit voorstel niet meer een financieel nadeel. Een ordinaire machtsgreep, noem ik het in mijn commentaar voor de website van Elsevier.

• ‘Vervlogen Visioenen’: tegen de dreigementen
De eurocraten in Brussel en Straatsburg en hun handlangers in de hoofdsteden van de Europese Unie willen altijd maar meer: meer macht, meer geld, meer landen, meer inwoners in de Europese Unie. In mijn boek ‘Vervlogen Visioenen’ staan essays, artikelen en columns die ik daarover de afgelopen twintig jaar voor weekblad Elsevier en maandblad Juist schreef. Hoe ik als jongetje best onder de indruk was van de Europese vooruitgang. Totdat die vooruitgang de laatste kwart eeuw steeds vaker met dreigementen aan de man werd gebracht. Wie slechts met dreigementen zijn verhaal weet te verkopen, die heeft geen verhaal. ‘Vervlogen Visioenen’ is onder meer te koop via bol.com

De Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble zit al bijna een halve eeuw in de politiek en zou volgend jaar – hij is dan 74 – ook nog best president van Duitsland willen worden. Schäuble heeft vaak redelijk verstandige teksten, vooral als het om de euro gaat. Maar nu vloog hij schandalig uit de bocht. Schäuble gaf een interview aan het weekblad Die Zeit, waarin hij stelde tegen het oprichten van ‘hekken’ tegen immigranten uit de Derde Wereld te zijn. Die immigranten kunnen Duitsland (Europa?) naar zijn idee namelijk behoeden tegen ‘inteelt’. Even door het Duits heenbijten:
‘Die Abschottung ist doch das, was uns kaputt machen würde, was uns in Inzucht degenerieren liesse. Für uns sind Muslime in Deutschland eine Bereicherung unserer Offenheit und unserer Vielfalt.’
In Duitsland werd het meteen een relletje, dat deze toppoliticus er een soort omgekeerde versie van Hitlers gedachtengoed op na blijkt te houden. Hitler wilde raszuiverheid om het Arische ras niet ten onder te laten gaan, Schaüble wil juist rassenmenging om inteelt (en nog zo wat) te voorkomen.
Het is natuurlijk extra gek, dat Schäuble uitgerekend migranten wil aantrekken uit gebieden waar de inteeltrisico’s het grootst zijn. In Noord-Afrika en het Nabije Oosten kan het percentage huwelijken van bloedverwanten namelijk oplopen tot de helft. Kijk maar naar bijgaand kaartje.
In Elsevier schreef ik een commentaar over dit brisante onderwerp, dat ook ingaat op het feit dat Brusselse top-Europeanen gedachten hebben die een beetje in de buurt van die van Schäuble komen. De vraag dringt zich op: zijn de bazen van Europa niet alleen bezig een Europese staat te vestigen, maar hebben ze ook al een idee wie die staat moet gaan bevolken?

• Nederlandse premiers dol op Engeland, Belgische juist niet
De kranten staan er wel vol van, maar maken we ons nu werkelijk druk over de vraag of de Britten de Europese Unie verlaten? In mijn column voor Elsevier schets ik hoe zowel het koninkrijk Nederland als het koninkrijk België door het Verenigd Koninkrijk zijn opgericht, maar dat de Belgen het weinig kan schelen als de Britten, zeg maar, voor zichzelf beginnen.
Nederlandse premiers (Lubbers, Kok, Rutte) waren/zijn dol op Britse premiers (Thatcher, Blair, Cameron) maar Belgische premiers bepaald niet. Premier John Major blokkeerde een Europese topbaan voor de Belgische premier Jean-Luc Dehaene, premier Tony Blair had net zo’n veto klaar voor de Belgische premier Guy Verhofstadt.

Voordat ik journalist werd, organiseerde ik culturele evenementen, zoals concerten en zomerfestivals. Mijn eerste stappen in de journalistiek deed ik ook vooral als popjournalist.
De concerten speelden zich vooral af in Vera in Groningen, dat nog altijd bestaat (en nog altijd met ruwweg dezelfde formule). De zomerfestivals, dat was de Groninger Zomermanifestatie met daarin de concertserie Sterren in het Bos. En mijn werk als popjournalist, dat deed ik vooral voor het toenmalige Nieuwsblad van het Noorden en het toenmalige samenwerkingsverband van kranten, de GPD.
Het is een aardig tijdje geleden, maar sommige zaken blijven. Het Zuid-Limburgse popfestival Pinkpop, bijvoorbeeld, bestaat nog steeds. Ook discussies over ‘zwarte muziek’ zijn er nog steeds, maar die worden steeds akeliger. Daar ben ik maar eens ingedoken.

• Lobbyïsten voor zwarte muziek trappen in racistische valkuil
Diverse Nederlandse muziekbazen zeggen te willen ijveren voor meer ‘zwarte’ muziek, ook gespeeld door ‘zwarte’ muzikanten. Ze vinden dat die muziek en die muzikanten op achterstand staan in Nederland en dat het aanbod aan popmuziek in Nederland niet alleen achterloopt, maar ook geen ‘afspiegeling’ van de maatschappij biedt. Het is allemaal slecht bedacht door deze ‘helper whitey’s’. Hun pleidooi is in wezen nog racistisch ook.

• Het bezuinigingsmes valt bij de sociale zekerheid
Ambtenaren van het ministerie van Financiën hebben een lijst met honderden mogelijke bezuinigingen gemaakt voor de volgende kabinetsperiode. Het telt op tot 50 à 60 miljard aan bezuinigingen – per jaar. En de helft betreft de sociale zekerheid, en dan vooral de AOW. Een mooi klusje voor VVD’er Halbe Zijlstra, de voormalige strenge staatssecretaris van cultuur, die nu wel eens een echte ministerspost wil.

