Na de IS-aanslag in Moskou bereidt olympisch gastheer Frankrijk zich voor op het ergste

Frankrijk voelde zich waarschijnlijk ernstiger geschokt, en bedreigd, door de aanslag van vrijdag in Moskou dan andere West-Europese landen. ‘Ook Moskou heeft nu zijn Bataclan,’ aldus een Franse commentator in een verwijzing naar de aanslagen in november 2015 op de Parijse concertzaal, cafés en restaurants in de omgeving en op het Stade de France. Daarbij vielen 130 doden en meer dan 400 gewonden.

Een trauma dat in Frankrijk meteen opspeelde na de gruwelen in de Moskouse Crocus City Hall met ongeveer hetzelfde aantal dodelijke slachtoffers als in en om de Bataclan. Kort na de aanslag in Moskou nam Frankrijk maatregelen om zijn eigen burgers gerust te stellen. Alsof islamistische terroristen niet nabij de Russische hoofdstad, maar in Parijs hadden toegeslagen.

Alarmniveau naar de hoogste graad

Het tekent de bezorgdheid in een land dat zoveel heeft geleden onder de islamistische terreur (meer dan 270 doden sinds 2012) en waar de vreugdevolle opwinding over de naderende Olympische Spelen, tussen 26 juli en 11 augustus in Parijs en andere Franse steden, wordt versjteerd door de angst voor een aanslag.

Bij de geruststellend bedoelde maatregelen hoort, zoals zo vaak in het verleden, het opschroeven van het alarmniveau naar de hoogste graad. Waarbij het altijd de vraag is hoezeer Fransen en buitenlandse bezoekers gerustgesteld zijn door de aanblik van groepjes zwaarbewapende militairen in onder meer winkelcentra en stations, zwijgend de omgeving afspeurend. Nederlandse toeristen op het station Saint-Charles in Marseille vonden de aanblik in elk geval ‘doodeng’, aldus een van hen. Bij de Fransen zal een zekere gewenning zijn ingetreden bij taferelen die doen denken aan een land in oorlog.

Die indruk is eigenlijk helemaal niet onjuist. Kort na de aanslag bij Moskou riep president Emmanuel Macron op het Elysée de hoogste militaire leiders en chefs van inlichtingendiensten bij zich. Daarbij werd het traditionele anti-terreurplan Vigipirate opgeschaald naar de hoogste graad, te weten Alerte Attentats. In de marge van het topoverleg kregen Franse media te horen dat sinds 2017 in Frankrijk 45 aanslagen zijn verijdeld, waarvan twee sinds begin dit jaar. Doelwitten waren onder meer ‘joodse instellingen’ en een nachtclub die veel wordt bezocht door leden van de lhbti-gemeenschap.

Sommige van de verijdelde aanslagen waren volgens bronnen bij Franse veiligheidsdiensten voorbereid door dezelfde tak van de terreurbeweging Islamitische Staat (IS) die zegt de aanslag in Moskou te hebben gepleegd. Onder de arrestanten op Franse bodem bevinden zich een Rus en een Tadzijek. Ook de verdachten van de aanslag in Moskou zouden Tadzjieken zijn, al moet informatie uit Rusland daarover uiteraard diep worden gewantrouwd.

Het trauma van de Bataclan herleeft in Frankrijk des te sterker, omdat in 2015 een andere tak van IS de aanslag op de muziekzaal zei te hebben gepleegd.

Openbaar onderwijs blijft doelwit

Arme Fransen. Kort voor de aanslag in Moskou hadden ze te horen gekregen dat het niveau van Vigipirate landelijk was verlaagd. Het was vier maanden eerder juist weer opgeschroefd na de moord door een islamistische terrorist uit de Kaukasus op een leraar in de stad Arras. De dader is een zoon van islamitische Russisch-Kaukasische immigranten, net als in oktober 2020 de moordenaar van de leraar Samuel Paty in de plaats Conflans-Sainte-Honorine bij Parijs. Zo wordt Frankrijk steeds weer gestraft voor zijn goedheid, of onnozelheid, om migranten op te nemen die de vrijheden in hun nieuwe vaderland haten.

Het openbaar onderwijs in Frankrijk, waarbij verhullende ‘islamitische’ kledij voor jongens en meisjes sinds het begin van dit schooljaar is verboden, blijft een doelwit van islamisten. In zijn boek De laatste dagen van Samuel Paty geeft Stéphane Simon daarvan talrijke voorbeelden.

Dezer dagen werden ongeveer 130 middelbare scholen in verschillende delen van Frankrijk opgeschrikt door dreigementen om de gebouwen op te blazen en de daar aanwezige ‘ongelovigen’ een kopje kleiner te maken ‘om de almachtige Allah te dienen’. De mails waren voorzien van video’s van een onthoofding. Of de afzenders islamisten zijn of ‘grappenmakers’ is nog onduidelijk, al is Frankrijk doorgaans snel in het ontmaskeren van toetsenbordterroristen. Ze gingen in elk geval professioneel te werk en wisten door te dringen tot het Franse equivalent van het Nederlandse schoolsysteem Magister, een soort elektronisch mededelingenbord voor leraren en leerlingen.

Een landelijk klimaat van angst

In de dreigmails wordt ook verwezen naar Islamitische Staat. Ouders en leerlingen zijn doodsbang, bleek uit reportages in Franse media van sommige bedreigde en tijdelijk gesloten scholen. Ook tal van Fransen schoolgebouwen worden nu extra bewaakt door gewapende politieagenten, wat na ‘Moskou’ extra bijdraagt aan een landelijk klimaat van angst. ‘De terreurdreiging blijft groot, ze is eigenlijk nooit echt afgenomen,’ aldus premier Gabriel Attal toen hij maandag militairen begroette bij het Parijse Gare du Nord.

Wynia’s Week is onafhankelijk, ongebonden en broodnodig. De donateurs maken Wynia’s Week mogelijk. Doet u mee? Dat kan op verschillende manieren, kijk HIER. Hartelijk dank!

René ter Steege is journalist, schrijver en vertaler. Hij vertaalde het boek ‘De laatste dagen van Samuel Paty’ over de terroristische moord op een Franse leraar. Het boek is overal te koop, zoals in de winkel van Wynia’s Week.