• Alleen in Nederland: van politiek zo naar bedrijf
In de hele westerse wereld worden draaideurpolitici aan banden gelegd. Wie minister-af is moet minstens een half jaar en in voorkomende gevallen vijf jaar wachten alvorens in dienst te kunnen treden bij een bedrijf in dezelfde sector waar de minister actief was.
Zo niet in Nederland, waar de lobbycratie welig tiert. Hier kan minister Camiel Eurlings meteen naar KLM en staatssecretaris Jack de Vries vrijwel meteen naar het bedrijf dat de straaljager JSF aan de man brengt. Obama en Cameron doen er wat aan, maar Rutte niet.
Sterker nog: Rutte’s jarenlange collega, vertrouwelinge en VVD-partijgenote Melanie Schultz van Haegen vindt dat je zulke zaken probleemloos aan het integriteitsgevoel van de Nederlandse politici kunt overlaten. De mensen moeten niet zo wantrouwend doen, vindt ze.

• Na honderd jaar socialisme ook 1 mei weg uit Amsterdam
De Amsterdamse gemeenteraad heeft besloten dat de gemeente in het vervolg niet meer de deuren sluit op de Dag van de Arbeid, 1 mei. Het is een van de kleine en grotere stappen die met name D66 en VVD in Amsterdam zetten om ook de symbolische tekenen van linkse almacht in Amsterdam te beëindigen. Van 1914 tot 2014 waren (eerst) de SDAP en (vervolgens) de PvdA immers de grootste partijen in de hoofdstad. Ze verkeerden altijd in een spilpositie en wisten zich verzekerd van een linkse meerderheid.
Het afschaffen van 1 mei als vrije dag voor de Amsterdamse ambtenaren markeert dus een historisch moment, niet alleen voor Amsterdam, maar eigenlijk voor heel Nederland.

• Van der Laan is van het padje
Er is in Amsterdam veel geweeklaag over de toeloop van toeristen. Ook burgemeester Eberhard van der Laan vindt dat het nu wel wat minder kan. Des te gekker is zijn voorstel om de 200.000 huurders van gesubsidieerde ‘sociale’ huurwoningen ook in staat te stellen hun goedkope huizen lucratief te verhuren aan toeristen.

• Frank Awick op bezoek
And now for something completely different.
Voor wie de Amsterdamse stads-tv-zender AT5 kan ontvangen is Frank Awick een fenomeen. Awick werkt al sinds het begin – een kwart eeuw geleden – voor AT5, eerst als razende showbizz-reporter, nu al weer heel wat jaren als een van de presentatoren van de ‘Straten van Amsterdam’.
Waarom Awick nu weg moet van de leiding van AT5 is de kijkers een raadsel. Leeftijdsdiscriminatie misschien? Frank is al helemaal 50, dus dat zal het wel zijn. Hoe dan ook: Frank Awick vroeg of hij voor zijn ‘Straten’ bij mij op bezoek mocht komen. Dat mocht.
Kijk naar deze link. Na een kleine twintig minuten belt Frank aan.

Voor weekblad Elsevier schreef ik een dubbelartikel over de ‘potentieel revolutionaire situatie’ in Nederland en Europa, zoals de overleden columnist Jérôme Heldring die al in 2012 benoemde. Overal is er de boosheid, de onrust, populariteit van ‘populisten’ en elites die met de handen in het haar zitten maar geen lessen trekken. In het eerste artikel (‘Opfrisbeurt’) schets ik hoe opstanden en onrust sinds 1798 leidden tot meer democratie, maar dat die tendens al sinds 1919 stokt. De oude Thorbecke zou het wel weten. In het tweede artikel (’13 verbeterpunten’) loop ik enkele van de ernstigste feilen in ons systeem langs. ‘Politici maken zich alleen zorgen over de democratie als de democratie hen voor de voeten loopt’.

• Een opfrisbeurt, dat zou wat zijn
In de paarse jaren van de kabinetten-Kok liep de belangstelling voor de politiek terug. Steeds minder mensen namen de moeite naar de stembus te gaan. Als socialisten en liberalen regeren maakt het kennelijk niet uit of je door de kat of door de hond gebeten wordt. De paarse jaren van Mark Rutte zijn zo mogelijk een nog ernstiger depolitisering van Nederland. In feite wordt Nederland al vier jaar geregeerd door het Rutte-kartel, waarbij twee regeringspartijen zich laten aanvullen door een handvol andere partijen. Een antenne voor onlustgevoelens is hen vreemd.

• Hebben we eigenlijk wel een volksvertegenwoordiging?
En is de Eerste Kamer wel een bijdrage aan de democratie? Of de monarchie? Of de benoemde burgemeester? Waarom zijn zoveel Nederlandse politici lobbyïst? Waarom mogen vakbonden en bedrijven ons de wet voorschrijven? Hoeveel democratie lekt er wel niet het land uit? Waarom willen de wapenlobby en de dijkenlobby het parlement buiten spel zetten? Waarom gunnen we ambtenaren zoveel macht? Is onze democratie een kartel voor partijleden? En waarom zijn referenda de muurbloempjes van onze democratie?

• Over slachtofferschap, schuld en boete
Waarom trekken zoveel allochtone voorlieden – zoals die van DENK, Sylvana Simons incluis – in Nederland toch altijd weer die sneue slachtofferkaart? In deze column voor Elsevier schets ik dat niet als een allochtoon probleem, maar als een Nederlands probleem. Slachtofferschap loont in Nederland, omdat Nederland als calvinistisch land doortrokken is van de neiging zich schuldig te voelen en daarvoor zelfs te willen boeten. Dan is het welbeschouwd een teken van integratie als je als allochtoon snapt dat je autochtone Nederlanders zover kunt krijgen om zich schuldig te voelen voor iets dat ze niet hebben gedaan.

• Het mag nu wel eens afgelopen zijn met de loonmatiging
Het kabinet-Rutte – nou ja, de PvdA-ministers – willen dat bedrijven de lonen van hun personeel verhogen. Dat is nieuw, want Nederlandse kabinetten willen anders altijd loonmatiging. Met hoge lonen worden onze spullen te duur en dan kopen Duitsers die spullen niet meer, zo was altijd de gedachte. Maar nu Hardwerkende Nederlanders over het geheel genomen al 20 jaar geen welvaartsstijging meer hebben gekend mag de rem er wel weer eens af. Een beetje hypocriet is het ook wel, van de ministers Asscher en Dijsselbloem. Ze willen met een sigaar uit andermans doos naar de verkiezingen, terwijl hun eigen kabinet de belasting op lonen juist heeft verhoogd.

• De Brusselse vlegeljaren van Boris Johnson
Mijn collega Jelte Wiersma dook in de Brusselse jaren van de Britse coryfee Boris Johnson. Zelf bewaar ik de beste herinneringen aan die jaren, want in dezelfde jaren als Boris werkte ook ik in en vanuit Brussel – net als hij als correspondent bij de Europese Unie. Toen de Denen in het voorjaar van 1992 het Verdrag van Maastricht wegstemden was Boris en ook ik er bij, met het verschil dat Boris ook nog eens uitgebreid werd geïnterviewd door de Deense media. Boris’ eurosceptische stukken in The Daily Telegraph waren ook in Denemarken al bekend. Jong als hij was, was hij al de bekendste luis in de pels van Jacques Delors, de bewierookte ‘president’ van de Europese Commissie. Net zo makkelijk deed hij samen met mij een interview met een inmiddels al lang vergeten Europarlementariër.

• Eberhard
Er is een biografie uit van Eberhard van der Laan, de burgemeester van Amsterdam. Dat is nogal bijzonder, want veel politici moeten heel wat langer wachten voor ze geboekstaafd worden. Jammer genoeg komen in de biografie van Kemal Rijken de boeiendste jaren van de burgemeester – de laatste, als PvdA’er alleen in B en W van Amsterdam – niet uit de verf.

Op de website van Elsevier worden sinds enkele maanden weer video’s over actuele onderwerpen gepubliceerd. Ik ben daar blij mee. In de jaren 2007-2012 maakte ik onder de naam ‘Wynia’s Week’ al ongeveer 200 video’s, aanvankelijk samen met Ronit Palache, later samen met Frederique Dormaar. Het waren sobere filmpjes van enkele minuten, waar in kort bestek een actueel thema werd doorgenomen. De openingszin van Ronit en Frederique (‘Syp, wat is de kwestie van de week?’) kreeg bijkans cultstatus. De nieuwe video’s, nu gemaakt samen met Servaas van der Laan, zien er eerlijk gezegd wel veel fraaier uit. Hier zijn er twee.

• Filmpje! Nederland gaat dubieus met zijn staatsburgerschap om.
Wie in Nederland woont kan sinds een kwart eeuw probleemloos de Nederlandse nationaliteit verwerven zonder zijn oude op te geven. Maar wie als Nederlander in het buitenland woont kan daarentegen zijn Nederlanderschap zomaar kwijt raken, zelfs zonder het te beseffen. Een vreemde zaak. [Helaas is deze video niet meer beschikbaar]

• Filmpje! Valt hier nog wat te bezuinigen?
In de Haagse achterkamers wordt in het voorjaar van 2016 al goeddeels bepaald hoe Nederland in de jaren 2017-2021 wordt geregeerd. Natuurlijk, er zijn nog verkiezingen. Maar of er bezuinigd wordt, of de lasten worden verlicht of weer worden verhoogd – dat wordt al in belangrijke mate nu al bepaald. [Helaas is deze video niet meer beschikbaar]

• Bij Van Liempt Live, over Erdogan’s Lange Arm
Paul van Liempt heeft een interessant praatprogramma bij RTLZ, dat meer kijkers verdient. Op 18 mei zat ik weer eens bij Paul aan tafel, nu naar aanleiding van een uitvoerig kamerdebat over Ebru Umar, gearresteerd in Turkije. Mijne mede-debater, documentairemaker Sinan Can, en ook ikzelf zou het niets verbazen als de nieuwe partij DENK (met Sylvana Simons) gesponsord wordt door het regime-Erdogan in Turkije.

• Waarom altijd dat gedreig tegen wie niet dol is op Brussel?
Steeds maar weer wordt het oorlog, valt het licht uit of vervallen we in armoede en werkloosheid. Als we niet voor de Europese Grondwet stemmen, als we geen honderden miljarden aan Griekenland geven. Ook de Britten worden overladen met dreigementen, als ze bij hun referendum voor vertrek uit de Europese Unie stemmen. Dat zal in ieder geval niet helpen (en dat is jammer, want we kunnen de Britten er beter bij hebben).

• Blendle: dat was nou net zo handig

Blendle is een internetloket waarmee je artikelen uit dag- en weekbladen per stuk kunt kopen, in digitale versie wel te verstaan (het hele blad of de hele krant kan trouwens ook). Marten Blankesteijn en Alexander Klöpping hebben Blendle twee jaar geleden opgericht. Ik ben al vanaf dag één een enthousiaste gebruiker. En dan ook nog eens in dubbele zin: als afzender en als ontvanger. Ik blader via Blendle zo’n beetje alles door wat er in het Nederlands (en het Duits) gedrukt wordt en koop wat van mijn gading is. En daarnaast geef ik op deze site graag links van mijn eigen columns en artikelen door, om te lezen via Blendle.
Dat ging tot eind vorig jaar prima. Toen stopte uitgever RELX, de eigenaar van weekblad Elsevier en maandblad Juist, plotseling met het aanleveren van hun periodieken aan Blendle. Eerder dit jaar werd de aanlevering hervat, maar sinds 1 mei is RELX weer gestopt met het aanleveren aan Blendle. Het hoofdkantoor van RELX in Londen zou juridische risico’s zien in de samenwerking met Blendle. Wat die risico’s zijn en waarom andere media dergelijke risico’s niet zien blijft raadselachtig. Ook mijn bijdragen aan de tijdschriften van RELX zijn dus tot nader order niet beschikbaar via Blendle. Het is jammer en onbegrijpelijk bovendien.

• Erdogan, de wrokkige sultan
Ik heb de opkomst van de Turkse politicus Recep Tayyip Erdogan de afgelopen veertien jaar op de voet (en met argusogen) gevolgd. Tien jaar geleden, toen in Europa en de VS nog vaak werd gedacht dat deze Turkse leider zijn land naar Europa zou leiden schreef ik in Elsevier al dat hij een wolf in schaapskleren is. Voor Elsevier schreef ik nu een actuele politieke biografie van de Turkse president.

• Brussel wil altijd meer landen en altijd meer immigranten
De Europese Commissie in Brussel is een veelvraat: altijd op zoek naar nieuwe taken en nieuwe bevoegdheden, altijd bezig om nieuwe landen bij de Europese Unie te betrekken. Het rupsje-nooit-genoeg doet er ook alles aan om de leiding over het Europese immigratiebeleid in handen te krijgen. Er is alle reden om de Brusselse gretigheid in de gaten te houden, al was het maar omdat de Brusselse commissarissen de malste ideeën hebben over waarom er meer mensen uit andere continenten naar Europa moeten komen. Volgens Cecilia Malmström is dat nodig om Europa – Brussel, dus – een zwaardere stem in de wereldpolitiek te geven. En Frans Timmermans prijst de toestroom van asielzoekers aan, omdat Europa daar diverser van wordt. En diversiteit, dat is de toekomst. Volgens Frans Timmermans, dan.

• Botsende loyaliteiten en schurende nationaliteiten
We vinden het maar akelig, dat Turkije zich met Nederturken bemoeit en dat die Nederturken dan weer andere Nederturken lastig vallen. Zoals het ook niet prettig wordt gevonden dat een Marokkaanse diplomaat door een Nedermarokkaans D66-gemeenteraadslid te hulp wordt geroepen in Ede, waar de man ook nog door de burgemeester wordt ontvangen. Maar hoe gek is het eigenlijk? Het is het gevolg van het verknipte integratiebeleid van de laatste halve eeuw. Als je immigranten hun nationaliteit laat houden als ze Nederlands staatsburger worden heeft het herkomstland alle recht om zich met zijn staatsburgers in Nederland te bemoeien. En, hoe wonderlijk: zo makkelijk immigranten hier aan een (dubbele) Nederlandse nationaliteit komen, zo hardvochtig is de Nederlandse staat jegens Nederlandse emigranten. Die kunnen zo maar, zonder het te beseffen, hun Nederlandse nationaliteit en dus ook hun Nederlandse paspoort kwijt zijn.

• Horken in het digitale tijdperk
Het is de alledaagse ellende van de digitale en telefonische dwaalsporen waar je als burger en als consument tegenaan loopt. Ik kocht iets (hmm – het was een elektrische grasmaaier) bij een postorderbedrijf en werd wekenlang voorgelogen door dat postorderbedrijf en door het bedrijf dat de bestelling zou afleveren. Het eind van het liedje was dat ik de – al betaalde – grasmaaier met een taxi bij een depot van het bestelbedrijf moest afhalen om te voorkomen dat die werd teruggestuurd. Ook ontdekte ik dat het gemeentelijke waterleidingbedrijf mij al jaren in het geniep dubbel zat te factureren (en dubbel af te schrijven). Maar de ambtenaren ontkenden, stuurden me van het kastje naar de muur en stuurden uiteindelijk meteen maar twee incassobureaus op me af.

• Valt hier nog wat te bezuinigen?
In de Haagse achterkamers worden een jaar voor de Kamerverkiezingen al de contouren van het volgende regeerakkoord geschreven. Nu de grootste gaten in de overheidsbegroting zijn gedicht en Brussel niet meer achter Nederland aan jaagt zou je zeggen dat de belastingen wel wat naar beneden kunnen zodat er weer wat te besteden valt. Vergeet het maar.

• Mijn debuut als Politieke Junkie
In het Amsterdamse debatcentrum De Balie wordt iedere maand een steevast uitverkochte avond met ‘Politieke Junkies’ gehouden. Journalisten en andere insiders in de Nederlandse politiek vertellen – ondersteund met lichtbeelden – verhalen die je anders zelden hoort. Ik had er nog nooit aan meegedaan, maar viel als een blok voor de formule, die zich ook prima zou lenen voor een televisieprogramma. En SP-leider Emile Roemer was zo aardig om mij de prijs voor de meest verrassende bijdrage te geven. Die bijdrage ging over Oekraïne, Rutte en het CDA en is hier terug te zien.

• Links werd rechts en andersom
Tot de laatste eeuwwisseling was het nog overzichtelijk: links was voor hogere belastingen en betere uitkeringen. Links heette voor verandering te zijn. En links had het tij mee, want links werd verondersteld betere bedoelingen te hebben. Rechts, dat was het establishment, zo heette het – en werd moreel al gauw een tandje lager ingeschat dan links. Het debat over immigratie en islam maakte alles anders. Er is geen peil meer op te trekken wie en wat links en rechts is. En het establishment, de heersende macht, geldt nu net zo makkelijk als links.
Lees mijn stuk hier op Blendle
Kijk hier mijn filmpje over hoe links rechts werd en andersom

• #Titelroof Elsevier wordt niet gepikt
De multinational RELX (voorheen: Reed Elsevier) vindt dat weekblad Elsevier niet meer in het bedrijf past en wil het blad verkopen, maar dan zonder de naam Elsevier. Maar zo zijn we niet getrouwd. Ik tekende bijna 19 jaar geleden een contract om in Elsevier te publiceren, niet in een weekblad met een andere, nog onbekende naam. Zo zijn er tal van zakelijke en persoonlijke redenen om in het geweer te komen. Jelte Wiersma, Elsevier-correspondent in Brussel, en ik hadden speciaal RELX-aandelen gekocht om de leiding van het concern te kunnen bevragen over deze zakelijk onnodige en moreel dubieuze #titelroof.
Kijk hier naar mijn optreden bij WNL’s Goedemorgen Nederland
Het maandblad Quote zag mij als de Che Guevara van de titelroof van Elsevier
Het Financieele Dagblad deed verslag van de actie bij de aandeelhoudersvergadering van RELX
En ook de Volkskrant
En NRC Next
En RTL-Z wijdde 13 minuten tv aan het verzet van Elsevier tegen RELX

• De euro is weer in de ban van goed en fout (na de oorlog)
De euro kon er komen omdat Duitsland zich schuldig voelde over de oorlog, vooral ook jegens de Fransen. Zo kon Frankrijk de komst van de euro doordrukken. Maar veel Duitsers hebben er geen zin in om eindeloos voor schuldig te worden gehouden, zich gedeisd te moeten houden en altijd de rekening te moeten betalen. Het is van historische betekenis dat vooraanstaande Duitsers het verkiezingssucces van de eurosceptische en immigratiekritische Alternative für Deutschland nu mede wijten aan het rentebeleid van de Europese Centrale Bank.

• Dijsselbloem begrijpt ‘populisten’
Minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) liet zich op bezoek in Washington ontvallen dat hij eigenlijk wel begrip heeft voor de zogenaamde ‘nationalistische’ tendensen in Europa en dat hij geen grote machtsoverdrachten naar Brussel meer voorziet.

• Gemeenten: de Bermuda Driehoek van de democratie
Het kabinet laat heel wat over aan de gemeenten, maar het zijn voornamelijk rotklussen: asielopvang, windmolens, bezuinigingen op zorg en sociale zekerheid. Een dergelijk ‘decentralisatie’Dat zou ook goed zijn voor de democratie, zo heet het. Maar de gemeentelijk democratie kan er weinig mee. Dan is het ook niet zo verbazingwekkend dat burgers de gemeente tot doelwit maken van ongenoegen over Den Haag, desnoods met stoeptegels, stokken en graffiti. Dat is dan wel directe democratie, zij het niet zoals het die bedoeld was.

• Het verband tussen olie, migratie, islam en terreur
Als Saoedi-Arabië niet de broedplaats was geweest van het potentieel gewelddadige salafisme en niet het oliegeld had gehad om dat salafisme over de hele wereld te verspreiden was alles anders geweest. Daar komt natuurlijk nog bij dat de immigratie naar West-Europa voor een belangrijk deel uit moslims bestaat.
Lees mijn column via Blendle

• Het verband tussen leegstaande kerken en torenhoge windmolens
Gelovigheid verdwijnt niet zomaar als het kerkbezoek ophoudt. Het verlaten van het christelijke geloof laat een gat achter en dat gat kan worden opgevuld met andere gelovigheid. Zoals het klimaatgeloof en – direct daarmee verbonden – het windmolengeloof.

• Het land herstelt van de schade van de kabinetten-Rutte
De regeringspartijen VVD en PvdA hopen op de dankbaarheid van de kiezers, omdat zij het land er economisch weer bovenop hebben geholpen. Maar is dat wel zo? Jazeker, het tekort in de overheidsbegroting daalde snel, in 2013. Maar de prijs die daarvoor betaald werd is hoog. Vooral de economische neergang door de belastingverhogingen kwam hard aan.
Lees mijn column via Blendle

• Filmpje! Waarom meerderheid NL tégen Oekraïneverdrag is en meerderheid parlement vóór
Het ging bij het referendum over het verdrag met Oekraïne dat – afgezien van de lagere opkomst – al net zo uitpakte als elf jaar eerder bij het referendum over de Europese Grondwet. Ook toen was tweederde van de opgekomen kiezers tegen, maar de overgrote meerderheid van de Eerste en de Tweede Kamer voor. Veel duidelijker kan de kloof tussen kiezers en volksvertegenwoordigers niet worden.
Filmpje!

• De 9 levens van Ard van der Steur
Bij RTL-Z’s Paul van Liempt spraken wij over de carrière van minister Ard van der Steur. Hoe kan een stuntelende minister toch blijven zitten? Omdat het kabinet door wil en de oppositie zo’n minister nog graag even laat bungelen.
Kijk hier terug

• Wat is er nog meer mis met terreurbestrijding in Nederland?
Turkije vertelde Nederland keurig dat er een Belg met een Arabische naam naar Schiphol werd gestuurd, maar op de Nederlandse ambassade in Ankara werd dat bericht niet geopend. Een week voordat deze Ibrahim el Bakraoui en zijn broer zich in Brussel opbliezen – met tientallen doden en honderden gewonden tot gevolg – meldden Amerikaanse autoriteiten aan Nederland wat voor gevaarlijke types de twee waren. Dat werd volgens Nederland doorgegeven aan de Belgen. Of toch weer niet. Als dat al mis gaat in Bakraoui-gate, wat gaat er dan wel goed in de Nederlandse terreurbestrijding?

• Handel in invloed? In Nederland kraait er geen haan naar
Volgens diverse internationale verdragen is ‘handel in invloed’ een vorm van corruptie. Als je je laat betalen om bedrijven of andere belangengroepen toegang te verschaffen tot de macht is dat strafbaar. Maar niet in Nederland, dat zich opvallend onttrekt aan deze verdragen. Geen wonder: talloze politici en ex-politici in Nederland léven van handel in invloed.
Lees hier via Blendle

• De opengrenzen-propaganda schiet in eigen voet
Reeksen wetenschappers zijn altijd graag bereid om in opdracht te melden dat de open grenzen in de Europese Unie jaarlijks miljarden, tientallen, honderden miljarden euro’s opleveren. Net zo gretig zijn in te huren wetenschappers om te dreigen met schades van uiteindelijk duizenden miljarden euro’s als er weer grenscontroles komen. Hoe bizar: de onderzoekers zijn zo enthousiast met het berekenen van de miljardenschade dat ze hoger uitkomen dan het eerder berekende miljardenvoordeel.
Lees mijn column via Blendle

• Oekraïne-referendum: waarom ja beter is dan nee
Anderhalve maand voor het referendum over het Associatie-akkoord tussen de EU en Oekraïne schreef ik voor Elsevier het omslagverhaal over dat referendum. Al wikkend en wegend kwam ik op een voorzichtig ja. En eigenlijk ben ik daar sindsdien alleen maar zekerder over geworden. Het Associatie-akkoord had best wat voorzichtiger en minder pretentieus kunnen zijn, maar nu het er eenmaal is zullen we het er mee moeten doen. Met een nee tegen het Associatie-akkoord verandert er niet bijster veel, al zal Poetin dolblij zijn. Maar Brussel pesten door Poetin blij te maken lijkt me geen goede reden om tegen dat Associatie-akkoord te zijn.

• Mensenruil met Turkije deugt nauwelijks, maar alternatief is er niet
Landen als Duitsland en Nederland nemen Syriërs uit Turkije op als Turkije de asielzoekers die vanuit Turkije naar Griekenland zijn gevaren terugneemt. Turken (en Turkse Koerden) mogen wellicht deze zomer al visumvrij naar Europa, Turkije krijgt miljarden en de besprekingen over het EU-lidmaatschap worden hervat. Dat is een hoge prijs voor de Turkse medewerking. Een te hoge prijs, wellicht. Maar een oplossing zonder medewerking van de Turken – zo’n oplossing bestaat niet.
Lees mijn commentaar uit Elsevier via Blendle

• Het nieuwe Duitsland is niet meer het nederige Duitsland
De bondsrepubliek Duitsland was vanaf zijn oprichting in 1949 een schuldbewuste, bedeesde natie, die vaak de rekeningen moesten betalen vanwege het foute oorlogsverleden. Bondskanselier Angela Merkel is nog een vertegenwoordigster van dat ‘oude’ Duitsland. Maar de verkiezingswinst van de Alternative für Deutschland illustreert dat het moreel-masochistische Duitsland zijn einde nadert. Dat heeft ook grote gevolgen voor de rol van Duitsland in Europa. Let wel: de hele Europese eenwording is zo’n beetje gebaseerd op de exploitatie van Duits schuldgevoel. Er komen dus andere tijden.
Lees mijn commentaar via Blendle

• Turkije verkoopt oude wijn in nieuwe zakken (en voor veel hogere prijs)
Na een half jaar van wel-of-geen-deal kwam Turkije over de brug met het voorstel om in ruil voor visumvrij reizen en het opnemen van Syriërs door de EU alle illegale uitreizigers terug te nemen. Wat bijna niemand besefte: Turkije maakte die afspraak drie jaar geleden al, toen als onderdeel van een ‘roadmap’ die moest leiden tot het felbegeerde visumvrij reizen van Turken naar Europa. Maar nu krijgt Turkije er veel meer voor terug, zo ook 6 miljard euro. Oude wijn in nieuwe zakken dus, maar wel veel duurder.
Lees het via Blendle

• Hoeveel schaffen wij er eigenlijk?
Bekende Nederlanders (acteurs, tv-presentatoren) zetten zo’n beetje de toon over wat Nederland en de Nederlanders zouden moeten vinden van de asielmigratie. Nu dominees en pastoors hun gezag kwijt zijn, zijn tv-gezichten kennelijk de nieuwe morele leiding van het land. Maar is de toneelschool werkelijk de juiste opleiding om te oordelen wat Nederland aankan en wat Nederland aan wil kunnen? Politici raaskallen ook maar wat als het hier om gaat.
Laat dan desnoods onze planbureaus uitzoeken wat Nederland aan kan en aan wil kunnen: het Centraal Planbureau over wat de instroom uit Syrië en Afrika kost, het Planbureau voor de Leefomgeving over de gevolgen voor natuur, milieu en klimaat. En het Sociaal en Cultureel Planbureau over de gevolgen voor de samenleving.
Lees mijn column via Blendle

• De ‘Sixties’ zorgen niet meer voor conflict
De VPRO besteedt op tv vijftig jaar na het tumultueuze huwelijk van Beatrix en Claus op tv aandacht aan de ‘Sixties’. De VPRO-gids interviewde mij samen met hoogleraar Pauline Meurs, Sixties-promovenda Noortje Thijssen en immigratiehistoricus Leo Lucassen over dat bewogen decennium, waarin Nederland in ijltempo veranderde. Wat bleek? De conflictstof over de Sixties is wel zo’n beetje op.
Lees het artikel in de VPRO-gids hier, via Blendle

• Dealen en wheelen met de Turken
Het radioprogramma Haagse Lobby van omroep WNL interviewde mij samen met oud-minister van Buitenlandse Zaken Uri Rosenthal over het harde diplomatieke spel dat Turkije pleegt te spelen.

• Dat de euro onze pensioenen zou opeten weten we al 20 jaar
In 1997 wees een enkel pensioendeskundige (en VVD-leider Frits Bolkestein) er al op dat de komst van de euro een bedreiging zou vormen voor onze spaargelden, de pensioenen in het bijzonder. Dat het op deze manier zou gaan (lage rente) was echter niet voorzien.
Lees mijn column via Blendle

• Wat is er in vredesnaam progressief aan het ‘apart’ zetten van asielzoekers?
De linkse Kamerfracties, deze keer geholpen door de kleine christelijke partijen, willen dat het kabinet homo’s en christenen die bedreigd worden naar ‘aparte’ asielopvang verhuizen. Dat klinkt niet eens zo onredelijk, maar is het wel.

• Schulden maken en geld bijdrukken? Zombie-economie!
De crisis die in 2007 in de Verenigde Staten uitbrak en in 2008 naar hier oversloeg was het gevolg van onverantwoordelijke schuldenmakerij. De afgelopen jaren gingen de overheidsschulden – ook in Nederland – echter verder omhoog. Schulden maken werd ook nog eens ongekend goedkoop gemaakt door bijvoorbeeld Mario Draghi van de ECB. Draghi zette bovendien, in navolging van andere centrale bankiers, ook nog eens de geldpers aan. Het dreigt bovendien van kwaad tot erger te gaan: nog meer geld drukken, nog lagere rentes, nog meer overheidsschulden maken. We verkeren al in een zombie-economie, en anders zit die er wel aan te komen.

• De zorgstaat en de vakbonden laten u niet graag los
Allerlei cao’s zijn tegenwoordig voorzien van pkb’s en andere ‘cao-budgetten’. Zogenaamd krijgt de werknemer zo meer ruimte om tijd en loon tegen elkaar uit te ruilen. In werkelijkheid is het een bureaucratische laag bovenop de bestaande cao-bureaucratie en het gevolg van te hoge belastingen op werk waar ondernemers en vakbonden begrijpelijkerwijs onderuit proberen te komen. Een draak is het, zo schrijf ik in mijn column voor Elsevier.

• Dat Oekraïne-verdrag is niet zomaar een verdragje
Volgens premier Mark Rutte en veel andere ijveraars voor het verdrag tussen de EU en Oekraïne gaat het hier om een onbeduidend verdragje, zoals er zoveel worden afgesloten. Het zou bovendien alleen om handel gaan. Maar lees dan de goedkeuringswet die Rutte zelf naar de Kamer heeft gestuurd, daaruit blijkt het tegendeel.

• Tien jaar PVV, wat deed dat met andere partijen?
In het radioprogramma Haagse Lobby op NPO1 sprak ik met historicus Koen Vossen en PvdA-kamerlid Jacques Monasch (‘Er was niets progressiefs aan de komst van Turkse en Marokkaanse gastarbeiders’) over tien jaar Partij voor de Vrijheid.

• Ed Nijpels, die kun je altijd om een boodschap sturen
Veel gekker moet het niet worden: VVD’er Ed Nijpels en PvdA’er Felix Rottenberg adviseren staatssecretaris Martijn van Dam (PvdA) over de toekomst van de veeteelt in Nederland. Niet dat ze daar verstand van hebben. Ze zijn oliemannetjes. Voor mij aanleiding om vooral Ed Nijpels, bij uitstek illustratie van Lobbycratie NL eens onder het vergrootglas te leggen.

• Na een kwart eeuw vooruitvluchten keert de wal het EU-schip
De Europese eenwording kwam vanaf 1948 op gang onder druk van de Amerikanen, die een buffer tegen de Sovjet-Unie wilden. Na het einde van de Koude Oorlog verviel die drijfveer, maar dat was voor de Fransen en de Duitsers juist aanleiding om de Europese eenwording in de versnelling te zetten. Het moest groter en meer. Anders gezegd: èn de euro èn heel Midden- en Zuid-Europa er bij.

• Waarom JA misschien toch maar beter is dan NEE
Wat moeten we in vredesnaam doen op 6 april, met het referendum over het verdrag met Oekraïne? In weekblad Elsevier schreef ik het omslagverhaal met het antwoord op die vraag. Met daarin ook: hoe je door zowel voor- als tegenstanders op het verkeerde been kunt worden gezet. En waarom gaan stemmen sowieso beter is dan mokkend thuis blijven.

• Waarom houdt niemand van de PvdA? (video)
De PvdA bestaat 70 jaar, maar feest wil het maar niet worden. Veel vrienden heeft de PvdA ook al niet. Dat is de erfenis van een lange geschiedenis van hooghartigheid en trouweloosheid. Na vier jaar maakte ik weer een video voor Elsevier – over de PvdA.

• Al 75 jaar oorlog om de Februaristaking
In februari 2016 wordt herdacht dat driekwart eeuw eerder in Amsterdam een grote actie uitbrak tegen de eerste golf wandaden en razzia’s van de Duitse bezetter tegen de Nederlandse Joden. Vanaf het einde van de oorlog werd die Februaristaking inzet van strijd, vooral tussen communisten en PvdA’ers. PvdA’ers stelden dat CPN’ers ten onrechte claimden de Februaristaking te hebben georganiseerd, de CPN’ers verweten de PvdA’ers geen ruggengraat te hebben gehad in de oorlog.

• Absurd: schrikbewind Eritrea opereert ook hier
De op één na grootste groep asielzoekers in Nederland wordt gevormd door asielzoekers uit Eritrea, die vluchten voor de wrede dictatuur daar. Maar, hoe vreemd: de Eritrese regering krijgt alle kans ook in Nederland de Eritrese asielzoekers te intimideren en af te persen.

• Waar is toch het bonnetje van het asielbeleid?
Het ministerie van Veiligheid en Justitie staat natuurlijk bekend om het doen verdwijnen van bonnetjes. Maar: V en J produceert ook ondeugdelijke prognoses van asielzoekers. Niet omdat de ambtenaren niet beter kunnen, maar omdat ze van hun bewindslieden niet mogen. Wat het asielbeleid kost mogen we al helemaal niet weten.

• Waarom verdween de basisbeurs?
Dit studiejaar is het eerste jaar zonder basisbeurs voor studenten. In principe moet nu alles worden geleend. Wat weinig bekend is: dat komt mede door de internationalisering van het hoger onderwijs en de Europeanisering van de studiefinanciering. Dat maakt de Nederlandse studiefinanciering te duur en daarom moest het soberder. De verzorgingsstaat werkt immers niet zonder grenzen.

• Het immigratiebeleid verdeelt Nederland
Buurtbewoners hebben last van asielzoekerscentra, maar grondverhuurders worden er rijk van. Hoger opgeleiden hebben doorgaans weinig bezwaar tegen laag opgeleide immigranten, want hun personeel wordt er goedkoper van en zij ondervinden er geen concurrentie van.

• Gaan we straks ook in de sport selecteren op kleur of afkomst?
Zwarte filmmakers voelen zich achtergesteld, omdat ze te weinig Oscar-nominaties zouden krijgen. Dat bracht mij op het thema van mijn nieuwste Elsevier-column. Is het wel een goed idee om mensen voor te trekken, omdat hun groep achtergesteld zou zijn? De Verenigde Naties willen bijvoorbeeld dat er meer zwarte Nederlanders vooraanstaande functies krijgen in politiek en bestuur. Een logisch vervolg is, dat we voor sportwedstrijden gaan selecteren op grond van huidskleur of herkomst. Mijn column was nog niet gepubliceerd, of op Twitter stroomde de reacties al binnen. En wat blijkt: in Zuid-Afrika bestáát het al: sportselectie op basis van ras.

• Het plan-Samsom is een kopie van het plan-Merkel
Diederik Samsom was nog wel zo trots op zijn plan om asielzoekers die illegaal naar Griekenland gaan terug te sturen, maar ze wel de kans te geven legaal van Turkije naar Europa te komen. Het valt ook niet mee om alles bij te houden, maar de Duitse bondskanselier Angela Merkel promoot dat idee al maanden.

• Asielzoekers laten werken is sympathiek, maar onverstandig
Een groot deel van de oppositie aan het Binnenhof wil asielzoekers meteen na binnenkomst in het land laten leren en werken. Dat is een sympathiek idee. En als asielzoekers een verblijfsvergunning krijgen is het ook prachtig als ze de verloren tijd in het asielzoekerscentrum nuttig hebben weten te maken. Probleempje: door de jaren heen moet ongeveer de helft van de asielzoekers het land weer verlaten. En je zult altijd zien dat er dan protesten komen omdat ze zo ‘geworteld’ zijn.

• Meer asielzoekers leidt tot meer ongelijkheid in Nederland
Politici die ruimhartig de grenzen open willen zetten, zijn vaak ook politici die zo weinig mogelijk ongelijkheid van inkomens willen. Dan hebben ze bij de massale asielmigratie van 2015/2016 wel een probleem. Die immigratie zorgt namelijk voor meer ongelijkheid. En moeten we dan straks weer nivelleren van Diederik Samsom?

• Voor welk kustprobleem zoekt minister Melanie Schultz een oplossing?
VVD-minister Schultz van Haegen drukte kort voor kerst een kabinetsbesluit door, waarin de vergunningen voor bouwen in de duinen of op het strand – nu in principe verboden – aan gemeenten en provincies wordt overgelaten. Waarom? Het is een raadsel. En nu wil ze projectontwikkelaars en natuurclubs samen aan tafel zetten voor een ‘kustpact’. Ook dat is raar. Waarom mogen particuliere lobbyïsten nu onderling uitmaken hoe het verder gaat met de nationale kust?

• Lezen van papier wordt het nieuwe chic
We laten ons gek maken door het steeds herhaalde verhaal dat gedrukte boeken, gedrukte kranten en gedrukte tijdschriften ten dode opgeschreven zijn. Voor een deel van die media geldt dat wellicht. Misschien wordt lezen van papier niet meer iets voor iedereen, maar meer iets voor wie het zich kan permitteren. En dat biedt prima commerciële vooruitzichten.

• Hoe Nederland de euro kreeg
Deze column schreef ik ruim twee jaar geleden, voor het kerstnummer van Elsevier in 2013. En nu circuleert die column zo maar gratis op internet, via Twitter.
Lees hem hier

• Bij Van Liempt Live, met Sharon Gesthuizen en Joël Voordewind
Op woensdag 20 januari 2016 zat ik met Kamerleden van SP en ChristenUnie bij Paul van Liempt, die een dagelijks praatprogramma presenteert op RTZ. Onderwerp: de problemen met de asielopvang in Nederland. Mijn stelling: als burgers in opstand komen tegen de komst van een asielzoekerscentrum is dat vaak te wijten aan de overheid. In Geldermalsen wilden de burgemeester en een wethouder even snel een groot asielzoekerscentrum op het eigen onrendabele industrieterrein doordrukken. Logisch dat je dan problemen krijgt met je bevolking.